Theo tiết lộ của một sỹ quan không quân Hoa Kỳ, Việt Nam cùng một số nước khác suýt chút nữa trở thành nạn nhân tình cờ của một cuộc tấn công hạt nhân xuất phát từ phía Mỹ trong bối cảnh căng thẳng của Cuộc khủng hoảng hạt nhân Cuba 1962.
Rất may một Đại úy không quân Mỹ đã kịp thời ngăn chặn thảm họa này.
Sau hơn 50 năm, sự việc trên được một sỹ quan Không quân Mỹ John Bordne tiết lộ với tổ chức Bulletin of the Atomic Scientists có địa chỉ website thebulletin.org.
Theo lời kể của John Bordne, ngày 28/10/1962, trong bối cảnh căng thẳng của cuộc khủng hoảng tên lửa tại Cuba giữa hai siêu cường Xô-Mỹ, Đại úy William Bassett, người chỉ huy phóng tên lửa tại một căn cứ quân sự Mỹ, nhận được lệnh phóng tên lửa Macce B mang bom nhiệt hạch Mark-28 vào các mục tiêu gồm: Vladivostok (Liên Xô), Bắc Kinh (Trung Quốc), Bình Nhưỡng (Bắc Triều Tiên) và Hà Nội (Việt Nam).
Theo Bulletin of the Atomic Scientists, một quả bom nhiệt hạch Mark-28 có sức công phá tương đương 1,1 megaton TNT, gấp 70 lần quả bom hạt nhân mà quân đội Mỹ đã ném xuống Hirosima và Nagashaki của Nhật Bản trong chiến tranh thế giới hai.
Ngay sau khi nhận được lệnh trên, căn cứ dưới sự chỉ huy của Đại úy William Bassett được đưa vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu ở mức cao nhất - báo động đỏ DEFCON 2 (Bên bờ vực chiến tranh hạt nhân).
Ngoài William Bassett, các chỉ huy của ba căn cứ khác cũng nhận được lệnh tấn công hạt nhân.
Chỉ huy của một trong số các căn cứ đó đã liên lạc với William Bassett và nói rằng, trong danh sách các mục tiêu mà anh ta nhận được có hai điểm thuộc lãnh thổ Liên Xô, nhưng tình trạng sẵn sàng chiến đấu tại đơn vị này chưa đạt mức DEFCON 1 (Cuộc chiến tranh hạt nhân không thể tránh khỏi).
Điều này làm William Bassett nghi ngờ về tính xác đáng của mệnh lệnh tấn công hạt nhân.
Đại úy William Bassett quyết định tạm ngừng chuẩn bị phóng tên lửa và gọi điện về Trung tâm chỉ huy.
Sau đó William Bassett ra lệnh cho hai người lính sẵn sàng bắn một viên trung úy đang cố giữ nút phóng tên lửa nếu người này cố tình ấn nút phóng hoặc tăng mức sẵn sàng chiến đấu.
Và như vậy, theo lời kể của John Bordne, Đại úy William Bassett đã kịp thời ngăn chặn một cuộc chiến tranh hạt nhân suýt chút nữa có thể đưa nhân loại tới thảm họa diệt vong vào chính thời điểm mà cả thế giới đang căng thẳng tột độ vì cuộc khủng hoảng hạt nhân Cuba 1962.
Theo Bulletin of the Atomic Scientists, William Bassett qua đời vào năm 2011, nhưng ông không hé lộ bất cứ điều gì về sự việc này.
Chỉ đến nay, bốn năm sau khi William Bassett qua đời, Không quân Mỹ mới cho phép John Bordne, một đồng nghiệp của William Bassett, tiết lộ với công chúng một phần diễn biến của câu chuyện này./.