Bạn có bao giờ để ý rằng cúc áo sơmi nam và sơmi nữ không cùng chiều mà lại ngược nhau không? Hãy quan sát và bạn sẽ nhận thấy cúc áo sơmi nam nằm bên phải, trong khi cúc áo nữ nằm bên trái.
Chuẩn mực thời trang đặc biệt này có nguồn gốc từ thế kỷ 13, đánh dấu sự pha trộn thú vị giữa địa vị xã hội, sự giàu có và tính thực tế đã tồn tại qua nhiều thời đại.
Cho đến ngày nay, lý do đằng sau sự sắp xếp cúc áo này phần nào đã hé lộ cho chúng ta biết về bối cảnh thời trang trong quá khứ, đồng thời cũng lý giải về sự tiếp nối của nó trong thời trang đương đại.
Cúc áo, được phát minh vào thế kỷ 13, đã nhanh chóng vượt qua mục đích chức năng của chúng để trở thành biểu tượng của sự giàu có và địa vị xã hội.
Theo Bách khoa toàn thư Britannica, ở thế kỷ 13, những phụ nữ bình dân buộc quần áo của mình bằng dây vải hoặc những chiếc kẹp gỗ, còn phụ nữ trung lưu và thượng lưu có trang phục cầu kỳ, được cố định bằng những chiếc nút áo đắt tiền làm bằng vàng, bạc, ngọc trai, đá quý và ngà voi - một xu hướng đặt nền móng cho sự phân biệt giữa thời trang cao cấp và thời trang bình dân trong tương lai.
Melanie M. Moore, người sáng lập thương hiệu áo blouse nữ Elizabeth & Clarke, cho biết: “Khi cúc áo được phát minh vào thế kỷ 13, chúng rất đắt tiền. Chỉ những phụ nữ thượng lưu ở thời đó mới mặc áo có cúc. Họ không tự mặc trang phục mà là các hầu gái sẽ giúp họ mặc. Thời đó, hầu hết mọi người đều thuận tay phải nên các cúc áo sẽ nằm ở bên trái để người hầu đứng đối diện có thể dễ dàng cài cúc cho bà chủ của mình.”
Cuốn sách "Theory of the Leisure Class" (Tạm dịch: Giả thuyết về tầng lớp thượng lưu) xuất bản năm 1899 của Thorstein Veblen cũng cho thấy việc đơm cúc áo bên trái của phụ nữ như là dấu hiệu ngầm ám chỉ gia đình cô ta rất giàu có, một đặc trưng của giới thượng lưu.
Vậy còn trang phục của đàn ông thì sao? Melanie nhận định rằng “theo nguyên tắc chung,” nhiều yếu tố của thời trang nam giới có thể bắt nguồn từ quân đội.
Quy tắc giả định rằng phần lớn đàn ông thuận tay phải và việc cài cúc áo bên phải sẽ giúp họ dễ dàng lấy vũ khí giấu bên trong áo hơn.
Từ xa xưa, khi đàn ông đảm nhiệm vai trò săn bắn, động tác đưa vũ khí khi săn bắn thường là từ trái sang phải, do đó các nút buộc, khuy cài trên trang phục đàn ông được thiết kế ở bên phải để phù hợp với hướng chuyển động của cơ thể.
Trong những trận tham chiến, họ cũng thường mang khiên bằng tay trái, tay phải cầm kiếm. Ngay cả khi thời thế thay đổi và vũ khí phát triển, quần áo nam giới vẫn mang âm hưởng của quân phục.
Chính thói quen này trong suốt lịch sử hàng ngàn năm chinh chiến khiến đàn ông đã quen với việc cài và mở khuy áo bằng tay trái.
Theo dòng chảy thời gian, bất chấp sự biến mất của các điều kiện xã hội, truyền thống thiết kế cúc áo này vẫn tiếp tục tồn tại và trở thành một quy chuẩn thời trang dù không bắt buộc./.