Nếu xếp theo vùng địa lý, duyên hải Nam Trung Bộ là khu vực có điểm trung bình công khai ngân sách tỉnh cao nhất cả nước trong khi khu vực Đồng bằng Sông Hồng lại có điểm số trung bình thấp nhất.
Đó là một phần trong kết quả khảo sát chỉ số công khai ngân sách tỉnh (POBI) 2017 vừa được thực hiện chính bởi hai tổ là Trung tâm Phát triển và Hội nhập (CDI) và Viện nghiên cứu Kinh tế và chính sách (VEPR).
[Infographics] Dự toán ngân sách nhà nước trong năm 2018
Nói cụ thể hơn về cách khảo sát, ông Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách cho biết, nhóm nghiên cứu dựa trên việc công khai các tài liệu như: dự thảo dự toán ngân sách tỉnh, báo cáo tình hình thực hiện ngân sách, thuyết minh số liệu và tình hình thực hiện ngân sách,…
Theo ông, đây là những tài liệu có trong hướng dẫn của Bộ Tài chính và về nguyên tắc phải công khai trên website của các địa phương. Từ đó, đội ngũ khảo sát đã rà soát trên website của 63 tỉnh, thành phố để kiểm tra việc công khai các tài liệu trên xem có đầy đủ, kịp thời
Kết quả xếp hạng về công khai ngân sách tỉnh năm 2017 cho thấy, không có tỉnh nào được xếp vào nhóm A, nhóm những tỉnh có mức điểm cao nhất từ 75-100 điểm. Kon Tum là tỉnh dẫn đầu về chỉ số công khai ngân sách tỉnh năm 2017. Tổng điểm khảo sát POBI tỉnh Kon Tum là 70,2 điểm. Xếp sau Kon Tum là các tỉnh Khánh Hòa (68,6 điểm), Hải Dương (67,4 điểm), Sơn La (63,9 điểm), Thành phố Hồ Chí Minh (56,8 điểm). Hà Nội theo kết quả khảo sát có số điểm là 27,1 điểm.
Nếu xếp theo vùng địa lý, duyên hải Nam Trung Bộ là khu vực có điểm trung bình cao nhất cả nước trong khi khu vực Đồng bằng Sông Hồng lại có điểm số trung bình thấp nhất.
Cũng theo kết quả khảo sát, có 25 tỉnh có điểm POBI quy đổi từ 0–dưới 25 điểm: Trong nhóm này có 4 tỉnh không công khai bất kỳ một loại tài liệu nào hoặc có công khai nhưng yêu cầu tài khoản đăng nhập mới có thể tiếp cận được, bao gồm: Ninh Bình, Tây Ninh, Hậu Giang và tỉnh Bạc Liêu.
Đi vào các điểm chi tiết, với việc công khai “Dự thảo dự toán ngân sách tỉnh trình Hội đồng Nhân dân năm 2018,” kết quả khảo sát cho thấy có tới 57,1% số tỉnh (tương đương 36/63 tỉnh) không công bố công khai hoặc chỉ công khai nội bộ tài liệu.
Một số tỉnh công khai nhưng đạt điểm thấp như tỉnh Long An (2,2 điểm,) tỉnh Tuyên Quang (3,3 điểm). Các tỉnh này không có tài liệu Nghị quyết phê duyệt và không kèm theo phụ lục bảng biểu. Có 12 tỉnh không công khai tài liệu dự toán ngân sách tỉnh năm 2018 bao gồm: Lào Cai, Yên Bái, Thái Nguyên, Hà Nam, Hải Phòng, Ninh Bình,...
Nói về những kết quả trên, ông Vũ Đức Thành cho rằng, có những tỉnh thực hiện rất tốt việc công khai nhưng có một số tỉnh gần như quên hoặc không làm nên số điểm gần như không có gì.
“Có tỉnh không hẳn là những tỉnh to nhất, lớn nhất cả nước nhưng lại công khai rất minh bạch. Các tỉnh có phản hồi tích cực về bảng xếp hạng của chúng tôi, có một số tỉnh ái ngại vì chưa kịp công bố vì lý do kĩ thuật hay nội bộ,” ông Thành nói.
Ông Thành cũng hy vọng, kết quả là cơ sở để các tỉnh tự xem xét. Theo ông, có thể từ năm sau, các tỉnh sẽ ý thức rõ hơn về việc làm của mình sau khi đã có những hạng mục chấm điểm. Điều này sẽ giúp các địa phương tích cực hơn trong việc thực hiện công khai ngân sách./.