Trong số 66 doanh nghiệp xuất khẩu lao động tự nguyện tuân thủ Bộ Quy tắc ứng xử của Hiệp hội xuất khẩu lao động (VAMAS), có tới hơn 1/3 doanh nghiệp được xếp hạng 5 sao, nhưng vẫn chưa có doanh nghiệp nào được xếp hạng tối đa 6 sao. Nhiều doanh nghiệp bị mất điểm vì thu phí của người lao động còn cao.
Đây là kết quả của buổi Lễ công bố bảng xếp hạng các doanh nghiệp tuyển dụng lao động đi làm việc ở nước ngoài theo bộ Quy tắc ứng xử được tổ chức ngày hôm nay ngày 18/12 tại Hà Nội để kỷ niệm Ngày người di cư quốc tế (18/12).
26 doanh nghiệp xếp hạng 5 sao
Với sự hỗ trợ của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) và Chính phủ Australia, bảng xếp hạng năm 2015 đã đánh giá 66 doanh nghiệp xuất khẩu lao động. Việc xếp hạng này nhằm cải thiện việc thực hiện Bộ quy tắc và trách nhiệm của các đơn vị tuyển dụng. Ngoài ra, việc xếp hạng cũng khuyến khích tuân thủ luật pháp Việt Nam và các tiêu chuẩn quốc tế nhằm tăng cường chất lượng dịch vụ và thương hiệu của doanh nghiệp, đồng thời bảo vệ người lao động di cư tốt hơn.
Trong tổng số 66 doanh nghiệp được xếp hạng năm thứ 3 có 26 doanh nghiệp được xếp hạng 5 sao( chiếm 39%), 36 doanh nghiệp được xếp hạng 4 sao (chiếm 55%) và 4 doanh nghiệp được xếp hạng 3 sao (chiếm 6%).
So với bảng xếp hạng lần đầu tiên, số doanh nghiệp tham gia đã nhiều hơn gấp ba lần, và vào năm tới, con số này sẽ lên tới 90 doanh nghiệp trong tổng số hơn 240 doanh nghiệp đang hoạt động tại Việt Nam.
Ông Nguyễn Lương Trào, Chủ tịch VAMAS nhận định: “Các doanh nghiệp tham gia giám sát, đánh giá đã có những chuyển biến tích cực trong việc hoàn thiện các quy chế hoạt động hướng theo chuẩn mực của Bộ quy tắc ứng xử. Một số doanh nghiệp đã giảm chi phí cho lao động di cư, chuẩn bị tốt về kiến thức và kỹ năng cho người lao động trước khi xuất cảnh, quản lý lao động khi ở nước ngoài và hỗ trợ lao động về nước.”
Theo VAMAS, các doanh nghiệp tuyển dụng tham gia thực hiện và giám sát Bộ quy tắc ứng xử càng sớm thì càng cho thấy có những chuyển biến rõ rệt hơn trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ cho lao động di cư.
Ông Nguyễn Quang Anh, Tổng giám đốc VINAINCOMEX- một doanh nghiệp vừa đạt xếp hạng 5 sao chia sẻ: “Từ những phương thức áp dụng trong Bộ quy tắc ứng xử, công ty cũng đã được các đối tác tin tưởng đầu tư các thiết bị giảng dạy và đào tạo nghề để đào tạo trực tiếp người lao động tại Việt Nam, giúp cho người lao động vững tay nghề khi sang nước ngoài làm việc, giảm thiểu rủi do cho người lao động.”
Mất điểm vì thu phí cao
Theo khảo sát đối với lao động trước xuất cảnh do VAMAS thực hiện năm 2015, ba phần tư trong số hơn 1.000 người lao động được phỏng vấn cho biết họ phải vay mượn tiền để chi trả các loại chi phí để có thể đi lao động nước ngoài.
Từ thực tế này, ông Lương Xuân Trào cho biết thêm, nhiều doanh nghiệp tuyển dụng lẽ ra đã được xếp hạng ở mức cao hơn, nhưng đã mất khá nhiều điểm do người lao động phàn nàn về các mức phí cao.
Theo ông Lương Xuân Trào, quy trình đánh giá doanh nghiệp vẫn còn nhiều điểm có thể cải thiện trong những năm tới. Nếu thời gian đầu, quá trình đánh giá quan tâm nhiều hơn đến thưởng điểm cho doanh nghiệp có mô hình tốt, thì tới đây, đồng thời sẽ áp dụng bảng điểm trừ để trừ điểm doanh nghiệp chưa nỗ lực trong hoàn thiện các quy chế, cơ chế cụ thể trên cơ sở Bộ quy tắc ứng xử nhằm thúc đẩy sự chuyển biến về chất trong hoạt động của doanh nghiệp.
Chủ tịch VAMAS cũng cho biết việc triển khai thực hiện Bộ quy tắc và giám sát đánh giá kết quả thực hiện cần thu hút sự tham gia, phối hợp đồng bộ của nhiều bên, bao gồm Hiệp hội, cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan thanh tra kiểm tra về lao động, các Ban quản lý lao động Việt Nam ở nước ngoài và các tổ chức xã hội khác. Năm nay, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cũng đã bắt đầu tham gia vào quy trình này.
Ông Chang-Hee Lee, Giám đốc Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) Việt Nam nhấn mạnh:“Thúc đẩy việc tự điều tiết có ý nghĩa quan trọng nhằm cải thiện dịch vụ tuyển dụng và bảo vệ lao động di cư khi con số lao động Việt Nam lựa chọn di cư ra nước ngoài làm việc đã tăng và sẽ còn tăng lên. Di cư lao động sẽ tiếp tục là một vấn đề quan trọng mà Việt Nam cần phải giải quyết tốt để hướng tới thực hiện Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển Bền vững.”
Theo ông Chang-Hee Lee, người lao động di cư dễ trở thành nạn nhân của nạn buôn bán người và lao động cưỡng bức trong quá trình di cư, tuy nhiên tính dễ bị tổn thương này có thể giảm xuống nếu họ lựa chọn di cư theo các kênh được quản lý tốt, và thông qua một doanh nghiệp tuyển dụng có xếp hạng cao bởi một hệ thống xếp hạng uy tín./.
Số liệu của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cho thấy số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài gia tăng đều đặn trong các năm qua. Nếu như con số này chỉ là 88.000 lao động vào năm 2013 thì sang năm 2014 đã lên tới 105.000 lao động và chỉ trong 11 tháng năm 2015 đã là hơn 109.000 lao động.
Bộ Quy tắc ứng xử của Hiệp hội xuất khẩu lao động được ban hành năm 2010 và việc xếp hạng thực hiện các quy tắc được ILO hỗ trợ từ năm 2012, trong khuôn khổ chương trình tăng cường quản trị di cư lao động trong khu vực ASEAN.