Kết thúc Hội nghị cấp cao Đông Á lần thứ sáu (EAS-6) chiều 19/11 tại Bali (Indonesia), các nhà lãnh đạo ASEAN và 8 nước đối tác đối thoại đã ra Tuyên bố về các nguyên tắc của các mối quan hệ cùng có lợi và Tuyên bố về Kết nối ASEAN.
Trên cơ sở cam kết đối với mục tiêu và nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc, Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác Đông Nam Á (TAC), Tuyên bố Kuala Lumpur năm 2005 về EAS và Tuyên bố Hà Nội năm 2010 về Kỷ niệm 5 năm EAS; nhấn mạnh tầm nhìn chung của EAS là diễn đàn của các nhà lãnh đạo nhằm thảo luận những vấn đề có tầm chiến lược, những nội dung chính trị, kinh tế và an ninh cùng quan tâm nhằm thúc đẩy hòa bình, ổn định và phát triển thịnh vượng ở Đông Á, đồng thời xác định ASEAN là lực lượng hướng lái trong EAS, các nước tham gia EAS-6 đã nhất trí một số nguyên tắc sau:
- Tăng cường tôn trọng độc lập, chủ quyền, sự bình đẳng, bản sắc dân tộc của nhau, cũng như tính đa dạng về dân tộc, tôn giáo, lập trường quan điểm; tôn trọng pháp luật quốc tế.
- Thúc đẩy quan hệ láng giềng tốt, đối tác tốt và xây dựng cộng đồng; tăng cường tình hữu nghị, sự hiểu biết và tin tưởng lẫn nhau.
- Duy trì và thúc đẩy hoà bình, an ninh, thịnh vượng; không can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác.
- Không sử dụng vũ lực hay đe dọa sử dụng vũ lực chống lại nước khác; giải quyết khác biệt và tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế; tăng cường khả năng đối phó của khu vực, trong đó có việc đối phó với khủng hoảng kinh tế và thảm hoạ thiên nhiên.
- Tôn trọng các quyền tự do cơ bản, thúc đẩy bảo vệ quyền con người và công bằng xã hội.
- Tăng cường quan hệ hợp tác cùng có lợi trong EAS và giữa EAS với các tổ chức khu vực khác.
Trong khi đó, trên cơ sở Tuyên bố Hà Nội năm 2010 về việc thông qua Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN và nhận thức rằng việc tăng cường kết nối khu vực về thương mại, đầu tư, hạ tầng, du lịch, văn hoá, giao lưu nhân dân… là bước đầu tiên của tiến trình kết nối tăng cường trong phạm vi Đông Á, đồng thời mang lại quyền lợi cho các nước tham gia, các nhà lãnh đạo tham dự EAS-6 ra tuyên bố xác định kết nối ASEAN là một ưu tiên trong khuôn khổ hợp tác Đông Á cùng với các lĩnh vực ưu tiên đã nhất trí khác.
Tuyên bố về kết nối ASEAN nhấn mạnh các nước ủng hộ và tạo điều kiện thúc đẩy hợp tác giữa ASEAN với các nước đối tác đối thoại Đông Á về huy động nguồn lực và chuyên môn, chia sẻ thông tin và xác định những dự án hợp tác cụ thể mà các đối tác đối thoại có thể tham gia trên ba định hướng là kết nối hạ tầng cứng, hạ tầng mềm và kết nối nhân dân; ủng hộ xây dựng chương trình hợp tác công-tư (PPP), tận dụng các kênh song phương và phát huy vai trò của các thể chế tài chính khu vực, quốc tế để huy động mọi nguồn lực cần thiết cho các dự án trong khuôn khổ Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN; gia tăng nhận thức của xã hội và khu vực tư nhân về Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN, cũng như những lợi ích và cơ hội kinh tế liên quan, qua đó thúc đẩy hơn nữa sự tham gia và hợp tác của những thành phần này vào các dự án quan trọng không chỉ về kinh tế, mà cả về giáo dục, phát triển nguồn nhân lực, giao lưu văn hóa và du lịch.../.
Trên cơ sở cam kết đối với mục tiêu và nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc, Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác Đông Nam Á (TAC), Tuyên bố Kuala Lumpur năm 2005 về EAS và Tuyên bố Hà Nội năm 2010 về Kỷ niệm 5 năm EAS; nhấn mạnh tầm nhìn chung của EAS là diễn đàn của các nhà lãnh đạo nhằm thảo luận những vấn đề có tầm chiến lược, những nội dung chính trị, kinh tế và an ninh cùng quan tâm nhằm thúc đẩy hòa bình, ổn định và phát triển thịnh vượng ở Đông Á, đồng thời xác định ASEAN là lực lượng hướng lái trong EAS, các nước tham gia EAS-6 đã nhất trí một số nguyên tắc sau:
- Tăng cường tôn trọng độc lập, chủ quyền, sự bình đẳng, bản sắc dân tộc của nhau, cũng như tính đa dạng về dân tộc, tôn giáo, lập trường quan điểm; tôn trọng pháp luật quốc tế.
- Thúc đẩy quan hệ láng giềng tốt, đối tác tốt và xây dựng cộng đồng; tăng cường tình hữu nghị, sự hiểu biết và tin tưởng lẫn nhau.
- Duy trì và thúc đẩy hoà bình, an ninh, thịnh vượng; không can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác.
- Không sử dụng vũ lực hay đe dọa sử dụng vũ lực chống lại nước khác; giải quyết khác biệt và tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế; tăng cường khả năng đối phó của khu vực, trong đó có việc đối phó với khủng hoảng kinh tế và thảm hoạ thiên nhiên.
- Tôn trọng các quyền tự do cơ bản, thúc đẩy bảo vệ quyền con người và công bằng xã hội.
- Tăng cường quan hệ hợp tác cùng có lợi trong EAS và giữa EAS với các tổ chức khu vực khác.
Trong khi đó, trên cơ sở Tuyên bố Hà Nội năm 2010 về việc thông qua Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN và nhận thức rằng việc tăng cường kết nối khu vực về thương mại, đầu tư, hạ tầng, du lịch, văn hoá, giao lưu nhân dân… là bước đầu tiên của tiến trình kết nối tăng cường trong phạm vi Đông Á, đồng thời mang lại quyền lợi cho các nước tham gia, các nhà lãnh đạo tham dự EAS-6 ra tuyên bố xác định kết nối ASEAN là một ưu tiên trong khuôn khổ hợp tác Đông Á cùng với các lĩnh vực ưu tiên đã nhất trí khác.
Tuyên bố về kết nối ASEAN nhấn mạnh các nước ủng hộ và tạo điều kiện thúc đẩy hợp tác giữa ASEAN với các nước đối tác đối thoại Đông Á về huy động nguồn lực và chuyên môn, chia sẻ thông tin và xác định những dự án hợp tác cụ thể mà các đối tác đối thoại có thể tham gia trên ba định hướng là kết nối hạ tầng cứng, hạ tầng mềm và kết nối nhân dân; ủng hộ xây dựng chương trình hợp tác công-tư (PPP), tận dụng các kênh song phương và phát huy vai trò của các thể chế tài chính khu vực, quốc tế để huy động mọi nguồn lực cần thiết cho các dự án trong khuôn khổ Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN; gia tăng nhận thức của xã hội và khu vực tư nhân về Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN, cũng như những lợi ích và cơ hội kinh tế liên quan, qua đó thúc đẩy hơn nữa sự tham gia và hợp tác của những thành phần này vào các dự án quan trọng không chỉ về kinh tế, mà cả về giáo dục, phát triển nguồn nhân lực, giao lưu văn hóa và du lịch.../.
(TTXVN/Vietnam+)
