Trong một nghiên cứu công bố ngày 21/8, các nhà khoa học từ Cơ quan Quản lý khí quyển và đại dương quốc gia Mỹ cảnh báo rằng hiện tượng hàng tỷ con cua tuyết ở biển Bering gần Alaska (Mỹ) biến mất năm 2022 là một trong những ảnh hưởng của sự chuyển đổi lớn đang diễn ra ở khu vực này.
Cua tuyết sống ở vùng nước lạnh ở Bắc Cực, phát triển mạnh ở những khu vực có nhiệt độ nước dưới 2 độ C, mặc dù chúng có thể hoạt động bình thường ở vùng nước có nhiệt độ lên tới 12 độ C. Đợt nắng nóng năm 2018 và 2019 ở biển Bering khiến loài cua này chết hàng loạt.
Theo các nhà khoa học, tình trạng cua tuyết chết hàng loạt này không phải do đánh bắt quá mức, mà khả năng là nước biển ấm lên đột ngột khiến quá trình trao đổi chất của loài cua này tăng tốc và khiến chúng chết đói.
Tác giả chính của nghiên cứu, Giám đốc phòng thí nghiệm Kodiak của Alaska, ông Michael Litzow cho biết nghiên cứu trên cho thấy rõ hệ sinh thái biển Bering đã thay đổi so với trước đây.
Theo ông, kết quả nghiên cứu cũng cho thấy có thể có thêm nhiều năm rất ấm nữa, trong khi các điều kiện thực sự của Bắc Cực (nhiệt độ thấp, băng giá) sẽ rất ít. Điều kiện ấm hơn và không có băng ở phía Đông Nam biển Bering (vốn thường thấy ở các vùng cận Bắc Cực) có khả năng xảy ra cao hơn khoảng 200 lần so với trước khi con người bắt đầu đốt nhiên liệu hóa thạch.
Việc hàng tỷ con cua chết đói đã ảnh hưởng nặng nề đến ngành đánh bắt cá của cư dân Alaska trong những năm tiếp theo. Cua tuyết mang lại giá trị thương mại lên tới 227 triệu USD/năm.
Ông Litzow cho biết ngành đánh bắt này cần phải thích ứng nhanh chóng. Dù hy vọng ngành sẽ phục hồi trong thời gian ngắn vì khu vực này hiện vẫn lạnh và cua tuyết non mới đã sinh sản, nhưng ông cảnh báo khả năng "điều kiện sẽ tiếp tục xấu đi” trong những năm tới.
Sự suy giảm của loài cua tuyết Alaska cũng báo hiệu sự thay đổi hệ sinh thái rộng hơn ở Bắc Cực. Các chuyên gia cho biết đại dương xung quanh Alaska đang ngày càng không thích hợp cho một số loài sinh vật biển như cua hoàng đế đỏ và sư tử biển. Ngược lại, biển Bering ấm hơn cũng đang chào đón những loài mới, đe dọa những loài đã sống lâu đời trong vùng nước lạnh giá này như loài cua tuyết.
Giám đốc Trung tâm Khoa học nghề cá Alaska, ông Robert Foy cho biết những thay đổi lớn về hệ sinh thái này đang đặt ra những thách thức và cơ hội mới cho khoa học và quản lý nghề cá. Ông cũng cho biết thêm rằng các nhà quản lý nghề cá hiện đang nỗ lực kết hợp các công nghệ mới như thiết bị bay không người lái và Trí tuệ Nhân tạo (AI) để phát hiện và ứng phó nhanh hơn với những thay đổi về môi trường và hệ sinh thái.
Các nhà khoa học cho biết vùng Bắc Cực đã ấm lên nhanh gấp 4 lần so với phần còn lại của hành tinh. Và những gì đang xảy ra ở biển Bering là dấu hiệu báo trước những gì sắp xảy ra./.