Theo tạp chí Der Spiegel của Đức, các đề cử mới thay thế 3 ứng viên ủy viên Ủy ban châu Âu (EC) - những người đã không được Nghị viện châu Âu (EP) chấp thuận - đã được tân Chủ tịch EC Ursula von der Leyen công bố.
Đại diện cho Pháp là ông Thierry Breton, cho Romania là bà Adina Valean và Hungaria là ông Oliver Varhelyi.
Việc công bố các đề cử này tạo điều kiện cho EC có thể bắt đầu nhiệm kỳ mới vào ngày 1/12 tới đây theo kế hoạch. Tuy nhiên, trước mắt Chủ tịch von der Leyen vẫn còn nhiều trở ngại.
Có thể có nhiều nghi ngờ đối với bà Ursula von der Leyen, tuy nhiên, đối với đề xuất của bà về việc xây dựng một EC mới trong đó tỷ lệ nam nữ gần cân bằng nhau, người ta khó có thể nghi ngờ vì hiện tại bà von der Leyen vẫn cố gắng thực hiện ý định này.
[Tương lai nào cho các phong trào dân túy ở châu Âu?]
Sau khi nữ ứng viên của Pháp Sylvie Goulard không được EP chấp thuận và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phải đề cử một người đàn ông khác thay thế, dẫn đến nguy cơ phá vỡ thế cân bằng giới tính trong EC, bà von der Leyen đã ngay lập tức gây áp lực với chính phủ mới của Romania để đề cử một phụ nữ thay thế.
Đề nghị của bà von der Leyen đã được Romania chấp thuận. Ngày 6/11, chính phủ mới nhậm chức của Romania đã đề cử hai ứng viên - là ông Siegfried Muresan và bà Adina Valean - để EC lựa chọn một người. Cả 2 ứng viên này đều là nghị sỹ tại Nghị viện châu Âu, trong đó bà Adina Valean đang là Chủ tịch Ủy ban Công nghiệp, Nghiên cứu và Năng lượng thuộc EP.
Ngay sau đó, Chủ tịch von der Leyen đã đưa ra lựa chọn không mấy ngạc nhiên: bà Adina Valean cho vị trí Cao ủy phụ trách vấn đề giao thông thuộc EC.
Mặc dù các ứng viên thay thế đã được lựa chọn, song nỗ lực đưa EC mới vào hoạt động từ ngày 1/12 vẫn gặp nhiều khó khăn do thời gian từ nay đến cuộc bỏ phiếu theo kế hoạch của EP, dự kiến vào ngày 27/11, còn rất ít.
Ngày 12/11 tới , Ủy ban pháp lý của EP sẽ xem xét tổng thể các vấn đề còn gây tranh cãi từ các ứng viên, các phiên điều trần có thể diễn ra sau đó hai ngày và có thể tiếp tục được tổ chức trong các ngày 18-19/11 nếu Nghị viện thấy cần thiết.
Liệu mọi việc có diễn ra suôn sẻ theo dự kiến hay không vẫn còn là câu hỏi mở, các trở ngại vẫn còn đó. Nhiều nghị sỹ thấy rằng trọng trách giao cho ứng viên đại diện cho nước Pháp, ông Thierry Breton, là quá lớn.
Với tư cách Cao ủy phụ trách thị trường nội khối, ông Thierry Breton sẽ quản lý 3 lĩnh vực quan trọng: chính sách công nghiệp, thị trường kỹ thuật số nội khối và xây dựng chính sách vũ khí của châu Âu.
Nhiều khả năng EP sẽ yêu cầu Chủ tịch von der Leyen giảm bớt một phần lĩnh vực giao cho ông Thierry Breton quản lý. Điều đó sẽ giúp làm giảm xung đột lợi ích giữa các nước trong Liên minh châu Âu (EU).
Với những ứng viên khác, nhiều nghị sỹ cho rằng nên đảo lĩnh vực phụ trách giữa hai ứng viên của Hungaria và Romania, cụ thể, nên giao cho ứng viên của Hungaria Oliver Varhelyi phụ trách lĩnh vực giao thông, còn bà Adina Valean đại diện cho Romania nên phụ trách lĩnh vực mở rộng khối.
Như vậy, với việc lựa chọn nữ ứng viên Adina Valean của Romania, Chủ tịch von der Leyen đã tiếp tục mục tiêu xây dựng một Ủy ban châu Âu với tỷ lệ các ủy viên nam và nữ tương đối cân bằng, mặc dù không được như đề xuất ban đầu của bà (13 nữ, 14 nam).
Do các chính phủ của các quốc gia thành viên EU có quyền quyết định đề cử ứng viên của mình tham gia EC nên Chủ tịch von der Leyen chỉ có thể “khuyến khích” các nước đề cử nhiều nữ, chứ không thể áp đặt việc này.
Tuy nhiên, với trường hợp của Romania, chính phủ của nước này cảm nhận rõ áp lực trong việc phải đề cử ứng viên nữ. Lãnh đạo khối dân chủ xã hội trong Nghị viện châu Âu Iratxe Garcia đã coi tỉ lệ nữ cao trong Ủy ban châu Âu là “điều kiện rõ ràng” cho sự ủng hộ của khối này đối với EC và Chủ tịch von der Leyen. Khối đảng Xanh cũng tuyên bố ủng hộ một Ủy ban châu Âu với tỷ lệ nữ cao.
Một câu hỏi khác đối với Chủ tịch von der Leyen là liệu nước Anh có phải đề cử một ủy viên trong EC hay không, và trong trường hợp nước Anh không đề cử thì EC có tiến hành các thủ tục pháp lý chống lại nước này vì đã phá bỏ nghĩa vụ của mình?
Chủ tịch von der Leyen đã gửi tới Thủ tướng Anh Boris Johnson một bức thư, yêu cầu nước này đề cử một ủy viên đại diện cho Anh trước ngày 11/11, và lý tưởng nhất là đề cử một nữ ứng viên. Tuy nhiên, việc Thủ tướng Johnson chấp nhận yêu cầu này được coi là khó xảy ra, vì ông muốn thể hiện rõ ràng trong chiến dịch bầu cử của mình về việc nhất định sẽ đưa nước Anh rời khỏi EU.
Vậy chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo? Có thể hình dung rằng EC sẽ không tiến hành các thủ tục pháp lý chống lại nước Anh do không thực hiện nghĩa vụ của mình. Thay vào đó, Chủ tịch von der Leyen và EC mới sẽ bắt đầu hoạt động, kể cả khi không có đại diện của nước này./.