Theo phóng viên TTXVN tại châu Mỹ, Hội nghị cấp bộ trưởng Phong trào Không liên kết (NAM) diễn ra trong hai ngày 20-21/7 tại Caracas, Venezuela, dưới sự chủ trì của Venezuela, Chủ tịch Ủy ban điều phối NAM, nhằm chuẩn bị cho Hội nghị cấp cao NAM sẽ diễn ra vào tháng 10 tại Baku, Azerbaijan.
Với chủ đề “Thúc đẩy và củng cố hòa bình thông qua việc tôn trọng luật pháp quốc tế,” hội nghị có sự tham gia của hơn 50 nước thành viên NAM cùng với một số nước quan sát viên và khách mời đặc biệt.
Đoàn Việt Nam do Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc, làm trưởng đoàn. Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro đã tham dự và có bài phát biểu tại hội nghị.
Tại phiên thảo luận chung, các nước thành viên Phong trào Không liên kết đã trao đổi về tình hình thế giới hiện nay cũng như các thách thức và cơ hội đặt ra đối với NAM.
Nhiều nước lên án những biện pháp cưỡng ép đơn phương và bao vây cấm vận đối với các thành viên NAM như Cuba, Venezuela, coi đây là hành vi vi phạm luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc (LHQ), xâm phạm quyền con người và gây tác động tiêu cực đến quyền phát triển bền vững. Các nước cũng chỉ ra những thách thức to lớn từ bên ngoài cũng như bên trong NAM, như chính trị cường quyền của các nước lớn, sự can thiệp vào công việc nội bộ của các nước nhỏ cũng như những chính sách gây chia rẽ nhằm áp đặt ý chí của các nước lớn.
Tuy nhiên, nội dung thảo luận cũng bộc lộ những mâu thuẫn, xung đột giữa một số nước thành viên NAM. Một số nước thành viên chịu ảnh hưởng của nước lớn, thiếu tôn trọng các nguyên tắc, quy trình và thủ tục làm việc của NAM. Điều này đã ảnh hưởng nhất định đến tinh thần đoàn kết anh em giữa các nước thành viên.
Phát biểu tại hội nghị, Đại sứ Đặng Đình Quý hoan nghênh cũng như đánh giá cao vai trò và đóng góp của NAM trong việc duy trì hòa bình, thúc đẩy hợp tác và phát triển, đồng thời khẳng định tầm quan trọng của việc tăng cường sự thống nhất, đoàn kết trên cơ sở phát huy những nguyên tắc cơ bản của Phong trào, đặc biệt là độc lập, không chịu sức ép, can thiệp từ bên ngoài, nhất là của các nước lớn, không để các nước lớn can thiệp vào công việc nội bộ của NAM.
Về đường hướng tương lai của NAM, Đại sứ Đặng Đình Quý nhấn mạnh Phong trào Không liên kết cần tiếp tục phát huy vai trò đi đầu trong việc thúc đẩy tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế, tôn trọng các cam kết, thỏa thuận quốc tế, thúc đẩy cải tổ cấu trúc kinh tế, hệ thống thương mại đa phương mở, công bằng, minh bạch và dựa trên luật lệ, bảo đảm quyền lợi của các nước đang phát triển.
Đề cập đến khu vực Đông Nam Á và tình hình Biển Đông, Đại sứ Đặng Đình Quý đề cao vai trò và đóng góp của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), đặc biệt trong thúc đẩy hợp tác và đối thoại, duy trì môi trường hòa bình, ổn định, bảo đảm tự do hàng hải và hàng không trong khu vực, giải quyết hòa bình các xung đột, tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Hiến chương Liên hợp quốc và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển, tôn trọng các tiến trình ngoại giao pháp lý, thực hiện đầy đủ Tuyên bố chung về ứng xử giữa các bên ở biển Đông (DOC), thúc đẩy đàm phán sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) hiệu quả, thực chất và phù hợp với luật pháp quốc tế.
Đại sứ kêu gọi các nước kiềm chế, không có các hành động làm phức tạp tình hình, bao gồm các hoạt động đơn phương và quân sự hóa ở Biển Đông. Đại sứ cũng cập nhật các diễn biễn gần đây đang diễn ra trên Biển Đông và kêu gọi các thành viên NAM thấu hiểu và ủng hộ lập trường chung của ASEAN, coi đây là biểu hiện cụ thể của sự tôn trọng luật pháp quốc tế và tình đoàn kết với các nước trong khu vực.
Đại sứ Đặng Đình Quý khẳng định Việt Nam cam kết đóng góp cho sự phát triển của Phong trào Không liên kết trên tinh thần đề cao và kiên trì với nguyên tắc cơ bản của Phong trào, đồng thời cảm ơn các nước đã tin tưởng bầu Việt Nam làm ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021.
Hội nghị đã thông qua Tuyên bố Chính trị Caracas, Tuyên bố Chính trị của Ủy ban cấp vộ trưởng Không liên kết về Palestine và Văn kiện cuối cùng của hội nghị./.