Ngày 1/10, Chính phủ Australia đã công bố Sáng kiến sản xuất hiện đại (Modern Manufacturing Initiative - MMI) như là trọng tâm trong chiến lược giúp các nhà sản xuất Australia "mở rộng quy mô, nâng cao khả năng cạnh tranh và xây dựng chuỗi cung ứng linh hoạt hơn."
MMI sẽ hỗ trợ sáu ưu tiên sản xuất quốc gia, bao gồm tài nguyên, thực phẩm và đồ uống, sản phẩm y tế, tái chế và năng lượng sạch, quốc phòng và vũ trụ.
Dưới đây là bài phân tích của chuyên gia Malcolm Davis về ngành công nghiệp vũ trụ của Australia đăng trên trang của Viện Chính sách Chiến lược Australia (ASPI).
Việc Chính phủ Australia xác định vũ trụ là một lĩnh vực ưu tiên là một tín hiệu đáng hoan nghênh rằng chính phủ đã nhận thấy tầm quan trọng của việc Australia đóng một vai trò ngày càng quan trọng trong lĩnh vực vũ trụ toàn cầu - có giá trị 366 tỷ USD vào năm 2019 và có thể tăng lên 1.100 tỷ USD vào những năm 2040. Tuy nhiên, công bằng mà nói, MMI có thể đã làm được nhiều hơn thế để thực sự thúc đẩy hoạt động vũ trụ của Australia.
Ngân sách 1,3 tỷ AUD (930 triệu USD) của sáng kiến MMI sẽ được phân bổ cho 6 lĩnh vực ưu tiên trong vòng 4 năm. Vì vậy, "miếng bánh" tài chính hàng năm cho từng lĩnh vực là không nhiều và việc phân chia toàn bộ khoản ngân sách cho nhiều lĩnh vực có thể nhanh chóng làm giảm tác động của mỗi khoản đầu tư.
Nếu số tiền trên được phân bổ đều cho cả 6 ưu tiên, ngành công nghiệp vũ trụ sẽ nhận được khoảng 52 triệu AUD (37,1 triệu USD) mỗi năm từ Chính phủ Australia. MMI là một sự khởi đầu, nhưng hiệu quả có thể thấp hơn kỳ vọng.
Chắc chắn, những năm gần đây đã chứng minh rằng Australia không còn bằng lòng ngồi bên lề và là một nước thụ động tiếp nhận khả năng vũ trụ.
Australia đang trở thành một nhà cung cấp tích cực các dịch vụ vũ trụ, không chỉ cho các mục đích riêng của Australia mà còn là một phần của thị trường toàn cầu đang phát triển. Hiện tại là lúc để kết hợp lời nói với nguồn lực, bao gồm cả nguồn tài trợ nghiêm túc và MMI có thể không đủ.
Vai trò của Australia trong việc hỗ trợ hoạt động khám phá vũ trụ của Mỹ cả với nguồn lực con người và công nghệ robot đã bắt đầu từ nhiều thập kỷ trước. Cơ sở vật chất trên mặt đất và nhân sự để điều hành những thiết bị là sở trường của Australia.
[Trọng tâm kế hoạch tăng cường khả năng không chiến của Australia]
Với việc thành lập Cơ quan Vũ trụ Australia (ASA) và sự phát triển của lĩnh vực không gian thương mại phù hợp với mô hình "Không gian 2.0," các cơ hội mới sẽ xuất hiện và MMI sẽ hỗ trợ điều đó rất hiệu quả.
Hiện nay, Australia đang tăng cường khả năng chế tạo vệ tinh, thiết lập tối đa ba địa điểm có thể phục vụ công tác phóng tên lửa vào không gian và chế tạo các phương tiện phóng cấp quỹ đạo.
MMI có thể tăng tốc quá trình này, tạo điều kiện phát triển nhanh hơn và mở rộng lĩnh vực không gian hơn trong tương lai.
Tuy nhiên, điều này cần những nguồn tài trợ được duy trì và đủ để tạo ra tác động rõ ràng và cần được tập trung vào những khía cạnh cần thiết một cách cẩn trọng.
Việc phát triển phân khúc mặt đất trong lĩnh vực vũ trụ của Australia cũng cần được ưu tiên nhiều tương đương như việc xây dựng và phóng tàu vũ trụ. Việc Cơ quan Nghiên cứu Khoa học và Công nghiệp Australia (CSIRO) và Geoscience Australia phát triển Hệ thống Nâng cấp dựa trên vệ tinh (Satellite-based Augmentation System - SBAS) sẽ nâng cao việc sử dụng các hệ thống vệ tinh dẫn đường toàn cầu như GPS của Australia.
Điều này sẽ mở ra các ứng dụng mới để nâng cao tính chính xác trong các dịch vụ định vị, dẫn đường và thời gian trong nông nghiệp, dự đoán thời tiết, quy hoạch đô thị, thành phố thông minh, ôtô không người lái và Internet vạn vật (IoT).
Các dịch vụ định vị chính xác hơn - đạt độ chính xác đến dưới 1m ở một số khu vực - sẽ cho phép các phương pháp tiếp cận mới cho sản xuất trong Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
SBAS cũng sẽ mở ra việc sử dụng nhiều hơn các thế hệ người máy và các phương pháp tiếp cận mới về hậu cần cho Lực lượng Phòng vệ Australia (ADF) trong thập kỷ tới. MMI nên được nhắm mục tiêu để cho phép SBAS mở rộng cấp hai và cấp ba các dịch vụ và công nghệ mới.
Mở rộng khả năng không gian của Australia thông qua thiết kế và phát triển kỹ thuật số và thông qua sản xuất các loại phụ gia trên quy mô lớn có nghĩa là các vệ tinh nhỏ và "khối lập phương" (cubesats) thông minh của Australia có thể được sản xuất ngay trong nước với quy mô và tốc độ, đồng thời tận dụng tối đa chu kỳ đổi mới nhanh chóng và chi phí thấp thay vì chờ đợi hằng năm trời cho một vệ tinh duy nhất trị giá hàng trăm triệu đô la.
Australia đã có cơ hội cho phép lĩnh vực không gian thương mại khai thác các khái niệm "vệ tinh điện tử" (e-satellite), vay mượn từ các nỗ lực tương tự của Lực lượng Không quân Mỹ để phát triển khả năng không chiến trong tương lai.
Quá trình như vậy sẽ cho phép phát triển theo hình xoắn ốc các khả năng và thử nghiệm mới trong cả không gian ảo và không gian thực cho một chu kỳ đổi mới nhanh chóng. Nguồn vốn MMI sẽ trực tiếp mang lại lợi ích cho phân khúc này của nền kinh tế vũ trụ.
Tuy nhiên, sẽ là vô nghĩa nếu các vệ tinh đang được phát triển tại Australia chỉ để thử nghiệm trong các phòng nghiên cứu tại các bệ phóng của một số quốc gia khác trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm để chờ được bay vào quỹ đạo.
Chu kỳ đổi mới nhanh nhạy được thiết lập khi bắt đầu quá trình mua lại sẽ bị lãng phí và Australia sẽ trở nên kém cạnh tranh hơn trong lĩnh vực không gian toàn cầu và các cơ hội sẽ mất đi. Australia cần tập trung vào việc phát triển khả năng tự chủ trong việc phóng tên lửa vào quỹ đạo.
Với một phần tài trợ của MMI dành cho lĩnh vực ưu tiên quốc phòng, có tiềm năng cho các phương pháp tiếp cận hợp lưu cho phép cả quốc phòng và không gian được hưởng lợi hiệu quả hơn từ sáng kiến này và giảm nguy cơ số kinh phí không đủ để mang lại kết quả hữu ích đối với một trong hai lĩnh vực.
Phương pháp tiếp cận của Bộ Quốc phòng Australia đối với khả năng không gian phải hướng tới tương lai và nên tìm cách nén những quy trình mua lại dài và lãng phí không cần thiết.
"Không gian 2.0" thúc đẩy lợi ích của việc tiếp thu nhanh, sử dụng thiết kế và phát triển kỹ thuật số trong cộng đồng không gian thương mại để mở khóa phát triển năng lực không gian.
Với sự không chắc chắn chiến lược mà Australia đang đối mặt, thời gian không ủng hộ Australia. Do đó, Australia cần đẩy nhanh tiến độ thời gian cho các dự án mới, để ADF có đầy đủ các khả năng không gian cho hoạt động tình báo, giám sát và trinh sát, liên lạc vệ tinh và nhận thức miền không gian sớm hơn và theo cách phù hợp với nhận thức của Bản cập nhật Chiến lược quốc phòng rằng không gian vũ trụ là một khu vực tranh chấp ngày càng tăng.
Sáng kiến MMI của Chính phủ Australia là một cơ hội để chuyển đổi mô hình từ cách tiếp cận "chậm, lớn và ít" sang cách tiếp cận "nhanh, nhỏ và nhiều" mà lĩnh vực vũ trụ thương mại của Australia đã sẵn sàng để được hỗ trợ, nhưng chỉ khi các khoản kinh phí được sử dụng hiệu quả. Một cách tiếp cận rộng rãi chỉ đơn giản là rót vốn vào một số lĩnh vực chính sẽ không hiệu quả khi số tiền từ các khoản kinh phí quá hạn chế.
Nếu nền tảng của "Không gian 2.0" là nhanh nhẹn, thông minh và chuyển đổi nhanh chóng, thì nguồn tài trợ của Chính phủ Australia cho lĩnh vực vũ trụ cũng phải mô phỏng cách tiếp cận đó. Cuối cùng có thể phụ thuộc vào khu vực tư nhân để định hình tương lai của Australia trong lĩnh vực vũ trụ qua đó kéo chính quyền vào cuộc./.