Tiến sỹ Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: PV/Vietnam+) Xếp hạng tín nhiệm không chỉ đóng góp cho sự phát triển của thị trường trái phiếu doanh nghiệp mà còn góp phần hỗ trợ các ngân hàng thương mại trong hoạt động quản trị rủi ro, hướng theo thông lệ quốc tế và góp phần phát triển bền vững thị trường vốn Việt Nam.
Đó là thông điệp chính của Hội thảo “Vai trò của xếp hạng tín nhiệm trong quản trị rủi ro tín dụng” do Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) phối hợp với Công ty Cổ phần FiinRatings (FiinRatings) và S&P Global Ratings tổ chức ngày 25/10 tại Hà Nội.
[Lành mạnh hóa thị trường tài chính là ‘chìa khóa’ tháo gỡ vướng mắc]
Tại hội thảo, Tiến sỹ Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho rằng xếp hạng tín nhiệm là công cụ hữu hiệu giúp các hoạt động trên thị trường tài chính diễn ra minh bạch, công khai, qua đó thúc đẩy các thị trường tài chính tiền tệ, thị trường vốn phát triển an toàn và bền vững hơn.
Tuy nhiên, theo ông Hùng, tại Việt Nam, việc xếp hạng tín nhiệm còn hạn chế, chưa trở thành quy định bắt buộc như kiểm toán độc lập. Xếp hạng tín nhiệm đóng vai trò hết sức quan trọng trong hoạt động tài chính ngân hàng cũng như sản xuất kinh doanh.
Nếu các ngân hàng được tổ chức uy tín xếp hạng tín nhiệm cao sẽ giúp ngân hàng có nhiều lợi thế như huy động vốn, hoạt động nghiệp vụ, cho vay, hay vay vốn với lãi suất thấp từ các tổ chức trong nước và quốc tế.
Xếp hạng tín nhiệm sẽ mang lại lợi ích cho cả ngân hàng và doanh nghiệp. (Ảnh: PV/Vietnam+) “Còn đối với các doanh nghiệp, nếu xếp hạng tín nhiệm tốt sẽ giúp tiếp cận nguồn vốn ngân hàng nhanh chóng với ưu đãi, cũng như giao dịch với đối tác trong và ngoài nước được ưu đãi về giá cả, dịch vụ,” ông Hùng cho biết.
Các diễn giải cũng thừa nhận hiện tỷ lệ doanh nghiệp sử dụng xếp hạng tín nhiệm còn thấp. Doanh nghiệp chưa thực sự quan tâm, coi xếp hạng tín nhiệm như nhu cầu cần thiết.
Cũng chia sẻ tại hội thảo, ông Nguyễn Quang Thuân - Chủ tịch FiinGroup cho rằng, các thành viên trên thị trường cần chung tay với nhau để có những bước đi trước kể cả khi chưa có quy định bắt buộc về xếp hạng tín nhiệm. Hiện nay Việt Nam còn thiếu điều kiện để cho người dân đầu tư dài hạn, tiền của dân cư chủ yếu chảy về ngân hàng với gần 7 triệu tỷ đồng tiên gửi. Các công ty bảo hiểm cũng chủ yếu gửi ngân hàng và trái phiếu Chính phủ, với lãi suất rất thấp không thể đảm bảo tối đa hoá lợi nhuận cho khách hàng.
Ông Thuân cho rằng xếp hạng tín nhiệm sẽ hỗ trợ cho nhà đầu tư có thêm cơ sở để đa dạng hoạt động đầu tư từ đó đa dạng nguồn vốn dài hạn cho nền kinh tế.
“Xếp hạng tín nhiệm không phải là cây đũa thần, nhưng chúng tôi tâm niệm để thị trường phát triển thì phải có niềm tin. Doanh nghiệp cần xây dựng hồ sơ minh bạch trên thị trường vốn để không phải phụ thuộc nhiều vào vốn vay ngân hàng. Đây là điều cần sự nỗ lực của nhiều bên, không chỉ từ các cơ quan quản lý như Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước… mà còn của doanh nghiệp, ngân hàng, nhà đầu tư,” ông Thuân nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Quang Thuân, Tổng giám đốc, FiinRatings chia sẻ tại sự kiện. (Ảnh: PV/Vietnam+) Nhận định về vai trò của xếp hạng tín nhiệm đối với thị trường tín dụng, ông Ritesh Maheshwari, Giám đốc điều hành, Phụ trách khu vực Đông Nam Á, S&P Global Ratings nêu quan điểm, phát triển thị trường trái phiếu là yếu tố quan trọng để có thể phân bổ nguồn vốn hiệu quả.
Thị trường thứ cấp sôi động cần có nền tảng nhà đầu tư đa dạng và thanh khoản tốt. Là cơ sở để nhà đầu tư mở rộng - xếp hạng tín nhiệm và đánh giá chặt chẽ các tổ chức phát hành giúp nhà đầu tư thẩm định độ tin cậy về khả năng thanh toán và nâng cao tính minh bạch.
“Gia tăng độ sâu thị trường trái phiếu - xếp hạng tín nhiệm và đánh giá về các tổ chức phát hành kết hợp phân tích so sánh với các doanh nghiệp tương đồng cũng như các tài sản khác, có thể giúp quá trình đưa ra quyết định của nhà đầu tư tốt hơn. Bên cạnh đó, minh bạch trên thị trường trái phiếu cũng cung cấp thêm các thông tin cần thiết đến nhà đầu tư, giúp cải thiện các quyết định tín dụng và góp phần đảm bảo an toàn cho hệ thống tài chính quốc gia,” ông Ritesh Maheshwari nói.
Thực tế đã chứng minh vai trò của xếp hạng tín nhiệm đối với hoạt động cho vay tín dụng của ngân hàng. Xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp ngày càng đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là trong việc cung cấp thêm thông tin làm cơ sở đánh giá và quản trị rủi ro cho hoạt động cấp tín dụng.
Cụ thể, các tổ chức tín dụng và ngân hàng sẽ có thêm thông tin đầy đủ để thẩm định tình hình tài chính, khả năng trả nợ cũng như các rủi ro của doanh nghiệp được xếp hạng tín nhiệm độc lập trong công tác quản trị rủi ro tín dụng và đầu tư vào các công cụ nợ.
Hiện chỉ có 3 đơn vị xếp hạng tín nhiệm được cấp phép tại Việt Nam là FiinRatings, VIS Rating và Saigon Ratings, hoạt động của các công ty này còn tương đối hạn chế./.
