Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ đang nghiên cứu một bài báo cáo buộc Chính phủ Mỹ tiến hành thu thập thông tin tình báo giữa Chính phủ Israel với các thành viên trong Quốc hội Mỹ.
Thông báo của Hạ nghị sỹ Devin Nunes, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ, cho rằng một bài báo được tờ Wall Street Journal đăng ngày 29/12 đã khẳng định Chính phủ Mỹ tiến hành do thám Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong quá trình nhà lãnh đạo này vận động Quốc hội Mỹ không ủng hộ cho thỏa thuận hạt nhân với Iran.
Ủy ban trên đã yêu cầu biết thêm thông tin từ Cộng đồng Tình báo Mỹ (IC) để xác định xem lời cáo buộc đó là đúng hay sai và để chứng thực xem liệu IC có chấp hành đúng các quy định, thủ tục và luật pháp Mỹ hay không.
Khi trao đổi với tờ Chính sách Đối ngoại, Thượng nghị sỹ Richard Burr, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện Mỹ, không nói rõ các thành viên của ủy ban này sẽ có hành động gì liên quan vụ việc, nhưng nhấn mạnh "ủy ban quan tâm đặc biệt tới lời cáo buộc về hành động sai trái."
Theo nội dung bài báo, Cơ quan An ninh quốc gia (NSA) đã thu thập các nội dung mang tính đối thoại riêng tư giữa các quan chức Israel với các nghị sỹ Mỹ cũng như với cộng đồng người Do Thái tại Mỹ.
Những thông tin này cho thấy cách thức Thủ tướng Netanyahu tác động đến quá trình đàm phán giữa Mỹ với Iran về thỏa thuận hạt nhân cũng như các cộng đồng Do Thái nhằm ngăn chặn thỏa thuận và tác động các nghị sỹ còn do dự để giành sự ủng hộ của họ. Bài báo cho rằng mặc dù luật pháp Mỹ không cho phép tiến hành do thám các nghị sỹ Mỹ, Nhà Trắng "vẫn để NSA tự quyết định những gì họ muốn chia sẻ cũng như những gì họ muốn thu thập".
Theo luật pháp Mỹ, NSA bị cấm tiến hành trực tiếp các hoạt động tình báo hoặc giám sát đối với các nghị sỹ. Bất kỳ một mục tiêu nước ngoài nào khi liên hệ với một nghị sỹ Mỹ nào đó, NSA được yêu cầu nhận dạng ở mức độ tối thiểu mục tiêu tiếp xúc để báo cáo các cơ quan có thẩm quyền thuộc bộ máy hành pháp. Khi danh tính một nghị sỹ được đề cập trong báo cáo trình Nhà Trắng, NSA có trách nhiệm gửi các thông tin này đến các Ủy ban Tình báo của Quốc hội Mỹ.
Một số ứng cử viên Tổng thống của đảng Cộng hòa đã chỉ trích mạnh mẽ vụ việc. Thượng nghị sỹ Rand Paul cho rằng vụ việc này là minh chứng cần thiết phải cải tổ NSA.
Trong khi đó, Thượng nghị sỹ Marco Rubio cho rằng đây là vấn đề phức tạp, nhạy cảm có liên quan hoạt động tình báo, do đó, cần thận trọng trong đánh giá, thảo luận vấn đề này và ông Rubio cho rằng thực tế "tồi tệ hơn những gì mọi người nghĩ."
Các nghị sỹ Mỹ đang rất tức giận và muốn tìm hiểu thêm các bằng chứng về lời cáo buộc của bài báo. Hiện không rõ tên nghị sỹ nào được đề cập trong báo cáo của NSA trình Nhà Trắng hoặc họ được liệt kê dưới danh sách giấu tên. Đến nay, NSA và Đại sứ quán Israel cũng chưa có phản hồi đối với các thông tin trên.
Vụ việc trên gợi đến quan hệ tình báo đối địch giữa Mỹ và Israel. Sau vụ tiết lộ thông tin của cựu nhân viên Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA) Edward Snowden, Chính quyền Tổng thống Barac Obama đã cam kết chấm dứt các hoạt động giám sát điện thoại và thư điện tử đối với lãnh đạo các nước đồng minh như Thủ tướng Đức Angela Merkel.
Tuy nhiên, điều này lại không đúng với các nhà lãnh đạo của Israel khi các quan chức hàng đầu về an ninh của Mỹ luôn cảnh báo Israel là các mối đe dọa chống gián điệp hàng đầu đối với nước Mỹ./.