Nếu bạn nghĩ chiếc máy nghe nhạc cầm tay Walkman của mình là một thứ đồ cổ và nằm đắp bụi ở góc nào đó trong nhà kho thì ở bên ngoài kia, chiếc máy này có thể là một món đồ đang được săn tìm của ai đó. Thị trường “công nghệ retro” (đồ công nghệ hoài cổ) đang chứng kiến một sức sống mạnh mẽ và diễn ra sôi động.
Vào tháng 5, Apple đã làm mới iPod touch lần đầu tiên sau bốn năm. Doanh số bán đĩa vinyl (đĩa than) đạt mức trung bình 400 triệu trong bốn năm qua - theo dữ liệu từ công cụ theo dõi dữ liệu Statista. Doanh số đầu đĩa DVD đang có xu hướng giảm, nhưng chúng vẫn liên tục đạt bốn triệu chiếc được bán mỗi quý kỳ nghỉ, gần đây là năm 2018.
Các thiết bị khác đã cũng duy trì theo con đường này: máy quay phim, radio, radio đồng hồ, điện thoại bàn và đầu ghi hình DVR. Và theo Statista, hàng triệu sản phẩm trong số này vẫn còn được sử dụng trong các hộ gia đình Mỹ năm 2017.
[Kỷ niệm 40 năm ra đời Sony Walkman: Chiếc máy thay đổi cách nghe nhạc]
Vậy, điều gì đã thúc đẩy mọi người tiếp tục mua các bản ghi đĩa than, máy ảnh chụp lấy ngay và iPod, rất lâu sau khi các sản phẩm mới đã làm cho chúng không còn thích hợp với cuộc sống hiện đại?
Các thiết bị công nghệ cũ có rất nhiều sức mạnh bền bỉ vì chúng cho phép mọi người “rút phích cắm” khỏi những điện thoại thông minh và máy tính bảng đang chi phối cuộc sống của mọi người.
Ryan Reith, Phó Chủ tịch chương trình thiết bị di động của hang nghiên cứu thị trưởng nổi tiếng International Data Corporation (IDC), cho biết: "Có một bộ phận người đang tăng lên muốn được ngắt kết nối nhưng vẫn có quyền truy cập vào những thứ họ muốn." “Vì vậy, chúng [các thiết bị công nghệ cũ] lấp đầy một khoảng trống trên thị trường.”
Nhiều sản phẩm cổ điển đã tạo ra một lực hút như một thứ tôn giáo mạnh mẽ. Ví dụ, trên phương tiện truyền thông xã hội và các diễn đàn trực tuyến, những người yêu thích iPod dự đoán sản phẩm này của Apple sẽ được làm mới.
Theo Paul Gagnon, giám đốc điều hành nghiên cứu và phân tích tại IHS Markit, Apple cũng dường như đang nhắm mục tiêu đến thanh thiếu niên trong tiếp thị iPod của mình.
"Các thương hiệu đang bắt đầu xây dựng một cơ sở tiêu dùng trẻ tuổi và sau đó chuyển đổi nhóm đối tượng khách hàng này khi chúng lớn lên với các sản phẩm đắt tiền hơn mà công ty cũng có thể tạo ra," ông Gagnon lưu ý.
Máy ảnh chụp lấy ngay với phim cũng phổ biến trong thanh thiếu niên. Fujifilm, công ty sản xuất máy ảnh Polaroid với những tấm phim cho phép tráng ra ảnh ngay lập tức, cho biết doanh số của hãng đang giữ ổn định.
Trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3, hãng máy ảnh Nhật Bản đã bán được hơn 10 triệu máy ảnh và máy in ảnh cho điện thoại thông minh trên toàn thế giới. Fujifilm cho biết họ đã có thể vượt qua các ranh giới thế hệ bằng cách thu hút các nhiếp ảnh gia trong thời đại kỹ thuật số.
Nỗi nhớ cũng đóng một vai trò lớn trong sự nổi tiếng của công nghệ cũ. Nó có thể mang lại cho mọi người cảm giác thoải mái về thời thơ ấu hoặc nhắc nhở họ về một địa danh, thời gian cụ thể.
Trên các mạng truyền thông xã hội như Tumblr và Pinterest, các ảnh cổ điển đạt được hàng ngàn lượt thích và chia sẻ. Máy ảnh dùng một lần thường có xu hướng trên Pinterest (PINS).
Michael Connor, giám đốc nghệ thuật của Rhizome, một tổ chức nghệ thuật kỹ thuật số cho biết: "Tốc độ của các công ty ra những thiết bị mới và buộc công nghệ cũ trở nên lỗi thời có nghĩa là một số thiết bị có liên quan đến các giai đoạn nhất định trong lịch sử".
Các thiết bị cổ điển có thể giúp mọi người thưởng thức công nghệ trong khi mang lại cảm giác được kết nối với thế giới thực. Trong khi đó, điện thoại thông minh thường có tác dụng ngược lại.
Đó là lý do tại sao mọi người vẫn mua đồng hồ báo thức và máy tính, mặc dù điện thoại thông minh có tất cả các chức năng đó.
"Điện thoại thông minh là một con dao của quân đội Thụy Sĩ. Nhưng nó không nhất thiết phải chuyên dụng như vậy," ông Gagnon nói.
Một số người sẽ thấy dễ dàng sử dụng điện thoại để thay thế tất cả những thiết bị cũ hơn, ông nói. Nhưng "rất nhiều người ngoài kia không sở hữu điện thoại thông minh hoặc đối với họ sử dụng các chức năng đó là không dễ dàng. Đối với những người này, các sản phẩm cũ sẽ luôn tồn tại."
Và một số người thích tính nghệ thuật của các thiết bị cũ. Mọi người tìm kiếm các vật phẩm, nhưng họ muốn "một phiên bản được lọc, lý tưởng hóa" những thứ đó, Amanda Brennan, người phụ trách thư viện meme của Tumblr nói.
"Polaroid thường trông mờ, chất lượng âm thanh của đĩa than không thể gần MP3 hoặc stream - nhưng nó khiến chúng cảm thấy sống động hơn, chân thực hơn," bà Amanda Brennan nói.
Các sản phẩm cũ mang theo những trải nghiệm độc đáo. Connor, một giám đốc nghệ thuật, mô tả một pixel trông khác nhau như thế nào trên màn hình ống tia âm cực (CRT) cũ khi so sánh với màn hình hiện đại. Trên màn hình CRT, một pixel có "chất lượng độ phân giải thấp mềm" có thể hấp dẫn về mặt nghệ thuật./.