Chiều 3/6, tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng Năm, trao đổi về vấn đề cơ chế cho doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham gia mua vacine và cơ chế kiểm soát chất lượng vaccine, Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường cho biết, để có nguồn vaccine cho người dân sớm nhất, nhanh nhất, Chính phủ khuyến khích, tạo điều kiện cho tất cả các địa phương, doanh nghiệp có điều kiện, có nguồn vaccine cùng tham gia.
Có hai cách tham gia, một là huy động tiền đóng góp cho Quỹ vaccine phòng COVID-19, hai là trực tiếp nhập khẩu vaccine từ nguồn tin cậy.
Đặt hàng khoảng 170 triệu liều vaccine
Thứ trưởng Bộ Y tế cho hay, vaccine phòng chống COVID-19 lần này nhập khẩu trong tình trạng khẩn cấp nên có một số đặc thù.
Chất lượng vaccine được nhà sản xuất đảm bảo, nhưng những hiệu quả hay phản ứng vẫn cần tiếp tục theo dõi, không giống như một số loại vaccine đã sử dụng từ lâu.
[Đến chiều 3/6: Quỹ vaccine phòng COVID-19 đã tiếp nhận được trên 100 tỷ đồng]
Một số vaccine phải bảo quản ở điều kiện ngặt nghèo, chẳng hạn có loại phải -75 độ C, Việt Nam không có điều kiện để bảo quản.
Vì nhập vaccine trong điều kiện khẩn cấp, rất thiếu hồ sơ, đặc biệt có thể một số nội dung chưa kiểm định được, do vậy, chúng ta phải chấp nhận vaccine do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã cấp chứng nhận hoặc do Cục quản lý dược - Bộ Y tế của một số nước phát triển cấp, như Mỹ, Nga, châu Âu và phải chấp nhận một số điều kiện không kiểm định được.
Theo ông Trương Quốc Cường, trong trường hợp này, cách kiểm soát chất lượng tốt nhất là mua trực tiếp của các nhà sản xuất, không thông qua các công ty trung gian, vì không kiểm soát được họ có đảm bảo chất lượng, điều kiện bảo quản không.
Thông tin về tiến độ tiêm vaccine ở Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, theo nghị quyết của Bộ Chính trị và Chính phủ, Bộ Y tế được giao nhiệm vụ nhập khẩu 150 triệu liều vaccine để tiêm cho khoảng 70% dân số từ 18 tuổi trở lên.
“Chúng ta cơ bản tiếp cận được số lượng này, tuy nhiên, khi nhập khẩu, chúng ta phải ký thỏa thuận miễn trách nhiệm khi có sự cố xảy ra. Đặc biệt, tất cả các công ty đều yêu cầu chúng ta phải chấp nhận khi họ giao hàng không đúng tiến độ,” ông Cường thông tin.
Thứ trưởng cũng lý giải, Việt Nam kiểm soát dịch bệnh tương đối tốt, vì vậy, có trường hợp vaccine dành để chuyển về cho chúng ta, nhưng chỉ vài hôm trước khi hàng về lại được điều sang nước khác, như vừa rồi được điều sang Lào, Campuchia, nên số vaccine về Việt Nam chỉ còn một nửa.
Tiến độ phải phụ thuộc vào cung ứng của các nhà sản xuất. Việt Nam là một trong những nước tiếp cận vaccine rất sớm, nhưng do nguồn cung hiện chưa đủ cầu, lại phụ thuộc vào tình hình dịch bệnh của một số nước đang diễn biến rất phức tạp, nên không được ưu tiên.
Cũng theo Thứ trưởng Bộ Y tế, tháng Tám trở đi, tất cả nguồn vaccine Việt Nam tiếp cận sẽ về nhiều. Pfizer cam kết trong quý 3/2021 sẽ chuyển 15,5 triệu liều và một số lượng tương đương trong quý 4/2021.
AstraZeneca cam kết cung cấp khoảng 30 triệu liều từ nay đến cuối năm. COVAX Facility cũng cam kết cung cấp khoảng 30 triệu liều.
Ngày 3/6, Bộ trưởng Bộ Y tế đã họp với Quỹ đầu tư trực tiếp của Nga, phía bạn đã cam kết dành cho Việt Nam 20 triệu liều vaccine Sputnik V. Ngoài ra, Bộ Y tế cũng đặt mua của COVAX Facility thêm 10 triệu liều, đề nghị Pfizer cung cấp thêm 20 triệu liều.
“Tổng số vaccine Việt Nam đặt hàng là khoảng 170 triệu liều nhưng chúng ta cũng lường trước việc giao hàng không đúng tiến độ, không đầy đủ vì đó là cam kết chúng ta đã ký với các nhà sản xuất,” Thứ trưởng Bộ Y tế nói.
Chi phí mua và tiêm vaccine khoảng 25.200 tỷ đồng
Cung cấp thông tin liên quan đến nguồn kinh phí để mua vaccine, Thứ trưởng Bộ Tài chính Tạ Anh Tuấn cho hay, theo tính toán sơ bộ của Bộ Y tế, chi phí mua và tiêm vaccine khoảng 25.200 tỷ đồng.
Ngoài ra còn phải tiêm nhắc lại hằng năm. Chính vì vậy, quan điểm của Đảng và Nhà nước là sẽ dùng nguồn ngân sách Nhà nước và các nguồn kinh phí hợp pháp thông qua xã hội hóa để mua và tiêm vaccine cho nhân dân.
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ thành lập Quỹ vaccine. Ngay sau đó, Bộ Tài chính cũng có quyết định thành lập Ban Quản lý Quỹ, cũng như có Thông tư hướng dẫn về cơ chế quản lý Quỹ đảm bảo công khai, minh bạch, rõ ràng.
Liên quan đến huy động nguồn Quỹ, số dư của Quỹ hiện là gần 104 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Bộ Y tế đã được các đơn vị tài trợ khoảng 1.000 tỷ đồng và sẽ chuyển vào Quỹ.
Bộ Tài chính đang tích cực làm việc với các đơn vị liên quan, như các doanh nghiệp thuộc Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cam kết ủng hộ cho Quỹ hơn 2.000 tỷ đồng.
Thứ trưởng Bộ Tài chính cũng cho biết, các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, từ doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cũng như doanh nghiệp tư nhân và một số đơn vị ngoài các doanh nghiệp thuộc Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp rất hưởng ứng trong việc ủng hộ Quỹ vaccine.
Sắp tới đây, Bộ Tài chính phối hợp với Văn phòng Chính phủ báo cáo Thủ tướng Chính phủ khai trương và phát động các thành phần kinh tế, các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham gia ủng hộ Quỹ.
Bộ Tài chính cũng đã làm việc với Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các bộ, ngành liên quan như Bộ Thông tin và Truyền thông để ủng hộ Quỹ vaccine bằng nhiều hình thức đơn giản và thuận tiện nhất, góp phần cùng ngân sách Nhà nước đảm bảo đủ nguồn kinh phí mua vaccine phòng, chống dịch COVID-19./.
