Ngày 19/1, Tòa án Nhân dân tỉnh Bắc Giang mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với các bị cáo Đặng Thế Vinh (nguyên Phó phòng 10-Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Bắc Giang) và Trần Nhật Luật (nguyên Phó Trưởng công an huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) về hành vi làm sai lệch hồ sơ trong quá trình điều tra, kiểm sát điều tra, truy tố vụ án chị Nguyễn Thị Hoan bị giết tại nhà riêng (ở thôn Me, xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang), khiến ông Nguyễn Thanh Chấn bị ngồi tù oan hơn 10 năm.
Buổi xét xử diễn ra công khai. Ông Đặng Thế Vinh và ông Trần Nhật Luật đều được tại ngoại trong thời gian điều tra, đã có mặt tại phiên tòa cùng những người tham gia trong quá trình điều tra cái chết của nạn nhân Nguyễn Thị Hoan từ năm 2003, như ông Ngô Đình Dung, Lê Văn Dũng...
Trong buổi sáng, Hội đồng xét xử tập trung xét hỏi các bị cáo và những người tham gia quá trình điều tra đối với ông Nguyễn Thanh Chấn. Tuy nhiên, các bị cáo đều cho rằng mình có những sai sót trong quá trình điều tra, truy tố, chứ không có động cơ, mục đích muốn kết tội sai cho ông Chấn.
Bên cạnh đó, các yếu tố hạn chế về quy định pháp luật, nhận thức tại thời điểm đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến cho việc xác định hành vi của ông Chấn có những sai lầm.
Theo cáo trạng Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Bắc Giang công bố tại phiên tòa, bị cáo Đặng Thế Vinh và Trần Nhật Luật đã có hành vi làm sai lệch hồ sơ vụ án, dẫn đến kết tội oan cho ông Nguyễn Thanh Chấn.
Ông Thái Xuân Dũng, với vai trò là Phó Thủ trưởng cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Giang đã giao cho ông Luật là điều tra viên thụ lý chính.
Còn Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Bắc Giang đã giao cho ông Đặng Thế Vinh kiểm sát điều tra, đồng thời giữ quyền công tố tại phiên tòa.
Trong quá trình điều tra, ông Chấn đã được triệu tập đến cơ quan điều tra và viết đơn tự thú, thừa nhận là hung thủ gây ra cái chết đối với chị Hoan. Trên cơ sở đơn tự thú và các bản khai do cơ quan điều tra tiến hành, ông Thái Xuân Dũng đã ký quyết định khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam ông Chấn.
Buổi chiều, được hỏi ý kiến về quan điểm xử lý vụ việc, đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Bắc Giang giữ quyền công tố tại phiên tòa đột ngột cho rằng việc xác định hai bị cáo phạm tội làm sai lệch hồ sơ vụ án là chưa chính xác và đề nghị chuyển sang tội danh “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng."
Lý do để vị này đưa ra quan điểm đó là bị cáo Luật lúc đó chỉ có quyền tham mưu cho Thủ trưởng cơ quan điều tra ra quyết định trưng cầu giám định về các mẫu vân chân chứ không có quyền tự mình đưa ra quyết định này.
Mặt khác, với tội danh làm sai lệch hồ sơ vụ án, phải có yếu tố về ý thức chủ quan của người phạm tội là cố ý thực hiện hành vi. Tuy nhiên, không thể chứng minh được việc cố ý của các bị cáo này.
Đồng quan điểm này, luật sư biện hộ cho các bị cáo cũng đề nghị Hội đồng xét xử xem xét không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội danh làm sai lệch hồ sơ vụ án.
Cả bị cáo Vinh và bị cáo Luật cũng đều cho rằng mình không phạm tội.
Ông Luật nói năm 2013, ông vẫn tin rằng ông Chấn phạm tội và đến tận bây giờ, ông cũng vẫn tin như thế. Còn ông Vinh cho rằng mình không tiêu hủy các biên bản phúc cung mà vẫn lưu trong hồ sơ kiểm sát.
Hơn nữa, việc có hay không có các biên bản này không làm thay đổi nội dung của vụ việc bởi vẫn còn rất nhiều các tài liệu khác có trong hồ sơ vụ án khẳng định ông Chấn phản cung.
Ông Lê Văn Dũng có mặt tại tòa với vai trò nhân chứng cũng nói: “Cho đến nay, tôi vẫn tin là ông Chấn phạm tội."
Theo công bố của Hội đồng xét xử, ông Nguyễn Thanh Chấn cũng đã có đơn xin giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo Trần Nhật Luật và Đặng Thế Vinh do những người này không cố ý trong việc kết tội oan cho ông.
Tại phiên tòa, cả ông Luật và ông Vinh đều cho rằng vai trò của các ông này chỉ là một phần trong việc gây oan sai cho ông Chấn nhưng không phải là nguyên nhân chính.
Cuối buổi chiều, phần tranh luận giữa các luật sư và đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Bắc Giang mới kết thúc.
Hội đồng xét xử tuyên bố phiên tòa sẽ được tiếp tục vào ngày mai (20/1)./.