Như VietnamPlus đã đưa, đợt thanh tra vừa qua của cơ quan chức năng thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông đã xác định hơn 12 triệu SIM điện thoại di động trả trước có dấu hiệu kích hoạt sẵn. Ba doanh nghiệp lớn là Viettel, VNPT VinaPhone, MobiFone đã thực hiện khóa tài khoản hơn 10,7 triệu SIM.
Dẫn lời “tư lệnh” ngành Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn, ông Nguyễn Đức Trung, Cục trưởng Cục Viễn thông cho biết việc này không phải làm phong trào và phải duy trì thường xuyên…
Giám sát chéo chống "ăn gian"
- Thưa Cục trưởng, dư luận đang rất quan tâm tới đợt ra quân mạnh tay của cơ quan quản lý nhằm chấn chỉnh nạn SIM rác. Xin ông cho biết vài nét về đợt thanh lọc những “thuê bao ảo” này?
Ông Nguyễn Đức Trung: Thuận lợi thứ nhất là có sự đồng thuận của doanh nghiệp. Vào chiều 28/10, lãnh đạo cả 5 doanh nghiệp đã ký cam kết với Bộ Thông tin và Truyền thông.
Thứ hai, dù trong quá trình triển khai không tránh khỏi việc các doanh nghiệp giám sát nói doanh nghiệp khác thực hiện chưa chuẩn. Với những việc này, Bộ đã trao đổi trực tiếp với người đứng đầu doanh nghiệp để chỉ đạo bên dưới làm nghiêm túc.
Lực lượng Thanh tra và Cục Viễn thông gần như thường trực trong quá trình kiểm tra gần SIM kích hoạt sẵn.
- Cơ quan chức năng có gặp cản trở gì từ phía doanh nghiệp không, thưa ông? Được biết, đây là lần đầu tiên có "giám sát chéo" giữa các doanh nghiệp, hiệu quả của việc này thế nào?
Ông Nguyễn Đức Trung: Về cơ bản các doanh nghiệp quyết tâm làm và không gây cản trở gì.
Đợt thanh tra này có thuận lợi là không đơn thuần chỉ cơ quan quản lý Nhà nước thực hiện mà bản thân các cán bộ kỹ thuật tốt nhất của doanh nghiệp đi giám sát lẫn nhau.
Bản thân các doanh nghiệp rất sợ không công bằng với mình. Do đó, hầu như không có “mẹo” nào của doanh nghiệp khác qua mắt được họ. Tôi cho rằng, sự phối hợp này một phần nào đó mạnh mẽ hơn những thứ chỉ quy định trong văn bản pháp luật.
Ví dụ như trường hợp của một nhà mạng đầu tiên xác định có 2,3 triệu SIM có dấu hiệu kích hoạt sẵn, nhưng khi cán bộ của các nhà mạng khác giám sát chéo nói rằng tiêu chí xác định như vậy chưa chuẩn và phải điều chỉnh lại. Cuối cùng, con số SIM có dấu hiệu kích hoạt sẵn này lên tới 4,2 triệu.
Qua một ví dụ như vậy, có thể thấy việc giám sát lẫn nhau là rất quan trọng. Việc kết hợp giữa văn bản pháp luật và giám sát lẫn nhau của các doanh nghiệp là lần đầu tiên chúng tôi thực hiện, cho kết quả bước đầu rất tốt.
Phạt người đứng đầu
- Trong những năm qua, Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành rất nhiều văn bản để hạn chế tình trạng SIM rác nhưng đến nay thì mới thực sự mạnh tay. Dư luận rất đồng tình, nhưng họ cũng lo ngại liệu công tác này có được tiến hành mạnh mẽ hơn trong thời gian tới hay lại trở lại guồng quay cũ?
Ông Nguyễn Đức Trung: Về vấn đề này, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn nhấn mạnh nhiều lần đây không phải việc làm phong trào mà phải duy trì thường xuyên. Cục Viễn thông phối hợp với Thanh tra và các đơn vị của Bộ có kế hoạch tăng cường. Ví dụ như trong kế hoạch thanh tra diện rộng năm 2017, chúng tôi đã đề xuất một trong những nội dung trọng tâm là thanh tra đăng ký thông tin thuê bao…
Đợt kiểm tra vừa rồi mới chỉ tập trung vào SIM đã kích hoạt trên kênh phân phối. Về lâu dài phải sửa đổi những quy định như Điều 15 của Nghị định số 25/2011/NĐ-CP ngày 6/4/2011 và Điều 30 của Nghị định số 174/2013/NĐ-CP ngày 13/11/2013…
Trong đó, quy định mới sẽ tạo điều kiện cho người dân đăng ký thông tin thuê bao dễ dàng hơn so với trước; có điểm đăng ký thông tin thuê bao lưu động; hợp nhất điểm bán SIM với điểm đăng ký thuê bao. Tức là, khi văn bản được ban hành thì chỉ điểm đăng ký thuê mới được bán SIM.
Đối với doanh nghiệp, cần tăng chế tài xử phạt. Mức phạt tối đa hiện nay với doanh nghiệp chỉ là 70 triệu đồng nếu vi phạm trên 500 SIM nhưng trong dự thảo chúng tôi quy định trên đầu số SIM. Ví dụ một SIM vi phạm, doanh nghiệp sẽ bị phạt từ 800.000 đồng tới 1 triệu đồng.
Đặc biệt, dự thảo cũng quy định xử phạt người đứng đầu doanh nghiệp, điều mà quy định hiện hành chưa có.
Tuy nhiên, trong mọi trường hợp, có thành công hay không phụ thuộc nhiều vào người dân. Bản thân người dân phải tự nguyện đi đăng ký thông tin thuê bao vì đây là lợi ích và trách nhiệm của mình.
- Xin cảm ơn ông!
Giao dịch SIM rác trên thị trường đã giảm
Theo ông Đỗ Hữu Trí, Phó Chánh Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông, việc khóa SIM lần này được thực hiện đối với các SIM được kích hoạt sẵn trong khoảng thời gian từ 1/4 - 30/9 và chưa khóa đối với các SIM được kích hoạt sau ngày 1/10/2016.
Vì lý do này, người sử dụng vẫn có thể mua được SIM rác ngoài thị trường, tuy nhiên, theo cơ quan Thanh tra của Bộ Thông tin và Truyền thông, hoạt động giao dịch, mua bán SIM đã giảm hẳn.
Ông Trí cũng cho biết, việc rà soát, thu hồi SIM kích hoạt sẵn trong tháng 10/2016 sẽ được tiếp tục thực hiện nhằm từng bước loại dần SIM rác.