Bị cáo Trần Cảnh Lạc và Nguyễn Thị Phúc tại phiên tòa. (Ảnh: Lê Đức Hoảnh/TTXVN) Ngày 15/5, Tòa án Nhân dân tỉnh Tây Ninh đã xét xử sơ thẩm lần 2 vụ án “Cố ý làm trái quy định của nhà nước, gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Mía đường Tây Ninh, gây thiệt hại gần 70 tỷ đồng.
Hội đồng xét xử đã tuyên phạt các bị cáo: Trần Cảnh Lạc (sinh năm 1954, nguyên Tổng Giám đốc công ty) 10 năm tù giam; Nguyễn Xuân Danh (sinh năm 1969, nguyên Phó Trưởng Phòng Kinh doanh thương mại) 10 năm tù giam (án sơ thẩm lần 1 là 9 năm tù giam) và Nguyễn Thị Phúc (sinh năm 1962, nguyên Kế toán trưởng) 7 năm tù giam (án sơ thẩm lần 1 là 5 năm tù giam).
Các bị cáo còn phải bồi thường thiệt hại cho Nhà nước hơn 33 tỷ đồng, trong đó, Trần Cảnh Lạc và Nguyễn Xuân Danh mỗi người bồi thường gần 15,5 tỷ đồng (tăng hơn 5 tỷ đồng/người so với án sơ thẩm lần 1), Nguyễn Thị Phúc bồi thường hơn 2,6 tỷ đồng (giảm 2,7 tỷ đồng so với án sơ thẩm lần 1).
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Tây Ninh, năm 2009, Nguyễn Xuân Danh (giữ chức Trưởng Phòng Kinh doanh-thương mại) được Công ty Mía đường Tây Ninh cử sang Trung Quốc tìm đối tác để xuất khẩu gạo, bột sắn, cao su. Tuy nhiên, Danh không trực tiếp sang Trung Quốc mà thỏa thuận bán hàng cho Đinh Thị Thảo (sinh năm 1962, ngụ tỉnh Lạng Sơn) để Thảo làm trung gian đem hàng xuất bán sang Trung Quốc.
Nhằm hợp thức hóa các hợp đồng xuất khẩu, Danh thỏa thuận với Thảo lấy tên các công ty nhập khẩu hàng hóa bên phía Trung Quốc để ký kết hợp đồng trực tiếp với Công ty Mía đường Tây Ninh.
Ông Trần Cảnh Lạc, Tổng giám đốc (người trực tiếp ký hợp đồng mua bán) và Nguyễn Thị Phúc, Kế toán trưởng thống nhất phương án mua bán kể trên, nhằm hợp thức hóa hồ sơ xuất khẩu hàng hóa.
Cụ thể, từ ngày 7/12/2009 đến 20/3/2011, Danh và Phúc đã tham mưu, trình cho Nguyễn Cảnh Lạc ký 26 hợp đồng xuất khẩu bột sắn, gạo sang Trung Quốc, trong đó có 21 hợp đồng ghi bán cho Công ty Xi Lai Phúc và 5 hợp đồng ghi bán cho Công ty Guo Qi Do Li. Sau đó, từ tháng 12/2009 đến tháng 8/2012, Danh và Phúc đã tham mưu cho Nguyễn Cảnh Lạc ký tiếp 50 hợp đồng xuất khẩu hàng hóa (tinh bột sắn, gạo) sang Trung Quốc (38 hợp đồng với Công ty Xi Lai Phúc và 12 hợp đồng với Công ty Guo Qi Do Li).
Trong qua trình thực hiện hợp đồng mua bán kể trên, Thảo luôn trả tiền chậm, kéo dài thời gian thanh toán, vi phạm thỏa thuận trong hợp đồng nhưng Danh và Phúc vẫn tiếp tục trình Nguyễn Cảnh Lạc ký tiếp thêm 5 hợp đồng khác bán hàng cho Thảo, trong đó, 3 hợp đồng bán 4.000 tấn bột sắn trên danh nghĩa là bán cho Công ty Xi Lai Phúc và hai hợp đồng xuất bán 2.270 tấn gạo với Công ty Guo Qi Do Li có tổng giá trị hơn 61,6 tỷ đồng. Sau khi hoàn tất 5 hợp đồng kể trên, Thảo chỉ thanh toán cho Công ty mía đường Tây Ninh 6,1 tỷ đồng, còn lại 55,5 tỷ đồng Thảo hẹn lần hẹn lượt, cố tình không trả.
Ngày 7/1/2013, Lạc, Danh, Phúc hẹn gặp Thảo tại Thành phố Hồ Chí Minh để bàn cách thức trả số nợ của 5 hợp đồng mua bán kể trên. Trong quá trình bàn bạc, biết Thảo không còn khả năng chi trả, Lạc chỉ đạo Danh và Phúc soạn thảo các biên bản đối chiếu công nợ, văn bản xin gia hạn nợ của hai công ty trên nhằm hợp thức hóa các hợp đồng đã quá hạn thanh toán. Thời gian sau đó, Thảo sang Trung Quốc trốn mất.
Ngày 10/4/2013, Công ty mía đường Tây Ninh khởi kiện Công ty Xi Lai Phúc đến Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam chi nhánh tại Thành phố Hồ Chí Minh với chi phí hơn 854 triệu đồng. Sau đó, Công ty Mía đường Tây Ninh được trọng tài này phán quyết Công ty Xi Lai Phúc (có tên trong 3 hợp đồng mua 4.000 tấn bột sắn) phải trả cho Công ty mía đường Tây Ninh số nợ 35,5 tỷ đồng theo hợp đồng đã ký kết.
Ngày 17/2/2016, Công ty Mía đường Tây Ninh được cổ phần hóa thành Công ty Cổ phần Mía đường Tây Ninh. Công ty mía đường Tây Ninh không còn tồn tại, nên Ủy ban Nhân dân tỉnh Tây Ninh làm đại diện cho phía bị hại, yêu cầu các bị can bồi thường thiệt hại cho Nhà nước gần 70 tỷ đồng, kể cả tiền lãi ngân hàng của số tiền bị thất thoát kể trên./.
