Trong lĩnh vực y tế dự phòng, lĩnh vực y tế công cộng, Việt Nam đã ứng dụng công nghệ tiên tiến trong sản xuất vaccine phòng bệnh ở người, đảm bảo sản xuất 11/12 loại vaccine phục vụ chương trình tiêm chủng mở rộng.
Phát biểu tại Hội nghị Khoa học Toàn quốc năm 2023 do Tổng hội Y học Việt Nam tổ chức với chủ đề "Nghiên cứu và ứng dụng trong y học" diễn ra ngày 12/10, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nhấn mạnh các nghiên cứu sản xuất, thử nghiệm vaccine nổi bật đã đưa Việt Nam là một nước có thế mạnh về sản xuất vaccine trên thế giới. Hệ thống quản lý thử nghiệm lâm sàng của Việt Nam đã được Tổ chức Y tế Thế giới công nhận.
Đưa khoa học y học Việt Nam tiếp cận với thế giới
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho hay những năm qua hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực y tế nói chung và y dược học nói riêng đã đóng góp rất lớn đưa nền khoa học y học Việt Nam tiếp cận với thế giới, mang lại hiệu quả kinh tế và ý nghĩa xã hội sâu sắc.
[Việt Nam tham gia thử nghiệm vaccine sốt xuất huyết của Nhật Bản]
Trong lĩnh vực chẩn đoán, điều trị bệnh, các nhà khoa học của Việt Nam đã nghiên cứu ứng dụng, phát triển công nghệ cao trong lĩnh vực y tế, tiếp cận trình độ tiên tiến của các nước trong khu vực và trên thế giới. Ngành y tế đã làm chủ được các kỹ thuật tiên tiến trong chẩn đoán và điều trị bệnh, tật ở người như ghép tạng. Đến nay, Việt Nam đã làm chủ công nghệ ghép và ghép được 6/6 tạng chủ yếu, can thiệp tim mạch, ung thư, hồi sức cấp cứu, huyết học-truyền máu, mổ nội soi, kỹ thuật sinh học phân tử, y học hạt nhân, trị liệu tế bào… với chi phí giảm từ 1/2 - 1/3 so với ở nước ngoài.
Nhiều công trình, cụm công trình của các Nhà khoa học của Bệnh viện Bạch Mai, Viện Huyết học-Truyền máu Trung ương, Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện K và nhiều đơn vị đã đạt Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về Khoa học Công nghệ và nhiều giải thưởng khác.
Bộ trưởng Bộ Y tế cũng nhấn mạnh, các nhà khoa học y dược đã đẩy mạnh nghiên cứu sản xuất nguyên liệu dược chất phục vụ công nghiệp bào chế thuốc; nghiên cứu ứng dụng công nghệ cao trong nghiên cứu và sản xuất thuốc từ dược liệu trong nước và thuốc y học cổ truyền tạo sản phẩm tốt có giá thành thấp; bảo tồn và phát triển các nguồn dược liệu quý hiếm làm thuốc...
Ngành y tế đã bước đầu làm chủ công nghệ chế tạo sản phẩm công nghệ cao như máy siêu âm, lazer, sản xuất stent sử dụng trong tim mạch, thủy tinh thể trong nhãn khoa; Xây dựng và ban hành các Tiêu chuẩn quốc gia, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia các lĩnh vực: dược, dược liệu, vaccine sinh phẩm y tế, an toàn thực phẩm và môi trường y tế.
Đẩy mạnh y học dựa bằng chứng khoa học
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, các nghiên cứu lĩnh vực trong chính sách y tế đã cung cấp số liệu, bằng chứng khoa học phục vụ xây dựng chính sách, văn bản quy phạm pháp luật cho các lĩnh vực về dự phòng bệnh dịch, giảm tải bệnh viện, vệ sinh an toàn thực phẩm, kinh tế y tế, bảo hiểm y tế, dân số-kế hoạch hóa gia đình. Do đó, việc sử dụng bằng chứng đánh giá công nghệ y tế và ứng dụng y học trong xây dựng chính sách sẽ trở thành yêu cầu bắt buộc.
Về vấn đề này, Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam Nguyễn Thị Xuyên phân tích, y học dựa bằng chứng ngày càng trở nên phổ biến và có vai trò quan trọng trong thực hành điều trị, lĩnh vực dự phòng cũng như trong lĩnh vực hoạch định, xây dựng chính sách y tế. Đây là phương pháp tiếp cận sử dụng kết quả từ các nghiên cứu lâm sàng, chia sẻ các mô hình thực hành, đánh giá kinh tế y tế trong việc đưa ra các quyết định nhằm nâng cao chất lượng điều trị, dự phòng chăm sóc sức khỏe và nâng cao hiệu quả quản lý bệnh nhân.
Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam chỉ rõ trong nghiên cứu khoa học, chuyển giao và ứng dụng, trình độ khoa học công nghệ lĩnh vực y tế, đến nay Việt Nam đã và đang trở thành một trong các điểm nghiên cứu quan trọng, tiếp cận trình độ các nước tiên tiến trên thế giới, tham gia vào chương trình phát triển lâm sàng toàn cầu trên nhiều lĩnh vực với sự đóng góp nhiều đối tượng cho các nghiên cứu bản lề, đặc biệt là các nghiên cứu và ứng dụng trong y học thực hành.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan thông tin, Luật Khám bệnh, chữa bệnh có hiệu lực từ ngày 1/1/2024 có nhiều nội dung liên quan đến nghiên cứu khoa học và ứng dụng lâm sàng trong hoạt động khám chữa bệnh. Về lĩnh vực dược, Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Đề án phát triển công nghiệp dược của Việt Nam, trong đó có giải pháp rất quan trọng liên quan đến đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng trong lĩnh vực bào chế thuốc tiên tiến để góp phần triển khai các dự án khoa học về công nghiệp dược.
Thực tế, hiện nay trong bối cảnh nguồn lực dành cho y tế ngày càng trở nên khan hiếm, nhu cầu và chất lượng khám chữa được ưu tiên hàng đầu, việc nghiên cứu, đánh giá công nghệ y tế, đặc biệt là đánh giá kinh tế dược cần được phát triển và ứng dụng trong quá trình hoạch định chính sách y tế, xây dựng kế hoạch, quản lý và thực hành lâm sàng.
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, Chiến lược Quốc gia bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân giai đoạn 2011-2020, tầm nhìn đến năm 2030 đã nêu rõ nhiệm vụ quan trọng của hệ thống y tế là "Xây dựng các tiêu chuẩn và triển khai công tác đánh giá công nghệ y tế để xác định các can thiệp y tế có hiệu lực, hiệu quả, chi phí thấp, bảo đảm chất lượng dịch vụ y tế."
Trong thời gian tới, việc sử dụng bằng chứng đánh giá công nghệ y tế và ứng dụng y học, trong xây dựng chính sách sẽ không còn mang tính khuyến khích mà sẽ trở thành yêu cầu bắt buộc, nhất là đối với các thuốc, các chính sách liên quan đến khám chữa bệnh, tài chính trong y tế…/.
| Hội nghị khoa học "Nghiên cứu và ứng dụng trong y học" gồm 5 phiên với phiên toàn thể diễn ra vào buổi sáng, 3 phiên chuyên đề và 1 hội thảo chuyên gia với các chuyên đề: Chuyên đề những tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị ung thư; Chuyên đề bệnh lý huyết học ác tính; Chuyên đề bệnh hiếm-quan điểm từ góc độ lâm sàng đến xây dựng chính sách. Hội nghị có 20 bài trình bày của các báo cáo viên là các chuyên gia đầu ngành có kinh nghiệm trong quản lý, nghiên cứu khoa học. |