Chế biến cá tra xuất khẩu tại Công ty Công nghiệp Thủy sản Miền Nam. (Ảnh: TTXVN) Trước tình hình nhiều lô hàng cá tra xuất khẩu đang bị ách tắc tại cảng đến do chính sách kiểm dịch mới của Trung Quốc, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) vừa gửi công văn khuyến cáo các doanh nghiệp xuất khẩu không chào bán giá thấp gây thiệt hại cho cả doanh nghiệp và người nuôi.
Từ ngày 10/11/2020 đến nay, cơ quan thẩm quyền tại cửa khẩu Trung Quốc bắt đầu áp dụng chế độ kiểm soát, xông trùng và truy xuất nguồn gốc 100% lô hàng thủy sản đông lạnh tại hầu hết các cảng lớn và quan trọng như Thượng Hải, Vũ Hán, Thiên Tân, Thanh Đảo…
Theo quy định mới này, các lô hàng thủy sản đông lạnh bao gồm cá tra philê nhập khẩu sẽ phải lấy mẫu kiểm tra COVID-19 trên bao bì và sản phẩm ngay tại cảng.
Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện nay, các cơ quan kiểm soát phía Trung Quốc vẫn chưa có hướng dẫn và thông tin rõ ràng, cụ thể về thời gian thực hiện quy trình từ khi lấy mẫu đến khi trả kết quả để thông quan, khiến nhiều lô hàng cá tra đang bị ách tắc tại cảng.
Với tình hình hiện tại, các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam đang lo ngại hoạt động xuất khẩu có nguy cơ tiếp tục đình trệ dù thị trường Trung Quốc mở cửa trở lại. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng chịu áp lực do chi phí phát sinh từ kiểm hàng, lưu bãi, lưu công đối với hàng đông lạnh rất lớn; trong khi giá xuất khẩu giảm.
[Dự báo kim ngạch xuất khẩu cá tra trong năm đạt 1,5 tỷ USD]
Trước tình hình trên, VASEP khuyến cáo doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu cá tra cần bình tĩnh, tránh nôn nóng chào giá thấp, hạ giá cá tra nguyên liệu vì điều này không giúp giải tỏa ách tắc hàng ở cảng mà còn gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.
VASEP đề nghị các doanh nghiệp cá tra phối hợp chặt chẽ với nhà nhập khẩu để nắm bắt thông tin kịp thời, lựa chọn xuất hàng đến những cảng không bị kẹt; đồng thời, thương lượng để điều chỉnh lịch xuất hàng hợp lý.
Đại diện VASEP cho biết đã cập nhật tình hình và đề xuất Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao làm việc với cơ quan thẩm quyền Trung Quốc để sớm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, dựa trên cơ sở Việt Nam đã và đang kiểm soát tốt dịch COVID-19.
Hiện VASEP đã báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn về việc các nhà nhập khẩu thủy sản tại Trung Quốc đã và đang đề nghị với doanh nghiệp cá tra Việt Nam tạm ngưng xuất khẩu nhằm giảm gây thiệt hại cho cả hai phía; đặc biệt đang vào dịp cuối năm khi nhu cầu nhập khẩu thủy sản cao nhất.
Đến nay, Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu cá tra hàng đầu của các doanh nghiệp Việt Nam với hơn 130 doanh nghiệp tham gia giao thương. Tính đến hết tháng 10, tổng giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường Trung Quốc đạt hơn 428 triệu USD, chiếm trên 35% tổng giá trị xuất khẩu cá tra và giảm 18% so với cùng kỳ năm ngoái.
Mặc dù giá trị xuất khẩu giảm kể từ sau đại dịch COVID-19 nhưng từ tháng 10/2020, nhu cầu nhập khẩu của thị trường Trung Quốc đã bắt đầu sôi động trở lại, các nhà nhập khẩu tích cực nhập hàng kể cả trong những ngày nghỉ lễ.
Động thái này đã góp phần giúp thúc đẩy giá cá tra nguyên liệu tại Đồng bằng Sông Cửu Long và giá xuất khẩu trung bình tăng; tạo tín hiệu tích cực để xuất khẩu cá tra phục hồi sau thời gian dài giảm sâu do ảnh hưởng của dịch COVID-19./.
