Ảnh minh họa. (Nguồn: AFP) Cuộc khủng hoảng liên quan tới tập đoàn công nghệ viễn thông Huawei của Trung Quốc có thể lại giống vụ Mỹ bắt giữ nữ điệp viên xinh đẹp Maria Butina của Nga, phản đối chỉ dừng ở lời nói mà khó có thể tìm kiếm được sự ủng hộ từ cộng đồng quốc tế.
Quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ nói riêng, quan hệ giữa Trung Quốc và phương Tây nói chung trở nên căng thẳng hơn sau sự kiện Canada đã bắt giữ Giám đốc Tài chính Mạnh Vãn Chu của Huawei ngày 1/12/2018 theo yêu cầu từ phía Mỹ vì nghi ngờ Mạnh Vãn Chu lừa dối các ngân hàng quốc tế để buôn bán với Iran, vi phạm lệnh trừng phạt kinh tế mà Mỹ áp dụng với quốc gia Hồi giáo này.
Tình hình càng trầm trọng hơn khi Ba Lan bắt giữ một quản lý người Trung Quốc làm việc tại Huawei ở Warsaw vào ngày 11/1 với cáo buộc làm gián điệp cho Bắc Kinh. Theo tờ Tin tức Thế giới, Warsaw thậm chí còn không che giấu ý đồ lấy lòng Washington.
Khi đưa dòng trạng thái bằng tiếng Anh lên tài khoản Twitter, người phát ngôn cơ quan tình báo Ba Lan Stanislaw Zaryn còn kết nối đường dẫn tới tài khoản Twitter của Bộ Ngoại giao, Cục Điều tra Liên bang (FBI) và Cục Tình báo Trung ương (CIA) của Mỹ.
Xem xét từ góc độ phản ứng toàn cầu đối với sự kiện Huawei, khi tranh quyền đoạt lợi trên vũ đài quốc tế, Mỹ và Trung Quốc đều muốn thăm dò sự trung thành và tính hiệu quả trong hợp tác của các nước bạn bè.
Trong sự kiện Huawei tới nay có thể thấy Mỹ và các nước đồng minh đang chiếm thế thượng phong, hợp tác giữa họ dường như rất chặt chẽ.
Australia, New Zealand, Nhật Bản, Anh... đều đã cấm sử dụng thiết bị của Huawei ở các mức độ khác nhau. Đức cũng đã theo bước các nước trên.
[Trung Quốc bác bỏ quan ngại Huawei có thể ngầm thu thập dữ liệu]
Ở chiều ngược lại, Trung Quốc không nhận được bất cứ sự ủng hộ nào từ cộng đồng quốc tế. Ngay cả Nga, đối tác hợp tác của Trung Quốc trong việc cân bằng sức mạnh với Mỹ trên vũ đài quốc tế, cũng không có động tĩnh gì.
Trong vụ Mỹ bắt nữ điệp viên xinh đẹp Maria Butina người Nga hồi tháng 7/2018, Moskva cũng chỉ phản đối bằng lời nói. Cho nên, Trung Quốc không thể chờ mong gì vào khả năng Nga xuất đầu lộ diện bên cạnh mình trong sự kiện Huawei.
Ngoài ra, trong tâm thức của giới tinh hoa Trung Quốc, Nga có mức độ tin cậy rất thấp trong các sự vụ quốc tế.
Về phần “người bạn nhỏ” Triều Tiên, năm xưa, dưới áp lực của Moskva, Trung Quốc đã đưa quân tình nguyện sang cùng Triều Tiên chống lại đội quân Liên hợp quốc do Mỹ đứng đầu.
Tuy nhiên, hiện nay nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un có quá nhiều vấn đề khó khăn cần sự phối hợp từ phía Washington mà vấn đề nào cũng bức thiết và quan trọng hơn sự kiện Huawei.
Đối với châu Phi, Huawei đã phát triển đế chế kinh doanh của mình tới 40 quốc gia và đầu tư hàng tỷ USD ở đây.
Tuy nhiên, tới nay không có một nước nào đứng ra “nói hộ” cho Huawei.
Nhưng cho dù họ có làm như vậy thì tiếng nói của họ cũng không tạo ảnh hưởng gì đối với Mỹ và đồng minh.
Khu vực Nam Mỹ thì càng khó trông mong bởi tại “đầu tàu” Venezuela, chính phủ của Tổng thống Nicolas Maduro đang lún sâu trong khủng hoảng, bản thân còn khó bảo vệ huống hồ lo cho người khác và trong trường hợp có sự thay đổi chính quyền, chắc chắn chính quyền mới sẽ thân Mỹ.
Nói tóm lại, theo tờ Tin tức Thế giới, quan hệ giữa Mỹ và các nước đồng mình không chỉ được xây dựng trên cơ sở lợi ích chiến lược chung mà hơn thế còn được củng cố bởi việc có chung văn hóa và quan niệm giá trị.
Cho nên, khi Mỹ tìm kiếm khả năng dẫn độ Mạnh Vãn Chu từ Canada, yêu cầu Mỹ từ bỏ việc dẫn độ Mạnh Vãn Chu của Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã trở nên lẻ loi, cô độc.
Trong cuộc đấu tranh quyết liệt với Mỹ và đồng minh trên toàn cầu, giá trị của những “tấm séc” khổng lồ (vai trò của ngoại giao kim tiền) của Trung Quốc có thể nói đã rớt xuống đáy./.
