Nông dân thị xã Long Mỹ (Hậu Giang) thu hoạch lúa Đông Xuân 2020-2021. (Ảnh: TTXVN) Tại hội nghị trực tuyến sơ kết sản xuất vụ Đông Xuân 2020-2021, triển khai kế hoạch vụ Hè Thu, vụ mùa và định hướng vụ Đông 2021 tại các tỉnh phía Bắc, do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức ngày 28/5, ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt cho biết vụ Đông Xuân 2020-2021 diễn ra trong điều kiện thời tiết tương đối thuận lợi.
Nhờ đó, vụ sản xuất này đã thắng lợi kỷ lục về năng suất, sản lượng, giá trị; lợi nhuận tăng do diện tích giống lúa chất lượng được mở rộng và chi phí sản xuất giảm.
Điều này có ý nghĩa rất quan trọng trong điều kiện dịch COVID-19 diễn ra phức tạp, đảm bảo an ninh lương thực, góp phần ổn định về kinh tế-xã hội.
Theo Cục Trồng trọt, tổng diện tích gieo cấy vụ Đông Xuân 2020-2021 là 1,086 triệu ha, giảm khoảng 12.000 ha so với vụ vụ Đông Xuân 2019-2020. Diện tích gieo cấy giảm do chuyển đổi sang các loại cây rau màu và mục đích phi nông nghiệp.
Năng suất lúa vụ Đông Xuân ước đạt khoảng 63,6 tạ/ha, tăng 1 tạ/ha so với vụ Đông Xuân năm trước. Sản lượng lúa toàn miền Bắc vụ Đông Xuân 2020-2021 ước đạt 6,9 triệu tấn, tăng khoảng 34.000 tấn.
[Làm gì để thúc đẩy liên kết sản xuất lúa tại Đồng bằng sông Cửu Long?]
Theo Cục Trồng trọt, từ nay đến cuối vụ, các địa phương cần tăng cường điều tra, dự tính dự báo, phát hiện chính xác, kịp thời các đối tượng sâu, bệnh hại cuối vụ đồng thời, hướng dẫn, chỉ đạo nông dân về kỹ thuật, biện pháp phòng trừ hữu hiệu cho từng đối tượng sâu, bệnh như đạo ôn cổ bông, rầy nâu, sâu đục thân… cuối vụ theo hướng dẫn của ngành bảo vệ thực vật.
Với diện tích lúa đã chín, các địa phương huy động tối đa máy móc, phương tiện, nhân lực để thu hoạch nhanh gọn theo phương châm "xanh nhà hơn già đồng," thu hoạch đến đâu làm đất đó; triển khai gieo cấy lúa Hè Thu và lúa mùa đúng lịch thời vụ theo phương án đã được xây dựng, đồng thời tạo quỹ đất cho sản xuất cây vụ Đông ưa ấm.
Trong điều kiện thời tiết ngày càng cực đoan và diễn biến khó lường do biến đổi khí hậu, cùng với dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp thì vụ Hè Thu và vụ mùa năm 2021 càng quan trọng ở các tỉnh phía Bắc, góp phần ổn định kinh tế-xã hội, nâng cao đời sống người dân.
Theo ông Nguyễn Như Cường, các địa phương cần xây dựng đề án, kế hoạch bố trí cơ cấu trà lúa Hè Thu, lúa mùa sớm trong khung thời vụ tốt nhất, để tạo điều kiện thuận lợi cho cây vụ Đông; xây dựng phương án sản xuất lưu thông trong điều kiện dịch COVID-19 diễn ra khó lường, nguy hiểm.
Địa phương phải đảm bảo vật tư đầu vào không để thiếu giống, phân bón khi vào thời vụ, bố trí hợp lý sử dụng đủ nhân lực làm đất và gieo cấy kịp thời vụ.
Vụ Hè Thu và vụ mùa thường gặp thời tiết bất thường như mưa ngập, thậm chí có một số diện tích bị hạn, ông Nguyễn Văn Tỉnh, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi lưu ý.
Theo dự báo, vùng miền núi phía Bắc, Bắc Trung Bộ có thể xảy ra hạn hán cục bộ với những diện tích có công trình thủy lợi nhỏ hoặc cuối công trình thủy lợi. Do đó, với những nơi có nguy cơ thiếu nước, ngành chức năng cần nắm thông tin trước để có những chỉ đạo giãn, dừng sản xuất hay chuyển đổi sang cây trồng cạn có hiệu quả cao hơn.
Nông dân huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị thu hoạch lúa Đông Xuân. (Ảnh: Hồ Cầu/TTXVN) Với những vùng thấp trũng như Đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung Bộ cần lưu ý về tiêu úng, sẵn sàng các phương án tiêu úng khi có mưa lớn xảy ra.
Tại hội nghị, ông Hoàng Nghĩa Hiếu, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Nghệ An cho rằng để người dân nắm được và làm hiệu quả thì việc tuyên truyền là rất quan trọng. Các cơ quan chuyên môn cũng cần dự báo sớm tình hình dịch bệnh để nông dân chủ động phòng chống.
Ông Nghĩa cũng đề nghị, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kiến nghị Bộ Tài chính xem xét hỗ trợ thêm địa phương kinh phí chống hạn vì 2 năm gần đây tỉnh không có kinh phí này.
Trong vụ Hè Thu, vụ mùa 2021, các tỉnh phía Bắc dự kiến gieo cấy 1,217 triệu ha, giảm khoảng 7.000ha so với năm 2020. Năng suất trung bình dự kiến đạt 51,8 tạ/ha, tăng 0,3 tạ/ha so với năm trước; sản lượng ước đạt khoảng 6,3 triệu tấn, tăng khoảng 4.000 tấn so với vụ lúa Hè Thu, vụ mùa 2020./.
