Người đứng đầu Ủy ban điều tra quốc tế vụ rơi máy bay MH17, ông Fred Westerbeke. (Nguồn: Spiegel) Ai đã bắn hạ máy bay chở khách MH17? Đây tiếp tục là vấn đề gây đau đầu với nhà chức trách điều tra thảm kịch này.
Trưởng Công tố viên Hà Lan đồng thời là người đứng đầu Ủy ban điều tra quốc tế vụ rơi máy bay MH17, ông Fred Westerbeke chia sẻ với báo Đức Tấm gương về những bức ảnh vệ tinh bí mật cũng như khả năng liên quan của quân đội Ukraine trong vụ việc.
Theo ông Westerbeke, giới chức Hà Lan đang hợp tác rất chặt chẽ với cảnh sát và công tố viên các nước như Malaysia, Australia và Ukraine để điều tra vụ việc. Quá trình điều tra không hề dễ dàng, cần có thêm thời gian, một năm hoặc lâu hơn nữa, để có thể đưa thủ phạm ra ánh sáng.
Ông nêu vụ đánh bom trên bầu trời Lockerbie năm 1988 làm ví dụ, rằng cũng phải mất tới 3 năm mới tìm ra thủ phạm vụ đánh bom chuyến bay số hiệu 103 của hãng hàng không Pan Am trên bầu trời Lockerbie.
Về những bức ảnh để Cục tình báo nước ngoài của Đức (BND) dẫn tới kết luận rằng lực lượng ly khai đã bắn hạ chiếc MH17 bằng tên lửa đất đối không, ông Westerbeke cho rằng hiện có rất nhiều bức ảnh vệ tinh khác nhau, trong đó một số có thể tìm được trên Internet và một số khác do các cơ quan tình báo nước ngoài cung cấp. Ông cũng cho biết đang liên lạc với phía Mỹ để nhận được các bức ảnh vệ tinh có độ phân giải cao, đồng thời khẳng định những bằng chứng mà các nhà điều tra Hà Lan có tới nay chưa đủ để đưa ra kết luận.
Theo ông Westerbeke, có những mảnh vỡ kim loại tìm thấy trong thi thể các nạn nhân hay trong các túi hành lý, đó có thể là mảnh vỡ từ tên lửa BUK cũng có thể là mảnh vỡ từ máy bay và phân tích các bằng chứng này tới nay chưa có kết quả.
Các nhà điều tra Hà Lan cũng đã có những nhân chứng tại hiện trường, các cuộc điện thoại mà cảnh sát Ukraine cung cấp cũng như vô số các thông tin thu được trên Internet, song theo ông Westerbeke, để có thể thực sự đưa kẻ phạm tội ra xét xử cần phải có bằng chứng cụ thể, không chỉ với những thông tin đã thu được tới nay.
Trưởng Công tố Westerbeke cũng cho biết ngay từ đầu, các nhà điều tra đã đặt ra bốn giả thiết: Một vụ tai nạn hàng không, một vụ đánh bom khủng bố, trúng tên lửa đất đối không hay bị tấn công từ một máy bay khác?. Song, theo những báo cáo sơ bộ của Hội đồng An ninh Hà Lan (OVV) thì kịch bản tai nạn và bị khủng bố đã bị loại bỏ, hai kịch bản còn lại là có khả năng nhất.
Liên quan việc tại Nga có thông tin nói chiếc MH17 đã bị một máy bay chiến đấu của Ukraine bắn hạ, ông Westerbeke cho rằng khả năng chiếc MH17 bị trúng tên lửa đất đối không là cao nhất, song các nhà điều tra không bỏ qua những khả năng khác.
Ông nhận định "Nga có thể còn biết điều gì đó chưa nói ra" và phía Hà Lan cũng sẽ nhờ Moskva cung cấp một số thông tin, trong đó có dữ liệu radar mà phía Nga muốn chứng minh có sự xuất hiện của một may bay quân sự Ukraine gần chiếc MH17 thời điểm xảy ra tai nạn.
Về câu hỏi khả năng không quân Ukraine liên quan vụ rơi MH17 trong khi phía Ukraine cũng tham gia cuộc điều tra, ông Westerbeke nói quả thực là rắc rối nếu đúng như vậy, song các nhà điều tra không thể làm việc thiếu sự hỗ trợ của phía Ukraine. Ông cũng khẳng định cho tới nay không hề có dấu hiệu Kiev không cởi mở, hay không hợp tác với các nhà điều tra./.
