Ngày 18/2 (tức mồng 9 tháng Giêng Giáp Thìn), tại Sân vận động trung tâm xã Thượng Bằng La, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, diễn ra Lễ hội cầu mùa năm 2024 với sự tham gia của hàng nghìn người dân và du khách.
Lễ cầu mùa là lễ hội truyền thống lớn nhất trong năm của người Tày ở xã Thượng Bằng La. Thông qua lễ hội để cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, cuộc sống ấm no, hạnh phúc, qua đó góp phần bảo tồn, gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa bản sắc, xây dựng mối đại đoàn kết các dân tộc trên địa bàn, thúc đẩy kinh tế-xã hội địa phương ngày càng phát triển.
Lễ hội cầu mùa có 2 phần chính là phần lễ và phần hội. Mở đầu phần lễ là nghi thức cúng Thần hoàng làng, thần Núi, thần Nước mà đứng đầu là thần Núi Khau Tee. Mâm cúng tế thần Núi có cả đồ chay và đồ mặn. Người làm lễ tế thần phải là người đứng đầu dòng họ và chỉ có người trong dòng họ mới được nối tiếp công việc này...
Trong phần hội, nhiều trò chơi dân gian được các chàng trai, cô gái thể hiện với sự dẻo dai, thông minh, khéo léo như: ném còn, đi trọ trẹ đá bóng, kéo co, bắn nỏ, đẩy gậy…
Một trong những hoạt động không thể thiếu trong lễ hội cầu mùa ở Thượng Bằng La là hội xòe then với 7 điệu xòe chính, thường gọi là Dậm thuông. Năm nay, có gần 800 nghệ nhân, diễn viên của các thôn trên địa bàn xã tham gia màn đại Dậm thuông với 6 điệu dậm cổ của dân tộc Tày.
Trong giai điệu thanh tao, nhịp nhàng của cây đàn tính, mọi người nắm tay nhau nối thành vòng lớn, vòng nhỏ cùng bước, cùng nhảy theo tiếng nhạc, tiếng khắp. Với những động tác khoan thai, uyển chuyển, mỗi điệu múa là một hình ảnh được hình tượng hóa một động tác lao động sản xuất hàng ngày. Vòng xòe càng lúc càng lớn, thể hiện tình đoàn kết gắn bó keo sơn giữa các dân tộc anh em.
Xã Thượng Bằng La nằm ở phía Đông Nam huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, có cảnh quan thiên nhiên giao hòa, xứ sở của các điệu Dậm thuông, Tính tẩu… với nền văn hóa mang đậm nét đặc trưng của dân tộc Tày.
Cách đây gần một thế kỷ, đồng bào dân tộc Tày ở xã Thượng Bằng La đã tổ chức Lễ hội cầu mùa vào dịp đầu Xuân mới để cầu cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng tốt tươi, cây cối đơm hoa kết trái, nặng bông trĩu quả.
Lễ hội cầu mùa thường được tổ chức ở một bãi đất rộng bằng phẳng để nhân dân có thể hướng vọng cả 5 ngọn linh sơn, mà đứng đầu là thần núi Khau Tee. Tương truyền đây là ngọn núi cao nhất, nằm ở phía Tây che chắn ánh nắng thiêu đốt và những cơn gió Lào từ phía Tây thổi lại. Đây cũng là ngọn núi có nhiều truyền thuyết huyền bí về tổ tiên đồng bào Tày và sự liên hệ giữa loài người với thần linh./.
Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn: Cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt
Không chỉ cầu mong cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng tốt tươi, Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn được tổ chức nhằm khơi dậy tình cảm gắn bó, tình yêu lao động của người dân với mảnh đất quê hương.