Dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp, lợi dụng sự lo lắng của người dân về dịch bệnh nên một số đối tượng đã lên mạng xã hội rao bán tràn lan kit test nhanh COVID-19 không rõ nguồn gốc xuất xứ, chưa được các cơ quan chức năng kiểm định, cấp giấy phép lưu hành.
Để người tiêu dùng không "tiền mất tật mang" Tổng cục Quản lý thị trường cũng đã khuyến cáo, những sản phẩm liên quan đến sức khỏe con người cần được Bộ Y tế cấp phép lưu hành. Vì vậy, người dân không nên mua các bộ kit test nhanh COVID-19 chưa được cấp phép lưu thông về tự xét nghiệm, không những không phát hiện ra COVID-19 mà còn có nguy cơ phát tán và lây lan dịch bệnh nếu bị bỏ sót người đã nhiễm bệnh.
Cụ thể mới đây, Đội Quản lý thị trường số 13 thuộc Cục Quản lý thị trường thành phố Hà Nội phối hợp với Đội Cảnh sát kinh tế thuộc Công an quận Cầu Giấy kiểm tra xe ôtô đỗ tại tòa nhà Tràng An Complex (số 1 Phùng Chí Kiên) phát hiện 400 hộp dụng cụ xét nghiệm nhãn hiệu Q Standard COVID-19 Ag Home Test do nước ngoài sản xuất không có nhãn phụ bằng tiếng Việt, chủ xe không xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc số hàng.
Trước đó, ngày 3/6 vừa qua, Đội Quản lý thị trường số 1 kiểm tra Công ty Cổ phần Tổng hợp Lâm Khang tại số 151 C3 Khu Đô thị Đại Kim, quận Hoàng Mai, phát hiện 29 hộp test thử nhanh COVID-19 nhãn "Testsealabs COVID-19 Antigen Test Cassetle." Mặt sau vỏ hộp ghi "HANGZHOU TESTSEA BIOTECHNOLOGY CO.LTD CHINA." Chủ cơ sở không xuất trình được các hóa đơn chứng từ hợp pháp và khai nhận đã mua trôi nổi trên Internet.
Theo các chuyên gia dịch tễ học, kit test nhanh COVID-19 được lưu hành ở Việt Nam phải được Hội đồng thẩm định, Vụ Trang thiết bị và công trình y tế thuộc Bộ Y tế cấp phép. Đây là loại kit test được làm để người dân dễ dàng sử dụng, tuy nhiên loại kit test gì, chất lượng ra sao phải được cơ quan quản lý dược phẩm cấp phép mới đảm bảo an toàn.
Sản phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc sẽ không có ai đảm bảo chất lượng. Đặc biệt, nếu dùng sai cách dẫn tới nhận định sai, sinh ra tâm lý lo lắng hoặc chủ quan không đúng với hiện trạng sức khỏe sẽ rất nguy hiểm. Các chuyên gia dịch tễ học cũng khuyến cáo người dân không nên tự ý mua kit xét nghiệm được rao bán trên mạng xã hội về sử dụng.
Trong khi đó, lướt qua một vài trang Facebook, mạng xã hội sẽ dễ dàng bắt gặp những lời quảng cáo, rao bán bộ thử nhanh COVID-19 của Hàn Quốc, với nhiều mức giá khác nhau, từ vài trăm nghìn đồng đến cả triệu đồng. Điều đáng nói là việc bán những bộ thử này đều chưa được Bộ Y tế cấp phép.
[Quản lý thị trường cảnh báo kit test nhanh COVID-19 rao bán trên mạng]
Tại tài khoản Facebook Na Nguyễn rao bán "Dịch COVID-19 mỗi người nên có một bộ test nhãn hiệu Humasis đã được Bộ An toàn thực phẩm và dược phẩm Hàn Quốc (MFDS) cấp phép sử dụng để tự check sức khỏe của mình. Giá 1 hộp 690.000 đồng (2 bộ kit). Mua 10 hộp sẽ có giá 650.000 đồng/hộp; loại một lần dùng (1 bộ kit) 260.000-350.000 đồng/bộ."
Ngoài ra, trên chợ online còn xuất hiện nhiều người bán sản phẩm nhập từ Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Hong Kong (Trung Quốc)... với giá rẻ hơn 50% hàng Hàn Quốc.
Theo quảng cáo, việc lấy mẫu "cực kỳ dễ dàng", người dùng chỉ cần lấy lấy dịch ở mũi, sau đó bơm vào dung dịch và chờ kết quả sau 15 phút. Nếu bảng hiện 1 vạch là âm tính, 2 vạch là dương tính, độ nhạy đạt 89,4% và độ đặc hiệu đạt 100%. Thực tế cho thấy, những tài khoản rao bán trên mạng xã hội các bộ test nhanh COVID-19 đều cam kết "hàng chính hãng, đầy đủ giấy tờ."
Thế nhưng khi người mua hàng yêu cầu cung cấp giấy tờ hóa đơn chứng minh nguồn gốc bộ test nhanh, người bán lại nói rằng, hàng do người thân chuyển về, không dùng hết nên bán, vì vậy không hóa đơn chứng từ.
Anh Nguyễn Trung Dũng, ở phố Huế, quận Hai Bà Trưng Hà Nội cho biết, anh có mua 4 bộ kit test được người bán giới thiệu là hàng Hàn Quốc với giá chỉ 450.000 đồng trên "chợ mạng." Nhưng khi nhận hàng mới biết đây là loại hàng hóa trôi nổi, chưa có kiểm định của ngành y tế Việt Nam. Xem lại bao bì, lại là chữ Trung Quốc chứ không phải Hàn Quốc.
Ông Nguyễn Minh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường thành phố Hà Nội cho biết, đơn vị đã tăng cường rà soát trên các sàn thương mại điện tử và trang mạng xã hội qua đó phát hiện, xử lý một số đối tượng kinh doanh các bộ kit test không rõ nguồn gốc, chưa được Bộ Y tế cấp phép. Đây là hoạt động quan trọng nhằm ngăn chặn tình trạng lợi dụng dịch COVID-19 để buôn bán trang thiết bị y tế không rõ nguồn gốc, thu lời bất chính, ảnh hưởng đến việc phòng, chống COVID-19 của thành phố nói chung và của cả nước nói riêng.
Các chuyên gia dịch tễ học cũng cảnh báo, người dân không nên tự ý mua kit xét nghiệm được rao bán trên mạng xã hội về sử dụng. Cơ quan chức năng cần vào cuộc xử lý việc buôn bán tràn lan kit xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2 trên mạng xã hội. Nếu để tình trạng này tồn tại sẽ rất nguy hiểm./.