Cá ngừ đại dương là mặt hàng chiến lược của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường EU. (Ảnh: TTXVN) Theo Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc, giữa lúc dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona (Covid-19) đang lan rộng, thách thức tính bền vững của các chuỗi giá trị toàn cầu, việc Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) được Nghị viện châu Âu phê chuẩn ngày 12/2 mở ra một cơ hội vàng thúc đẩy sự chuyển dịch các chuỗi giá trị này.
Ông Vũ Tiến Lộc khẳng định EVFTA được Nghị viện các nước châu Âu hôm nay và Quốc hội Việt Nam trong kỳ họp sắp tới phê chuẩn là một dấu mốc mới trên hành trình cải cách và hội nhập của nền kinh tế Việt Nam.
“Với việc phê chuẩn Hiệp định này, Liên minh châu Âu, một thị trường khó tính với những chuẩn mực cao nhất trên thế giới, đã chính thức ghi nhận những nỗ lực cải cách, xây dựng thể chế kinh tế thị trường và phát triển bền vững của Việt Nam và quyết tâm tăng cường hợp tác với Việt Nam," ông Vũ Tiến Lộc nhìn nhận.
Là một hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, EVFTA được ví là “con đường cao tốc hướng Tây," kết nối Việt Nam tới một không gian thị trường rộng lớn và có tiềm năng hàng đầu trên thế giới cả về tài chính, công nghệ và thị trường...
Theo ông Vũ Tiến Lộc, lợi ích đến từ những con số có thể cân, đong, đo, đếm được. Đó là ngay lập tức, châu Âu dỡ bỏ 85,6% số dòng thuế, giúp tăng năng lực cạnh tranh cho 70,3% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường này. Việt Nam xóa bỏ 48,5% số dòng thuế, tương đương với 64,5% kim ngạch nhập khẩu vào Việt Nam, sẽ giúp giảm chi phí đầu vào cho các ngành sản xuất, giảm giá hàng hóa, dịch vụ, khơi thông một dòng chảy mới về thương mại giữa Việt Nam với một thị trường có sức mua lớn thứ hai trên thế giới.
Thị trường này chỉ sau Hoa Kỳ, trong khi với Hoa Kỳ Việt Nam chưa có hiệp định thương mại tự do. Điều này tạo điều kiện cho cả người dân Việt Nam và châu Âu có thể tiếp cận những hàng hóa và dịch vụ chất lượng cao và giá rẻ.
[Photo] EVFTA - cú hích lớn cho hoạt động xuất khẩu của Việt Nam
Theo ông Lộc, đi theo dòng chảy thương mại là dòng vốn đầu tư, chuyển giao công nghệ, góp phần nâng cấp các mắt khâu “made in Vietnam” hay “made by Vietnam” trong các chuỗi giá trị toàn cầu mà Việt Nam đang nỗ lực tham gia.
Với sự tham gia của các đối tác châu Âu, Việt Nam kỳ vọng giá trị gia tăng và hàm lượng công nghệ của những công đoạn sản xuất tại Việt Nam sẽ tăng lên…
Bên cạnh đó, nỗ lực vươn tới những chuẩn mực quốc tế về quản trị quốc gia và quản trị doanh nghiệp, về lao động, môi trường… cũng sẽ tạo ra nguồn năng lượng mới cho chiến lược phát triển bền vững của Việt Nam.
Vậy doanh nghiệp phải làm gì khi trở thành chủ nhân của ngôi nhà EVFTA? Theo ông Vũ Tiến Lộc, trước hết doanh nghiệp phải tìm, phải hiểu về các cam kết, thách thức, cơ hội liên quan đến ngành và lĩnh vực của mình để định vị lại mình và phải hành động ngay, phải tái cấu trúc các thị trường, bạn hàng, nguồn cung ứng... để tận dụng các cơ hội mà các cam kết mở ra.
Tiếp theo, doanh nghiệp phải gia tốc những nỗ lực, nâng cấp nền tảng năng lực cạnh tranh của chính mình về mô hình kinh doanh, chiến lược, quản trị, nhân lực, chất lượng hàng hóa và dịch vụ theo tiêu chuẩn châu Âu… Không có nền tảng là năng lực cạnh tranh bền vững thì không thể hội nhập thành công.
Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc. (Ảnh: TTXVN) Tuy nhiên, theo ông Vũ Tiến Lộc, doanh nghiệp muốn ra được thị trường thế giới thì phải đứng vững trên mảnh đất của mình. Thị trường trong nước với gần 100 triệu dân trong một nền kinh tế đang cất cánh, sẽ là bệ đỡ, là điểm tựa cho các doanh nghiệp Việt vươn ra thị trường thế giới.
Cơ hội lớn mở ra nhưng cạnh tranh cũng rất gay gắt. Về lý thuyết, ở những lĩnh vực nào có đối đầu trực tiếp giữa doanh nghiệp Việt Nam và các doanh nghiệp EU thì cạnh tranh trong EVFTA sẽ phức tạp hơn. Tuy nhiên, về tổng thể, cơ cấu kinh tế của Việt Nam và các nước EU mang tính bổ sung, tương hỗ lẫn nhau nên ít có cạnh tranh trực tiếp. Cạnh tranh gay gắt sẽ chỉ ở một số lĩnh vực mà Việt Nam còn yếu trong khi EU lại rất mạnh như logistics, chăn nuôi…
Tuy nhiên, theo ông Lộc, điều này cũng không quá lo ngại bởi các cam kết mở cửa thị trường trong EVFTA là có chừng mực, với lộ trình đủ dài, vừa với sức vươn lên của các doanh nghiệp trong nước.
Ông Vũ Tiến Lộc cũng bày tỏ để thực thi EVFTA, doanh nghiệp cần chuẩn bị về tâm thế, nguồn lực và sát cánh với các cơ quan Chính phủ.
Ông Lộc đề xuất Nhà nước, bên cạnh việc phối hợp với các hiệp hội doanh nghiệp tuyên truyền phổ biến, hướng dẫn cho doanh nghiệp về Hiệp định, thì việc chuẩn bị về thể chế rất quan trọng.
“Nỗ lực cải cách thể chế thời hội nhập phải tiếp tục củng cố những nền tảng cạnh tranh minh bạch và công bằng; phát triển bền vững, bảo đảm hài hòa các mục tiêu kinh tế-xã hội, môi trường; hỗ trợ doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa; thúc đẩy liên kết, phát triển công nghiệp hỗ trợ, tạo ra hệ sinh thái cộng sinh cùng có lợi giữa các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài với doanh nghiệp trong nước," ông Vũ Tiến Lộc đề nghị./.
