Thẩm phán Janet Neff của một tòa án ở Michigan (Mỹ) ngày 18/8 đã ra phán quyết rằng tranh chấp kéo dài giữa Enbridge Inc. (công ty có trụ sở tại Calgary, Canada) với tiểu bang Michigan về đường ống dẫn dầu xuyên biên giới Line 5, thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án liên bang.
Phán quyết này là một đòn giáng mạnh vào nỗ lực của Thống đốc Michigan Gretchen Whitmer để đóng cửa đường ống Line 5, lặp lại một phán quyết tương tự mà Thẩm phán Neff đã đưa ra hồi tháng 11/2021 về thẩm quyền giải quyết vụ việc.
Theo bà Janet Neff, Michigan dường như đang cố gắng “đạt được một lợi thế không công bằng thông qua việc sử dụng không hợp lý bộ máy tư pháp.”
Đóng cửa Line 5 là một lời hứa của bà Gretchen Whitmer trong chiến dịch chạy đua vào ghế Thống đốc bang Michigan năm 2018.
[Số phận đường ống dẫn dầu xuyên biên giới Canada-Mỹ tiếp tục bấp bênh]
Bà Whitmer đã ra lệnh cho Line 5 ngừng hoạt động vĩnh viễn vào ngày 12/5/2021, với lý do nguy cơ tràn dầu và gọi nó là “quả bom hẹn giờ.” Enbridge đã kiện quyết định của Thống đốc Michigan ra tòa.
Theo lập luận của Enbridge, chỉ có chính phủ liên bang mới có thể thông qua phán quyết về sự an toàn của một đường ống và vụ việc này thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án liên bang vì Line 5 là một vấn đề song phương quan trọng.
Line 5 - đường ống dài 1.038 km do công ty Enbridge vận hành - là nguồn cung năng lượng quan trọng cho hai tỉnh Ontario và Quebec, khi vận chuyển tới 540.000 thùng dầu mỗi ngày, chủ yếu từ Tây Canada. Hiện Canada và Mỹ đang đàm phán về đường ống này sau khi Ottawa viện dẫn hiệp ước song phương năm 1977.
Theo Hiệp ước năm 1977, lý do duy nhất để cản trở dòng chảy của Line 5 là thiên tai hoặc trường hợp khẩn cấp - và đây chỉ là những gián đoạn tạm thời.
Các nghiệp đoàn của Mỹ, trong đó có Hiệp hội Thương mại Xây dựng Bắc Mỹ, Liên đoàn Lao động Mỹ... đã lên tiếng ủng hộ Line 5, nhấn mạnh đến những tác động kinh tế tiềm tàng và nguy cơ mất việc làm của hàng nghìn lao động nếu Line 5 bị đóng cửa.
Những ý kiến ủng hộ Line 5 gọi đường ống này là một nguồn năng lượng quan trọng và không thể thiếu đối với hai tỉnh Ontario, Quebec của Canada và một số bang của Mỹ.
Tuy nhiên, các nhà hoạt động môi trường lo ngại về nguy cơ xảy ra thảm họa môi trường ở khu vực này. Line 5 chưa bao giờ bị rò rỉ dầu kể từ khi bắt đầu hoạt động vào năm 1953. Nhưng vào năm 2010, một đường ống khác do Enbridge vận hành, Line 6B, đã bị vỡ và xả dầu vào một nhánh của sông Kalamazoo, trở thành một trong những vụ tràn dầu trong nội địa lớn nhất trong lịch sử Mỹ.
Enbridge ngày 18/8 bày tỏ hy vọng sẽ có một giải pháp nhanh chóng về vụ việc này tại tòa án liên bang Mỹ./.