Ngày 20/9, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chủ trì hội nghị trực tuyến “tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các doanh nghiệp sản xuất tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và cụm công nghiệp."
Kiến nghị không đóng cửa cả nhà máy vì 1 ca F0
Điểm lại tình hình các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết Bộ đã phối hợp với Liên minh Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam điều tra, khảo sát 500 tập đoàn, doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam để làm rõ các khó khăn, vướng mắc.
Kết quả khảo sát cho thấy gần 50% doanh nghiệp bị tác động nghiêm trọng bởi dịch COVID-19, số còn lại bị ảnh hưởng lớn.
Qua phản ánh của các địa phương, doanh nghiệp, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết có 7 nhóm vấn đề khó khăn, thách thức mà các khu công nghiệp, khu kinh tế, khu công nghệ cao và cụm công nghiệp phải đối mặt như chi phí đầu vào, chi phí vận chuyển ngày một tăng cao dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguyên liệu đầu vào, đội chi phí giá thành sản xuất.
[Doanh nghiệp và phương án cắt giảm lao động, tiền lương trong đại dịch]
Ngoài ra, các doanh nghiệp còn phải chịu các chi phí liên quan đến phòng, chống dịch như: chi phí xét nghiệm; chi phí đầu tư để đáp ứng các điều kiện về kiểm soát an toàn dịch bệnh, chi phí duy trì hoạt động sản xuất tại chỗ.
Cho ý kiến tại hội nghị, đại diện Công ty Nike Việt Nam bày tỏ băn khoăn về việc phục hồi sản xuất nhưng phải bảo đảm “tuyệt đối an toàn.”
Công ty cũng mong muốn là không đóng cửa toàn bộ nhà máy khi phát hiện 1 ca F0 mà chỉ cần nhanh chóng tách F0 và cách ly người tiếp xúc với F0 trong nhà máy.
Cùng quan điểm này, đại diện Công ty Nidec Việt Nam nêu kiến nghị sau khi hoạt động trở lại, nếu có ca F0 được phát hiện tại dây chuyền sản xuất thì chỉ cần cách ly hoặc đóng cửa bộ phận sản xuất liên quan, không phải đóng toàn bộ doanh nghiệp.
Chia sẻ khó khăn với các doanh nghiệp, Phó Chủ tịch Thành phố Hồ Chí Minh Võ Văn Hoan cho biết thành phố cũng đã xây dựng phương án sản xuất an toàn với 5 điều kiện đảm bảo: thực hiện Thông điệp 5K của Bộ Y tế; bộ tiêu chí sản xuất an toàn; người lao động tiêm đủ 2 mũi vaccine; xét nghiệm thường xuyên tại doanh nghiệp và thẻ xanh COVID-19. Khi đảm bảo các điều kiện này, các doanh nghiệp sẽ phục hồi, mở rộng dần sản xuất; đồng thời đảm bảo người lao động an toàn, di chuyển an toàn và nơi sản xuất an toàn.
Bên cạnh đó, thành phố đã giao Sở Y tế phối hợp với doanh nghiệp xây dựng kịch bản ứng phó với trường hợp phát sinh ca F0 tại nơi sản xuất. Định hướng chung là khoanh vùng hẹp, xử lý nhanh và xây dựng lực lượng dự phòng tại doanh nghiệp để có thể thay thế lao động khi có ca COVID-19 xảy ra.
Theo Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, phục hồi sản xuất là quá trình mang tính tổng hợp, liên quan nhiều ngành, nhiều lĩnh vực, địa phương... và phải có thời gian từ 6 đến 9 tháng mới có thể khởi động lại bình thường.
Do đó, thành phố kiến nghị Chính phủ thành lập tổ công tác đặc biệt về phục hồi kinh tế tại các vùng kinh tế trọng điểm, trong đó có vùng phía Nam, Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long.
Thành phố cũng kiến nghị Chính phủ có chính sách hỗ trợ về tín dụng, tài chính một cách dài hơi, quan điểm là hỗ trợ cả thiệt hại và hỗ trợ cả quá trình phục hồi sản xuất kinh doanh.
Giải đáp các kiến nghị của doanh nghiệp, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết để đảm bảo khôi phục sản xuất, Bộ đang dự kiến là phải đảm bảo “5 xanh” về nhà máy, công nhân, di chuyển, nơi ở công nhân và y tế tại chỗ của doanh nghiệp.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết ngày 16/9 vừa qua Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua một gói về miễn, giảm thuế. Hiện nay, Bộ Tài chính đang gấp rút chuẩn bị dự thảo nghị định hướng dẫn thực hiện gói này để trình Chính phủ.
Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Đình Thọ, lưu thông hàng hóa hiện không có vướng mắc lớn. Mỗi tuần Bộ giao ban 2 buổi với các địa phương, giao trách nhiệm cho các Sở Giao thông Vận tải nắm chắc tình hình giao thông trên địa bàn để tháo gỡ kịp thời.
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ khẳng định thủ tục nhập cảnh đối với chuyên gia ngày càng nhanh hơn, linh hoạt, rút gọn thông thoáng hơn, ví dụ như giảm thời gian cách ly từ 14 ngày xuống còn 7 ngày. Việt Nam đã công nhận tạm thời đối với giấy chứng nhận tiêm vaccine của trên 60 quốc gia. Hiện các bộ, ngành đang tính toán mở rộng đối tượng người nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam.
Doanh nghiệp là chủ thể, địa phương là đầu mối tháo gỡ khó khăn
Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành khẳng định từ nay sẽ duy trì họp hàng tháng với các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp, nhất là các địa phương, doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn, kết hợp với việc chủ động tìm hiểu, nắm bắt và chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp.
“Chính phủ, địa phương và doanh nghiệp đều có mong muốn nhanh chóng phục hồi sản xuất kinh doanh, điều quan trọng là phải phối hợp chặt chẽ, nhuần nhuyễn, trách nhiệm cao và tổ chức thực hiện. Nếu không phối hợp tốt thì khó có thể thành công,” Phó Thủ tướng nêu rõ.
Trong mối quan hệ chặt chẽ đó, Phó Thủ tướng nhấn mạnh vai trò chủ thể của doanh nghiệp trong quá trình phục hồi sản xuất kinh doanh. Tùy theo tình hình của từng địa phương, từng địa bàn, các doanh nghiệp cần chủ động xây dựng phương án phục hồi sản xuất, bao gồm các giải pháp về kiểm soát F0.
"Tránh tình trạng khi có F0 trong một phân xưởng mà phải dừng toàn bộ nhà máy với hàng chục phân xưởng," Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng chỉ rõ trung tâm, đầu mối để xử lý, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp là các tỉnh, thành phố, chính quyền cơ sở. Các địa phương cần sớm tổ chức các hội nghị, cuộc gặp gỡ, trao đổi, tiếp xúc với doanh nghiệp để quán triệt, triển khai tinh thần phục hồi sản xuất trong bối cảnh hiện nay, có các hướng dẫn doanh nghiệp có phương án tái sản xuất.
Đối với các bộ, ngành trung ương, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nhấn mạnh tới vai trò điều tiết tổng thể, hướng dẫn, tạo điều kiện thuận lợi cũng như tháo gỡ vướng mắc về cơ chế, chính sách.
Trước kiến nghị của các doanh nghiệp, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế cần có kế hoạch cụ thể phân bổ vaccine về các địa phương có các khu, cụm công nghiệp, hướng dẫn các giải pháp phòng, chống dịch, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người lao động. Các tỉnh, thành cần chỉ đạo Sở Y tế phối hợp để ưu tiên vaccine cho người lao động sản xuất công nghiệp.
Về lĩnh vực giao thông vận tải, Phó Thủ tướng nhấn mạnh nguyên tắc luôn đảm bảo thông suốt các tuyến giao thông huyết mạch, trong trường hợp phải phong tỏa thì tìm tuyến thay thế để hàng hóa lưu thông. Bộ Giao thông Vận tải cần phối hợp với Bộ Y tế, các địa phương để có hướng dẫn với mục đích công nhân có thể đi lại an toàn từ tỉnh này sang tỉnh kia, từ nhà máy đến nơi ở.
Đáng chú ý, Phó Thủ tướng nhấn mạnh tới vai trò của các Giám đốc Sở Giao thông Vận tải trong việc đảm bảo lưu thông hàng hóa tại địa phương; họ cần chủ động tham mưu cho Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố các giải pháp phù hợp, đảm bảo thống nhất, lưu thông hàng hoá thông suốt.
Bộ Giao thông Vận tải cần tăng cường thanh tra, kiểm tra, không để xảy ra tình trạng văn bản cấp trên tạo điều kiện thông suốt nhưng ở cấp dưới lại gây ách tắc. Ngành giao thông và các địa phương không được ban hành các “giấy phép con” gây cản trở lưu thông./.