Phát biểu tại thủ đô Vilnius của Litva trước thềm hội nghị thượng đỉnh “Đối tác phương Đông,” Phó Thủ tướng thứ nhất Ukraine, ông Sergey Arbuzov ngày 28/11 cho biết nước này đã chuyển cho Ủy ban châu Âu (EC) tính toán về số tiền Kiev cần để bù đắp những rủi ro kinh tế khi ký thỏa thuận hội nhập với Liên minh châu Âu (EU).
Theo phóng viên TTXVN tại Nga, Phó Thủ tướng Arbuzov nêu rõ ông tới Vilnius để đánh giá lại một lần nữa những rủi ro hiện hữu đối với Ukraine khi ký thỏa thuận hội nhập với EU và để đưa ra “quyết định hiệu quả và phù hợp."
Ông bày tỏ tin tưởng Ukraine và EU sẽ có thể tìm ra một mô hình để quyết định hội nghị thượng đỉnh đưa ra liên quan tới Ukraine là cân bằng.
Trong khi đó, Ủy viên châu Âu phụ trách chính sách láng giềng và mở rộng Stefan Fuele cho rằng tính toán về số tiền cần thiết 160 tỷ euro mà Chính phủ Ukraine nêu ra để nước này nâng cấp hạ tầng kinh tế phù hợp với các tiêu chuẩn của châu Âu là quá cao.
Ông nói: “Con số 160 tỷ euro dưới dạng chi phí điều chỉnh đối với Ukraine là không tin cậy. Ngay cả khi số tiền này kéo dài trong 10 năm chuyển đổi, thì đó cũng là 10% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) hàng năm của Ukraine. Và điều này trái ngược hẳn với kinh nghiệm tại các nước Trung và Đông Âu. Các nước này vào thời điểm gia nhập chỉ đầu tư có vài phần trăm GDP hàng năm của họ.”
Hồi tuần trước, Ukraine tuyên bố tạm dừng công tác chuẩn bị ký kết thỏa thuận liên kết thương mại với EU với lý do hai bên chưa giải quyết được vấn đề đền bù những thiệt hại mà nền kinh tế Ukraine có thể phải hứng chịu do liên kết với châu Âu.
Kiev đã hy vọng được EU đền bù cho những thiệt hại kinh tế do việc thu hẹp xuất khẩu sang Nga và các nước Liên minh Hải quan đem lại (trong trường hợp Ukraine liên kết với EU). Ukraine muốn EU hỗ trợ nước này đàm phán để được nhận khoản vay của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF).
Tuy nhiên, thái độ "án binh bất động" của EU trong việc đưa ra đảm bảo đền bù đã khiến cho những điều kiện mà Ukraine nhận được khi liên kết với EU không vượt trội so với điều kiện mà nước này được hưởng nếu gia nhập Liên minh Hải quan gồm Nga, Belarus và Kazakhstan.
Vì thế, giới chức Kiev đã quyết định trì hoãn tiến trình liên kết với EU nhằm chuẩn bị các điều kiện tiên quyết về kinh tế để đảm bảo được đối xử như một đối tác bình đẳng trong EU./.
Trước đó, theo AFP và THX, Các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) ngày 28/11 đã thất bại trong việc thuyết phục Ukraine ký một thỏa thuận thương mại-chính trị lịch sử trong ngày đầu tiên của Hội nghị thượng đỉnh "Đối tác phương Đông" của khối này.
Nội dung chính của hội nghị là thảo luận tương lai hợp tác này với 6 nước đối tác thuộc Liên Xô trước đây bao gồm Azerbaijan, Armenia, Belarus, Gruzia, Moldova và Ukraine.
Tổng thống Litva Dalia Grybauskaite nói rằng tại cuộc đàm phán với Tổng thống Ukraine Viktor Yanuokovych, các lý lẽ của EU "đã không đả thông được quan điểm của Tổng thống Ukraine. Đến thời điểm hiện tại chúng tôi nhận thấy những lập trường đó vẫn chưa thay đổi."
Ông Yanukovych được cho là đã đề nghị nhận thêm viện trợ tài chính từ EU trong bối cảnh ở Kiev đang diễn ra cả những cuộc biểu tình ủng hộ và phản đối EU.
Dự kiến, nhà lãnh đạo Ukraine sẽ gặp cả Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Pháp Francois Hollande trước khi hội nghị thượng đỉnh 2 ngày này kết thúc ngày 29/11.
Tuần trước, dưới sức ép kinh tế ngày càng gia tăng từ phía Moskva, Chính phủ Ukraine thông báo đã đình chỉ công tác chuẩn bị cho việc ký thỏa thuận liên kết với EU tại Hội nghị thượng đỉnh "Đối tác phương Đông" của EU ở Vilnius và thay vào đó sẽ thành lập một ủy ban thương mại 3 bên với Nga và EU./.