Công nhân tại doanh nghiệp sản xuất giày. (Nguồn: TTXVN) Phát biểu tại Hội nghị tập trung bàn các giải pháp thúc đẩy phát triển ngành Công Thương trong điều kiện dịch do Sở Công Thương Hà Nội tổ chức chiều ngày 5/3, ông Lê Hồng Thăng, Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội khẳng định Hà Nội tiếp tục đồng hành cùng các doanh nghiệp ứng phó trước tác động của dịch COVID-19, phấn đấu hoàn thành mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu trên 8%.
Ba kịch bản cho sản xuất kinh doanh
Theo báo cáo của Sở Công Thương Hà Nội, kim ngạch xuất khẩu 2 tháng đầu năm 2020 của thành phố Hà Nội đạt 1.728 triệu USD, giảm 19%, trong đó xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc giảm 18% và Hàn Quốc giảm 35,5%.
Kim ngạch nhập khẩu 2 tháng đầu năm 2020 của thành phố đạt 3.711 triệu USD, giảm 20,7% so với cùng kỳ năm 2019; trong đó nhập khẩu từ Trung Quốc giảm 20,9% và Hàn Quốc giảm 15,8%.
Bà Trần Thị Phương Lan, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết trong bối cảnh nền kinh tế bị ảnh hưởng tiêu cực của dịch COVID-19, mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu trên 8% của Hà Nội là một thách thức lớn đối với ngành công thương.
Để hoàn thành mục tiêu tăng trưởng kinh tế, Sở Công Thương Hà Nội đã tham mưu Ủy ban Nhân dân thành phố xây dựng 3 kịch bản tăng trưởng xuất khẩu năm 2020.
Cụ thể, nếu dịch bệnh được kiểm soát hoàn toàn trong quý 1, quý 2 lấy lại đà tăng trưởng và quý 3, 4 bứt tốc để cả năm hoàn thành chỉ tiêu đề ra; dự kiến kim ngạch xuất khẩu quý 1 giảm 20%; quý 2 tăng 13,5%; quý 3 tăng 15%; quý 4 tăng 14,5%, cả năm tăng 8% (đạt chỉ tiêu kế hoạch).
Nếu quý 1 kiểm soát được dịch nhưng vẫn ảnh hưởng sang các quý sau, tăng trưởng không thể bứt tốc và cả năm đạt thấp hơn kế hoạch; dự kiến kim ngạch xuất khẩu quý 1 giảm 20%; quý 2 tăng 11%, quý 3 tăng 13%, quý 4 tăng 12%, cả năm tăng 6,5% (thấp hơn kế hoạch 1,5%).
Nếu dịch bệnh kéo dài đến quý 2 và còn ảnh hưởng sang các quý tiếp theo, năm 2020 tăng trưởng thấp, không đạt kế hoạch; dự kiến kim ngạch xuất khẩu quý 1 giảm 20%; quý 2 tăng 4%, quý 3 tăng 6%, quý 4 tăng 4,8%, cả năm bằng với năm 2019 (thấp hơn kế hoạch 8%).
Theo ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố Hà Nội, trước những thông tin về tình hình của dịch COVID-19 diễn ra hiện nay, cộng đồng doanh nghiệp Thủ đô không khỏi lo lắng bởi những ảnh hưởng tiêu cực của dịch bệnh đối với mọi hoạt động sản xuất kinh doanh thương mại và đầu tư trong nước.
Tác động lớn nhất đối với các doanh nghiệp sản xuất là tình hình nguyên vật liệu để sản xuất như da giày, may mặc… đang có nguy cơ thiếu hụt do đa phần phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu từ Trung Quốc, Hàn Quốc...
Mặc dù, Sở Công Thương đã xây dựng 3 kịch bản, tại Hội nghị các chuyên gia kinh tế của Viện Kinh tế xã hội Hà Nội cho rằng với nhiệm vụ đặt ra là tăng trưởng xuất khẩu đạt trên 8% như kịch bản 1, đòi hỏi trong thời gian tới, Sở Công Thương cần phối hợp với các sở, ngành, Hiệp hội thông tin đến doanh nghiệp về tình hình thị trường xuất khẩu tiềm năng thay thế thị trường Trung Quốc cũng như những lợi ích mà các hiệp định thương mại tự do (FTA) mang lại, đặc biệt là các Hiệp định thế hệ mới (CPTPP, EVFTA).
Qua đó, các sở, ngành xây dựng kế hoạch chuẩn bị khai thác và tận dụng hiệu quả lợi ích mang lại ngay khi các hiệp định có hiệu lực.
Hỗ trợ doanh nghiệp vượt "bão" COVID-19
Tại hội nghị, các doanh nghiệp cho rằng, để vượt qua được "bão" COVID-19, Sở Công Thương Hà Nội và các ban ngành liên quan cần lập ngay Cổng thông tin trực tuyến nhằm thu thập, nắm bắt các khó khăn của doanh nghiệp để tháo gỡ kịp thời; tiếp tục có các chương trình giảm giá, kích cầu những mặt hàng thiết yếu; miễn thuế, phí, xem loại phí nào có thể giảm cho doanh nghiệp thì nên giảm ngay; đồng thời, hỗ trợ thanh khoản, duy trì cho vay, miễn giảm lãi suất cho vay, khoanh nợ, giãn nợ, nới lỏng các điều khoản trả nợ, đẩy nhanh quá trình và thời gian xem xét các đơn xin vay và giải ngân các khoản vay, miễn lãi quá hạn các khoản vay...
Ông Phạm Khắc Hà, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và làng nghề Hà Nội, chia sẻ làng nghề dùng nguyên liệu trong nước không bị ảnh hưởng nhiều do dịch COVID-19 nhưng các làng nghề nhập khẩu nguyên liệu từ Trung Quốc thì bị ảnh hưởng rất nhiều.
Điển hình là làng nghề da giày Phú Xuyên chỉ còn nguyên liệu sản xuất cho khoảng 2 tháng nữa.
Bên cạnh đó, một số làng nghề xuất khẩu như: làng nghề mây tre đan Phú Vinh, làng nghề gốm Bát Tràng... gần như bị đình lại, các doanh nghiệp cũng phải sản xuất cầm chừng.
Một số làng nghề chủ yếu về kinh doanh cũng bị hạn chế, do khách đến tham quan mua sắm giảm đến 80% như: làng nghề Vạn Phú, làng nghề Đa Sỹ...
Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và làng nghề Hà Nội kiến nghị tăng cường các hoạt động xúc tiến trong và ngoài nước sau khi kết thúc dịch bệnh; tổ chức các chương trình kích cầu tiêu dùng, nhất là kết hợp với các đơn vị du lịch lữ hành; hỗ trợ vay vốn với lãi suất thấp để doanh nghiệp có cơ hội tiếp tục sản xuất trong thời gian tới.
Đối với các Trung tâm thương mại, hệ thống siêu thị, do dịch COVID-19 nên người tiêu dùng cũng e ngại không muốn đến và chuyển sang hình thức mua hàng online.
Bà Nguyễn Thị Ngọc Dung, Giám đốc vận hành của Vinmart miền Bắc, cho biết số lượng khách hàng đến các cửa hàng, siêu thị giảm do tâm lý khách hàng không muốn tiếp xúc nơi đông người.
[Doanh nghiệp ''ngấm đòn'' do dịch bệnh COVID-19 kéo dài]
Hiện nay, lượng hàng hóa tiêu dùng cũng như các thiết bị y tế của đơn vị như nước rửa tay, khẩu trang vải… đáp ứng được nhu cầu người dân. Tuy nhiên, doanh nghiệp cũng rất mong các phương tiện thông tin đại chúng tiếp tục tuyên truyền về dịch bệnh để người dân hiểu và ổn định tâm lý.
Sở Công Thương và các ban, ngành cần tiếp tục tổ chức các chương trình kích cầu để thị trường mua sắm được hưng phấn hơn; nhất là trong thời gian này cần khởi động sớm chiến dịch Tháng an toàn vệ sinh thực phẩm...
Đồng quan điểm này, ông Khúc Tiến Hà, Giám đốc Big C Thăng Long chia sẻ dịch COVID-19 ảnh hưởng rất nhiều đến các công ty, doanh nghiệp; trong đó có các doanh nghiệp phân phối hàng hóa với Big C.
Ông kiến nghị các cơ quan, ban, ngành của thành phố Hà Nội cần đẩy mạnh tuyên truyền; hỗ trợ kết nối các doanh nghiệp vào hệ thống bán lẻ hiện đại; có nhiều nhà cung cấp uy tín mới, giúp người dân có thể yên tâm về nguồn cung hàng hóa, đặc biệt trong giai đoạn thị trường có nhu cầu cao này.
Sản xuất hàng dệt may xuất khẩu sang châu Âu. (Ảnh: Đỗ Phương Anh/TTXVN) Trước những kiến nghị của các doanh nghiệp, Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Lê Hồng Thăng cho biết thời gian tới, Sở Công Thương Hà Nội sẽ đẩy mạnh việc phối hợp chặt chẽ với Cục Xuất nhập khẩu và các đơn vị của Bộ Công Thương, 57 thương vụ Việt Nam trên toàn thế giới tăng cường hỗ trợ các doanh nghiệp tìm nguồn nhập khẩu hàng hóa, nguyên liệu, vật tư, linh phụ kiện đầu vào sản xuất để thay thế trong trường hợp nguồn cung bị ảnh hưởng của dịch bệnh (nhất là các nguyên liệu ngành dệt may, da giày, điện tử, ...).
Bên cạnh đó, rà soát, tìm kiếm và mở rộng thị trường xuất khẩu (như thị trường Nga, châu Mỹ Latinh, châu Phi), giảm phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc, đồng thời hướng dẫn doanh nghiệp các tiêu chuẩn, quy cách, đóng gói, bảo quản, bao bì nhãn mác phù hợp với yêu cầu của thị trường xuất khẩu.
Sở Công Thương Hà Nội cũng sẽ phối hợp với các sở, ngành, các hiệp hội ngành hàng tăng cường nắm bắt tình hình hoạt động của các doanh nghiệp, hỗ trợ tháo gỡ khó khăn trong các lĩnh vực: hải quan, thuế, đất đai, ngân hàng.
Đặc biệt, Sở sẽ tiếp tục đồng hành cùng các doanh nghiệp tăng cường trao đổi thông tin với Sở Công Thương các tỉnh, thành phố khác để giới thiệu, kết nối các doanh nghiệp Hà Nội với doanh nghiệp các tỉnh, thành nhằm hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau.
Về phía các doanh nghiệp, cần đẩy mạnh liên kết, hỗ trợ lẫn nhau, sử dụng sản phẩm của nhau trong hoạt động sản xuất kinh doanh để giảm mức phụ thuộc vào nguồn lực từ bên ngoài./.
