Ngày 19/5 (theo giờ địa phương), tại trụ sở Liên hợp quốc ở New York, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã họp theo thể thức Arria về tình hình Myanmar dưới sự chủ trì của Vương quốc Anh.
Tại cuộc họp, nhiều nước tiếp tục quan ngại sâu sắc về tình hình Myanmar, lên án việc sử dụng vũ lực đối với thường dân cũng như vụ tấn công vào đoàn xe của Trung tâm Điều phối ASEAN về hỗ trợ nhân đạo trong quản lý thiên tai (AHA) và Nhóm Giám sát ASEAN tại Myanmar. Đồng thời, các nước bày tỏ thất vọng khi vẫn chưa đạt tiến triển thực chất trong việc thực hiện Đồng thuận 5 điểm.
Các nước nhấn mạnh cần ngừng bắn, chấm dứt bạo lực, tránh làm gia tăng căng thẳng tình hình, đảm bảo tiếp cận nhân đạo và y tế cho tất cả người dân, tuân thủ luật nhân đạo quốc tế, đặc biệt là bảo vệ dân thường và đề nghị giải quyết các khác biệt, bất đồng thông qua đối thoại và hòa giải phù hợp với nguyện vọng của người dân Myanmar.
Phát biểu tại cuộc họp, Tham tán Công sứ Lê Thị Minh Thoa, Phó Trưởng Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc, nhấn mạnh Việt Nam ủng hộ và đánh giá cao vai trò của Chủ tịch ASEAN trong việc kết nối với tất cả các bên liên quan trong tìm kiếm giải pháp hòa bình, bền vững, cũng như nỗ lực của ASEAN trong thúc đẩy cứu trợ nhân đạo ở Myanmar và tiến trình hồi hương ở bang Rakhine. Tiến trình giải quyết tình hình ở Myanmar phải do Myanmar làm chủ và dẫn dắt.
Các bên liên quan ở Myanmar phải thực hiện đầy đủ và hiệu quả Đồng thuận 5 điểm đã được ASEAN thống nhất, chấm dứt bạo lực, bảo đảm tiếp cận nhân đạo và y tế cho tất cả người dân, tạo môi trường thuận lợi cho thúc đẩy đối thoại và hòa giải.
Cộng đồng quốc tế cần tăng cường hợp tác với ASEAN, các cơ quan Liên hợp quốc trong điều phối hoạt động cứu trợ nhân đạo, bảo đảm hàng hóa cứu trợ đến tay người dân gặp khó khăn, nhất là phụ nữ và trẻ em. Trong quá trình này, cộng đồng quốc tế cần đảm bảo tôn trọng chủ quyền, độc lập, toàn vẹn lãnh thổ và thống nhất của Myanmar.
Liên quan đến tình hình bang Rakhine, đại diện Việt Nam đánh giá cao sáng kiến gần đây về việc bắt đầu hồi hương ở bang Rakhine thông qua một dự án thí điểm, thể hiện cách tiếp cận chủ động trong việc tìm kiếm các giải pháp lâu dài cho tình hình hiện nay, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế tăng hỗ trợ tài chính và phối hợp tìm kiếm giải pháp bền vững cho vấn đề này.
[Việt Nam hợp tác với ASEAN hỗ trợ Myanmar tiến tới giải pháp hòa bình]
Trước hậu quả và thiệt hại nặng nề về người và của do chịu ảnh hưởng mạnh cơn bão Mocha, đại diện Việt Nam đã gửi lời chia buồn sâu sắc và bày tỏ cảm thông đối với người dân Myanmar.
Là thành viên chủ động tích của Liên hợp quốc và ASEAN, Việt Nam tiếp tục thúc đẩy đối thoại và hòa giải, thu hẹp các khác biệt nhằm hỗ trợ Myanmar đạt được giải pháp cho tình hình hiện nay.
Arria là một hình thức họp không chính thức của Hội đồng Bảo an nhằm thảo luận về các vấn đề quan trọng, mới nổi, có sự tham gia của các nước thành viên Hội đồng Bảo an cũng như các thành viên Liên hợp quốc ngoài Hội đồng Bảo an, các tổ chức quốc tế và cá nhân hoạt động trong lĩnh vực liên quan.
Trước đó, ngày 11/5, Tổng thống Indonesia Joko Widodo khẳng định không có tiến triển đáng kể trong việc thực hiện thỏa thuận hòa bình năm điểm mà chính quyền quân sự Myanmar đã nhất trí với ASEAN cách đây 2 năm.
Ngày 10/5, lãnh đạo các nước ASEAN đã ra tuyên bố lên án vụ tấn công vào đoàn cứu trợ nhân đạo, gồm nhân viên của Trung tâm Điều phối và hỗ trợ thảm họa khẩn cấp ASEAN (AHA) và Nhóm giám sát hỗ trợ nhân đạo của ASEAN tại Myanmar.
Lãnh đạo ASEAN khẳng định ủng hộ tuyên bố ngày 8/5 của Tổng thống Indonesia với tư cách là Chủ tịch ASEAN liên quan đến vụ tấn công trên, đồng thời nhấn mạnh rằng những kẻ tấn công phải chịu trách nhiệm.
Trước đó, Indonesia, quốc gia đang giữ cương vị Chủ tịch Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), ngày 13/4 ra tuyên bố phản đối một cuộc không kích gần đây của quân đội Myanmar làm hơn 100 người thiệt mạng, trong đó có cả dân thường./.