Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, ngày 1/8, cuộc biểu tình phản đối kết quả bầu cử tại thủ đô Harare của Zimbabwe đã diễn biến phức tạp, khi quân đội nước này nổ súng nhằm vào đoàn người biểu tình, khiến 3 người thiệt mạng.
Những diễn biến này đang đe dọa hy vọng về một cuộc bầu cử lịch sử, mở ra một kỷ nguyên mới cho đất nước Zimbabwe.
Những người biểu tình ủng hộ đảng Phong trào Vì sự thay đổi dân chủ (MDC) đối lập đã tràn ra đường phố của thủ đô Harare để phản đối kết quả bầu cử. Bạo lực và đụng độ giữa những người biểu tình và lực lượng cảnh sát đã phát sinh ngay sau đó. Cảnh sát đã xác nhận 3 người thiệt mạng.
Đảng Liên minh Quốc gia châu Phi Zimbabwe - Mặt trận Yêu nước (đảng ZANU-PF) cầm quyền cáo buộc phe đối lập đã kích động tình trạng bạo lực, khiến lực lượng chức năng phải can thiệp.
Đáp lại, MDC đã cáo buộc Ủy ban Bầu cử Zimbabwe (ZEC) làm sai lệch kết quả bầu cử theo hướng có lợi cho đảng cầm quyền và quân đội đã sử dụng các biện pháp quá mạnh tay, không có lý do rõ ràng, dẫn đến cái chết của thường dân không có vũ trang.
Cuộc biểu tình diễn ra trong bối cảnh lãnh đạo đảng đối lập MDC Nelson Chamisa khẳng định đảng ZANU-PF gian lận kết quả bầu cử.
Trước đó, cũng trong ngày 1/8, ZEC đã công bố kết quả chính thức cuộc bầu cử quốc hội ngày 30/7 vừa qua, theo đó, đảng ZANU-PF cầm quyền của Tổng thống Emmerson Mnangagwa đã giành được 2/3 số ghế trong Quốc hội.
Theo ZEC, đảng ZANU-PF đã giành được tỷ lệ ủng hộ cao ở các đơn vị bầu cử nông thôn, trong khi đảng MDC giành chiến thắng ở các khu vực trung tâm đô thị.
Đại sứ quán Mỹ tại thủ đô Harare đã kêu gọi lực lượng chức năng sử dụng các biện pháp một cách kiềm chế và khẳng định sẽ theo dõi sát sao những diễn biến tiếp theo của bầu không khí chính trị tại quốc gia này.
Tổng thống Mnangagwa, 75 tuổi, đã cam kết tổ chức một cuộc bầu cử tự do, công bằng và minh bạch, sau khi quân đội thực hiện cuộc đảo chính lật đổ cựu Tổng thống Roberto Mugabe, đưa phó Tổng thống Mnangagwa lên nắm quyền hồi tháng 11/2017.
Cuộc bầu cử được kỳ vọng sẽ giúp Zimbabwe bước sang một trang sử mới, chấm dứt sự cô lập quốc tế và thu hút được nhiều đầu tư nước ngoài hơn để phục hồi nền kinh tế vốn đang kiệt quệ.
[Zimbabwe: Quân đội bắn đạn thật vào người biểu tình ở thủ đô]
Ngày 1/8, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã lên tiếng kêu gọi các nhà lãnh đạo và người dân Zimbabwe “kiềm chế và phản đối mọi hành vi bạo lực trong lúc chờ đợi kết quả bầu cử cũng như giải pháp cho những bất đồng.”
Trả lời báo giới, người phát ngôn của Tổng thư ký Guterres, ông Farhan Haq nhấn mạnh: “Chúng tôi quan ngại trước những thông tin về các vụ bạo lực ở một số nơi tại Zimbabwe. Chúng tôi muốn nhắc nhở các nhà lãnh đạo đương nhiệm và các đảng phái chính trị về những trách nhiệm, cam kết về hòa bình cũng như bộ quy tắc ứng xử nhằm đảm bảo một tiến trình bầu cử hòa bình.”
Trong khi đó, người phát ngôn cảnh sát Zimbabwe Charity Charamba cho biết, quân đội đã được triển khai tại thủ đô Harare theo yêu cầu của cảnh sát, do cảnh sát không thể đối phó được với tình trạng bạo lực nổ ra sau khi đảng cầm quyền giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử quốc hội vừa qua.
Trước đó cùng ngày, Tổng thống Zimbabwe Emmerson Mnangagwa ngày 1/8 đã kêu gọi người dân bình tĩnh sau khi xảy ra đụng độ giữa những người ủng hộ phe đối lập và lực lượng cảnh sát ở trung tâm thủ đô Harare.
Trên tài khoản Twitter, Tổng thống Mnangagwa viết: "Chúng ta phải chứng tỏ sự kiên nhẫn, suy nghĩ thấu đáo và hành động theo hướng đặt người dân và sự an toàn của họ lên hàng đầu. Vào thời điểm quan trọng này, tôi kêu gọi mọi người ngừng đưa ra những tuyên bố mang tính kích động. Hiện là thời khắc của trách nhiệm và trên hết là thời khắc của hòa bình."
Nhà lãnh đạo Zimbabwe đưa ra lời kêu gọi trên sau khi những người biểu tình đốt lốp ôtô, phong tỏa một số khu phố và đụng độ với cảnh sát trung tâm thủ đô Harare. Lực lượng cảnh sát đã phải bắn đạn thật, đạn hơi cay và phun vòi rồng để giải tán những người biểu tình.
Theo hãng tin AFP, 1 người biểu tình đã bị thiệt mạng do bị trúng đạn. Trong khi đó, Đài truyền hình phát sóng trực tiếp cho thấy xe bọc thép đã xuất hiện trên các đường phố ở thủ đô Harare trong khi máy bay trực thăng quân sự quần thảo trên bầu trời khu vực này.
Đài truyền hình eNCA chiếu cảnh quân đội Zimbabwe đã xuất hiện trên đường phố ở Harare để giải tán cuộc biểu tình sau khi xảy ra đụng độ giữa những người ủng hộ phe đối lập với cảnh sát./.