Liên quan đến việc xử lý vi phạm trật tự xây dựng tại toà nhà 8B Lê Trực (quận Ba Đình, Hà Nội), từ tháng 10/2016, Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội đã xử lý xong giai đoạn 1 là "cắt ngọn" tầng 19 do xây dựng vượt số tầng so với giấy phép xây dựng được cấp, đồng thời xây dựng phương án xử lý giai đoạn 2.
Lãnh đạo Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội cũng đã nhận trách nhiệm trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc chậm xử lý phần sai phạm tại công trình này. Tuy nhiên, thực tế triển khai cho thấy, quá trình xử lý vi phạm tại công trình 8B Lê Trực đã phát sinh những vấn đề mới, cần được giải quyết thấu đáo.
[Hà Nội chỉ đạo mạnh tay "cắt ngọn" những công trình vi phạm]
Theo các đơn vị chức năng, lý do chính dẫn đến việc Hà Nội chậm trễ xử lý giai đoạn 2 (phần chủ đầu tư tự điều chỉnh chiều cao xây dựng các tầng và không giật cấp theo giấy phép) là do đặt vấn đề đảm bảo an toàn cho tòa nhà và cư dân sinh sống sau này lên trên hết. Bởi vậy, lãnh đạo thành phố đã chỉ đạo Sở Xây dựng, Ủy ban Nhân dân quận Ba Đình phối hợp với các cơ quan nghiên cứu của Bộ Xây dựng, tham khảo ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học để có phương án xử lý đảm bảo yêu cầu an toàn. Nếu không đạt được tiêu chí này, các cơ quan chức năng buộc phải chuẩn bị phương án khác.
Còn nhớ tại thời điểm quý 1/2017, tại buổi làm việc với quận ủy Ba Đình, Bí thư Thành ủy Hà Nội Hoàng Trung Hải đã nhấn mạnh vi phạm tại công trình 8B Lê Trực là trường hợp rất điển hình và thành phố đã kỷ luật nhiều cán bộ. Do vậy, yêu cầu quận phải tiếp tục xử lý nghiêm, dứt điểm các sai phạm tại công trình này.
Tuy nhiên, dưới góc nhìn của một đơn vị đã hoàn thành nhiệm vụ “cắt ngọn” giai đoạn 1 toà nhà 8B Lê Trực, mới đây, Công ty cổ phần Tập Đoàn Phương Bắc đã có văn bản đóng góp một số ý kiến với cơ quan chức năng Trung ương và thành phố. Đơn vị này bày tỏ quan ngại về việc phá bỏ phần sai phạm tại giai đoạn 2 chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến kết cấu, độ an toàn, bền vững của tòa nhà.
Theo lãnh đạo Công ty cổ phần Tập Đoàn Phương Bắc, công trình sai phép 8B Lê Trực được cấp phép xây dựng 18 tầng, chủ đầu tư đã tự ý xây dựng 19 tầng, tầng 19 sai phạm đã được phá bỏ hoàn toàn. Như vậy nếu chỉ xét theo số tầng vi phạm thì công trình 8B Lê Trực đã được xử lý xong vi phạm trật tự xây dựng.
Tuy nhiên ngoài số tầng vi phạm, chủ đầu tư đã tự điều chỉnh chiều cao xây dựng các tầng và không giật cấp theo giấy phép xây dựng được cấp, do vậy các cơ quan chức năng tiếp tục chỉ đạo Công ty khảo sát, có biện pháp phá dỡ giai đoạn 2. Do tính chất phức tạp về kiến trúc và kết cấu của tòa nhà nên việc đưa ra biện pháp phá dỡ giai đoạn 2 rất khó khăn. Cụ thể, phá dỡ phần giật cấp của tòa nhà sẽ phải bỏ hầu hết các cột và dầm biên chịu lực của tòa nhà.
Do vậy, từ tháng 10/2016, Công ty cổ phần Tập đoàn Phương Bắc đã có công văn đề nghị thành phố giao cho đơn vị thiết kế tòa nhà thiết kế phương án phá dỡ giai đoạn 2 (vì chỉ có đơn vị này mới có đầy đủ bản vẽ thiết kế gốc và kết cấu lõi của tòa nhà), đồng thời xin sự đánh giá của các chuyên gia ngành xây dựng về kết cấu kiến trúc của tòa nhà. Nếu thiết kế phương án phá dỡ giai đoạn 2 được đánh giá là tuyệt đối an toàn, trên cơ sở đó, Công ty mới có đủ căn cứ hoàn chỉnh biện pháp thi công phá dỡ để trình lên các cơ quan chức năng phê duyệt. Nhưng đến nay, đã gần 2 năm mà đơn vị thiết kế vẫn chưa đưa ra được phương án thiết kế phá dỡ giai đoạn 2 đảm bảo an toàn.
Bên cạnh đó, Công ty cổ phần Tập đoàn Phương Bắc cũng cho rằng, việc phá dỡ giai đoạn 2 nếu tiến hành nguy cơ mất an toàn là rất cao, có thể phải phá bỏ cả tòa nhà như vậy rất lãng phí tài sản xã hội, hơn nữa hiện nay chưa có văn bản, quy định nào cho phép phá bỏ cả tòa nhà. Mặt khác, hầu như toàn bộ diện tích từ tầng 18 trở xuống đã được người dân ký hợp đồng và đặt cọc mua căn hộ được phân theo thiết kế. Nếu tiến hành phá dỡ giai đoạn 2 sẽ vấp phải sự phản đối của những người dân đã đặt cọc mua nhà.
Từ những lý do trên, Công ty cổ phần Tập đoàn Phương Bắc đề nghị xử lý triệt để, dứt điểm nhà sai phép 8B Lê Trực theo hướng tiết kiệm nguồn lực cho xã hội, đảm bảo vừa ích nước vừa lợi dân.
Theo đề xuất của Công ty này, nếu công trình không làm ảnh hưởng tới an ninh quốc phòng, đề nghị cho đo đạc tính toán toàn bộ số m2 sai phạm giai đoạn 2 nhân với giá giao dịch theo hợp đồng chủ đầu tư đã ký với người dân mua căn hộ trên 1m2, yêu cầu chủ đầu tư mua lại và nộp toàn bộ vào ngân sách Nhà nước thay cho việc phá dỡ rất lãng phí tài sản xã hội và nguy cơ mất an toàn cho con người (bao gồm cả những người tham gia phá dỡ, những người dân sinh sống xung quanh tòa nhà và những người tham gia giao thông trên tuyến đường qua công trình).
Ngoài ra, để khắc phục hậu quả, yêu cầu chủ đầu tư phải chi trả toàn bộ kinh phí phá dỡ giai đoạn 1 và kinh phí duy trì cẩu trục tháp, vận thăng lồng cùng các trang thiết bị khác kể từ ngày kết thúc phá dỡ giai đoạn 1. Đặc biệt, hiện nay đang mùa mưa bão, việc lưu giữ cẩu trục tháp và vận thăng lồng gây nguy cơ mất an toàn rất cao, Công ty đề nghị được tháo dỡ cẩu trục tháp và vận thăng lồng phục vụ bảo trì, bảo dưỡng theo quy định.
Về những kiến nghị trên của Công ty cổ phần Tập đoàn Phương Bắc, mới đây, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội Nguyễn Thế Hùng đã có văn bản giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với quận Ba Đình kiểm tra, làm rõ thông tin, quá trình xử lý vi phạm trật tự xây dựng tại công trình này. Trên cơ sở kết quả thực hiện chỉ đạo của Ủy ban Nhân dân thành phố tại Thông báo số 486/TB-UBND ngày 16/5/2018 và các yếu tố kỹ thuật, an toàn, thống nhất đề xuất, báo cáo Ủy ban Nhân dân thành phố.
Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội cũng yêu cầu Công ty cổ phần Tập đoàn Phương Bắc có trách nhiện liên hệ với Sở Xây dựng Hà Nội để cung cấp hồ sơ, tài liệu có liên quan phục vụ việc nghiên cứu, đề xuất.
Có thể thấy, việc xử lý nhà sai phép 8B Lê Trực đã kéo dài nhiều năm gây mất mỹ quan đô thị, dẫn đến nhiều nguy cơ không đảm bảo an toàn, gây nhức nhối trong dư luận. Đã đến lúc, các cấp chính quyền và cơ quan chức năng cần nghiêm túc nghiên cứu xem xét, giải quyết dứt điểm để ổn định trật tự xã hội, trật tự đô thị và sự bình an cho nhân dân./.