Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 35 và các hội nghị cấp cao liên quan với các nước đối tác như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Hoa Kỳ, Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 và Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 14 diễn ra tại Bangkok, Thái Lan từ ngày 2-4/11/2019.
Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Đại diện thường trực Việt Nam tại ASEAN Trần Đức Bình cho biết đây là loạt hội nghị cấp cao quan trọng cuối cùng trong năm 2019 với chủ đề “Tăng cường đối tác vì sự bền vững” và vai trò Chủ tịch của Thái Lan.
Các sự kiện nói trên diễn ra trong bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực đang có nhiều diễn biến nhanh chóng và phức tạp. Tuy nhiên, trong năm vừa qua, ASEAN đã thể hiện được năng lực chủ động, khả năng thích ứng, và tiếp tục đạt được nhiều kết quả quan trọng trong tăng cường liên kết và xây dựng cộng đồng, duy trì đoàn kết, mở rộng quan hệ và hợp tác với các đối tác, kết nối, ứng phó với các thách thức như môi trường, biến đổi khí hậu, già hóa dân số, tội phạm xuyên quốc gia, an ninh mạng...
Tại các hội nghị cấp cao sắp tới, các nhà lãnh đạo ASEAN và các nước đối tác sẽ trao đổi về tình hình quốc tế và khu vực, cũng như những định hướng cho hợp tác khu vực với việc thông qua một loạt các văn kiện như các Tuyên bố Cấp cao Đông Á lần thứ 14 về hợp tác vì sự phát triển bền vững, về hợp tác chống tội phạm xuyên quốc gia, về hợp tác ngăn chặn ma tuý trái phép, Tuyên bố Cấp cao ASEAN+3 lần thứ 22 về kết nối các sáng kiến kết nối, Tuyên bố Cấp cao ASEAN-Trung Quốc về phối hợp kế hoạch tổng thể kết nối ASEAN (MPAC 2025) và Sáng kiến "Vành đai và Con đường" (BRI), về hợp tác thành phố thông minh, Tuyên bố Cấp cao ASEAN-Nhật Bản về kết nối.
Các văn kiện trên sẽ là cơ sở quan trọng để triển khai các hoạt động hợp tác cụ thể và thiết thực giữa ASEAN và các đối tác, cũng như hỗ trợ ASEAN trong hiện thực hoá các mục tiêu và ưu tiên về xây dựng Cộng đồng.
Theo Đại sứ Trần Đức Bình, cũng tại hội nghị lần này, Việt Nam sẽ chính thức tiếp nhận vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020 từ Thái Lan. Đây là một hoạt động quan trọng được bạn bè ASEAN và đối tác hết sức quan tâm để nghe Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chính thức công bố chủ đề của năm Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam, cùng những ưu tiên và trọng tâm cho hợp tác của ASEAN trong năm 2020, tiếp tục phát huy những thành quả của ASEAN và góp phần đưa hợp tác ASEAN lên tầm cao mới, làm nền tảng vững chắc cho Cộng đồng ASEAN phát triển bền vững, và nâng cao năng lực ứng phó với các thách thức.
[Thái Lan chuyển giao cương vị Chủ tịch ASEAN cho Việt Nam vào 4/11]
Về những đóng góp và vai trò của Việt Nam trong ASEAN trong thời gian qua, Đại sứ Trần Đức Bình khẳng định Việt Nam đã tích cực hợp tác cùng với các nước thành viên triển khai các thỏa thuận và kế hoạch hợp tác quan trọng của ASEAN, ủng hộ và hợp tác chặt chẽ với Thái Lan và các nước thành viên nhằm đạt được các ưu tiên đề ra cho năm 2019, đồng thời tiếp tục tập trung nguồn lực cho triển khai các kế hoạch xây dựng cộng đồng trên cả ba trụ cột.
Cụ thể, Việt Nam đã góp phần quan trọng cho việc triển khai 274/290 dòng hành động trong Kế hoạch Tổng thể Cộng đồng Chính trị-An ninh (APSC); 154/157 ưu tiên của Kế hoạch Tổng thể Cộng đồng Kinh tế; đã thực hiện 954 hành động của 109 biện pháp chiến lược của Kế hoạch Tổng thể Cộng đồng Văn hóa-Xã hội, để biến Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN năm 2025 trở thành hiện thực.
Theo Đại sứ Trần Đức Bình, Việt Nam cũng đã tham gia tích cực và đẩy mạnh hợp tác, liên kết kinh tế nội khối, thúc đẩy đàm phán Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP). Ngoài ra, Việt Nam đóng góp tích cực vào việc xây dựng và thông qua Tài liệu “Quan điểm của ASEAN về khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương," tham gia tích cực và xây dựng trong quá trình đàm phán giữa ASEAN và Trung Quốc nhằm sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả.
Trong vai trò nước điều phối quan hệ ASEAN-Nhật Bản, Việt Nam đã tích cực thúc đẩy việc ký Nghị định thư sửa đổi Hiệp định Quan hệ đối tác kinh tế toàn diện ASEAN-Nhật Bản (AJCEP) vào tháng 3/2019, hoàn tất và ký kết Hiệp định Hợp tác kỹ thuật ASEAN-Nhật Bản (TCA) tháng 5/2019 và hiện đang phối hợp triển khai các dự án ASEAN-Nhật Bản trong khuôn khổ TCA.
Đặc biệt, Việt Nam đã phối hợp triển khai nhiều hoạt động quan trọng nhằm kỷ niệm 45 năm quan hệ đối tác ASEAN-Nhật Bản, trong đó có việc tổ chức thành công Ngày ASEAN-Nhật Bản tại Hà Nội tháng 6/2019.
Năm 2020 đánh dấu thời điểm quan trọng khi Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch luân phiên của ASEAN và cũng là dịp kỷ niệm 25 năm Việt Nam gia nhập ASEAN. Cùng với nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN năm 2020, Việt Nam cũng đồng thời thực hiện vai trò là Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021.
Theo Đại sứ Trần Đức Bình, với vai trò là nước Chủ tịch tiếp theo của ASEAN, Việt Nam sẽ tiếp tục nỗ lực duy trì đà tiến triển của ASEAN, thúc đẩy và tăng cường đoàn kết, thống nhất trong ASEAN, phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong việc duy trì hòa bình và an ninh ở khu vực, phát huy và củng cố những thành quả ASEAN đã đạt được nhằm xây dựng cộng đồng vững mạnh hơn bằng những biện pháp cụ thể, thiết thực và khả thi thực hiện các kế hoạch tổng thể trên cả ba trụ cột chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội.
Đại sứ nhấn mạnh: “Với vinh dự và ý thức trách nhiệm cao, tất cả cán bộ, nhân viên phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại ASEAN quyết tâm sẽ hoàn thành tốt các nhiệm vụ, phối hợp chặt chẽ với các nước thành viên và các nước đối tác để triển khai hiệu quả các ưu tiên, kế hoạch công tác, góp phần vào thành công của năm Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam”./.