Mèo máy Doraemon của Nhật Bản. (Nguồn: Reuters) Kể từ khi ra mắt cách đây 45 năm, Doraemon đã trở thành một trong số những nhân vật hoạt hình được yêu thích nhất châu Á. Thế nhưng, theo Guardian, một số tờ báo Trung Quốc đã cáo buộc rằng nhân vật hoạt hình này đang hủy hoại tư tưởng của giới trẻ nước này.
Không chỉ vậy, các bài báo cho rằng một cuộc triển lãm với chủ đề Doraemon gần đây tại thành phố Thành Đô là một phần của âm mưu nhằm nâng cao hình ảnh của nước Nhật trong mắt người Trung Quốc, trong bối cảnh hai nước đang có những tranh chấp về lãnh thổ trên khu vực biển Hoa Đông.
“Doraemon là một phần trong nỗ lực xuất khẩu các giá trị quốc gia của Nhật Bản nhằm đạt được chiến lược về văn hóa của họ - đây là một thực tế không thể chối cãi,” trích một bài xã luận trên tờ Nhật báo Thành Đô. “Nhớ tới điều này, chúng ta cần phải tỉnh táo và sáng suốt trước khi giang rộng tay chào đón chú mèo máy màu xanh.”
Hai tờ báo Thành Đô khác cũng đưa ra những nhận định tương tự, trong khi tác giả Wang Dehua của tờ Global Times cảnh báo: “Doraemon rất dễ thương, nhưng cũng là đại diện cho quyền lực mềm của Nhật Bản. Chúng ta không thể để cho một con mèo máy bé nhỏ điểu khiển tâm trí mình được.”
Phần lớn những phản hồi từ cộng đồng mạng Nhật Bản đối với các tuyên bố của báo chí Trung Quốc đều khá nhẹ nhàng, thậm chí hài hước. Theo bản dịch tiếng anh trên trang web Japan Crush, một cư dân mạng đã nói đùa trên trang 2ch.net rằng: “Chết tiệt, họ đã phát hiện ra kế hoạch của chúng ta mất rồi!”
Mặt khác, trên tờ Global Times, nhà bình luận người Trung Quốc Liu Zhun cho rằng những nhận định về ảnh hưởng tiêu cực của Doraemon tới giới trẻ Trung Quốc là đã “phản ứng thái quá.”
“Văn hóa Trung Quốc cần phải vươn ra toàn cầu, song bước đầu tiên là Trung Quốc phải chỉnh đốn lại tâm trí của chính mình và chấp nhận những ảnh hưởng từ các nền văn hóa khác,” Liu viết. “Doraemon có thể không phải là một nguyên mẫu được đúc kết chính xác từ văn hóa truyền thống Nhật Bản, nhưng vẫn có thể trở thành đại diện văn hóa Nhật Bản. Trung Quốc nên suy nghĩ thêm về điều đó.”
Buổi triển lãm Doraemon bị chỉ trích do mở cửa vào ngày 16/8, một ngày sau ngày kỷ niệm 69 năm Nhật đầu hàng quân Đồng minh trong chiến tranh thế giới thứ 2. Zhu Ping trên tờ China Daily cho rằng cuộc triển lãm cần sắp xếp thời gian tổ chức hợp lý hơn, dù chỉ là triển lãm thương mại, nhất là khi mối quan hệ giữa hai nước đang có nhiều căng thẳng. Tuy nhiên, việc liên hệ chú mèo máy với chính trị Nhật Bản là đã đi quá xa./.
