Lần đầu tiên sau hơn 10 năm đàm phán, mới đây trái vú sữa Việt Nam được chấp nhận cho xuất khẩu vào thị trường Mỹ. Trong vụ vú sữa 2017, riêng tỉnh Tiền Giang đã xuất được 73 tấn thông qua các doanh nghiệp được cấp mã code là Công ty trách nhiệm hữu hạn chế biến nông sản Cát Tường, Công ty Đại Lâm Mộc… Cơ hội vàng đang mở ra cho loại cây đặc sản của tỉnh Tiền Giang.
Trái vú sữa Việt Nam chính thức có chân tại thị trường Mỹ mang lại niềm phấn khởi chung mà vui nhất là nông dân vùng chuyên canh tại Tiền Giang -nơi có diện tích vú sữa lớn nhất khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Trước mắt, nhờ xuất khẩu sang Mỹ, vú sữa có giá, người trồng hưởng lợi lớn.
Theo ông Huỳnh Văn Thọ, cư ngụ tại ấp Nam, xã Long Hưng, huyện Châu Thành, canh tác 4.000 m2 vú sữa Lò rèn Vĩnh Kim, vụ vừa qua, giá vú sữa tăng rất mạnh, lúc cao điểm 28.000 đồng/kg, cao gấp ba lần vụ trước. Khi cuối vụ, tuy giá có giảm nhưng vẫn đạt 20.000 đồng/kg, cao gấp đôi cùng kỳ năm trước. Với giá này, sau khi trừ chi phí, nông dân còn lãi hàng trăm triệu đồng/ha và là mức lợi nhuận cao nhất từ trước đến nay.
[Xuất khẩu lô quả vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim đầu tiên sang Hoa Kỳ]
Đối với ông Thọ, trong vụ sản xuất vừa qua, ông tham gia cung ứng hàng xuất khẩu, được Công ty trách nhiệm hữu hạn sản xuất và chế biến nông sản Cát Tường xác định vùng trồng và hợp đồng tiêu thụ nông sản, được cấp mã code theo quy định. Doanh nghiệp và ngành chức năng đã tập huấn kỹ thuật canh tác, những quy định về chất lượng vú sữa nghiêm ngặt khi xuất khẩu sang Mỹ, kỹ thuật bao trái,…và được bao tiêu với giá ổn định, có lãi.
Lúc cao điểm, công ty mua giá gần 30.000 đồng/kg, gia đình ông Thọ rất phấn khởi. Còn nếu tính bình quân cả vụ, giá bán khoảng 20.000 đồng/kg, với sản lượng 6 tấn quả, gia đình ông thu trên 120 triệu đồng, trừ chi phì còn lãi gần 100 triệu đồng.
Theo nông dân Huỳnh Văn Thọ, mỗi năm, vú sữa có một vụ và thường bắt đầu vào độ giáp Tết năm trước cho đến khoảng tháng 3 năm sau. Từ tháng 4, vú sữa dứt vụ cũng là thời điểm bà con tất bật chăm sóc, vun phân tưới nước phục hồi cho vườn cây để chuẩn bị vụ sản xuất mới năm 2018.
Tuy thu hoạch vừa xong nhưng dư âm của vụ mùa ngọt ngào nhờ trái vú sữa rộng đường xuất khẩu vào thị trường Mỹ vẫn còn rộn rã trong lòng những bà con vùng chuyên canh bao nhiêu đời nay gắn bó với trái cây đặc sản quê hương.
Ông Hồ Văn Tuấn, cư ngụ tại xã Phú Phong, huyện Châu Thành trồng 1,1 ha vú sữa Lò rèn Vĩnh Kim chuyên canh vui mừng, cho biết: “Khi hay tin trái vú sữa Việt Nam được Mỹ chấp nhận cho nhập khẩu chính ngạch, nông dân chúng tôi rất phấn khởi. Trong năm đầu tiên, lượng quả xuất khẩu chưa nhiều nhưng tôi tin rằng các năm sắp tới, sản lượng sẽ còn tăng mạnh và mang lại cho nông dân nguồn thu nhập khá.”
Ông Nguyễn Văn Mẫn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tiền Giang cho biết, việc xuất khẩu vú sữa sang thị trường Mỹ mang lại cơ hội vàng cho trái vú sữa Tiền Giang thăng hoa. Để đón đầu cơ hội lớn, tỉnh đã khẩn trương triển khai những công việc cấp bách trước mắt cũng như lâu dài nhằm bảo đảm xuất khẩu sang Mỹ đạt hiệu quả bền vững.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho hay các giải pháp đó là phối hợp với các địa phương có diện tích vú sữa tập trung lớn như Châu Thành, Cai Lậy, Cái Bè,…xác định vùng trồng đề nghị Trung tâm Kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu II xem xét cấp mã số đồng thời tăng cường tập huấn nông dân về kỹ thuật canh tác, chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh trên cây vú sữa theo khoa học, không sử dụng các hoạt chất thuốc bảo vệ thực vật mà phía Mỹ cảnh báo dư lượng.
Đến nay, nhiều doanh nghiệp tham gia xuất khẩu đã xác định vùng trồng và được cấp mã Code gồm Công ty trách nhiệm hữu hạn Đại Lâm Mộc (Thành phố Hồ Chí Minh), Công ty trách nhiệm hữu hạn sản xuất chế biến nông sản Cát Tường (Tiền Giang), Công ty trách nhiệm hữu hạn TMDV Ánh Dương Sao (Thành phố Hồ Chí Minh), Công ty trách nhiệm hữu hạn Màu Xanh Vĩnh Cửu (Thành phố Hồ Chí Minh), Công ty trách nhiệm hữu hạn Xuất nhập khẩu Chánh Thu (Bến Tre)…
Qua đó, đã có 9 vùng trồng vú sữa ở các địa bàn trọng điểm tại Tiền Giang được xác định và cấp mã Code trên tổng diện tích trên 120 ha. Ước tính, với năng suất bình quân khoảng 20 tấn, vùng trồng được cấp mã Code kể trên trong vụ tới cung ứng khoảng 4.000 tấn quả vú sữa đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang Mỹ. Đây là một tin rất vui và đầy hứa hẹn.
Theo ông Võ Văn Men, Phó Chi cục Trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tiền Giang), nhằm chuẩn bị chu đáo cho vụ xuất khẩu mới, Chi cục tiếp tục mở các lớp tập huấn nông dân vùng trồng về kỹ thuật phòng trừ sâu bệnh, chăm sóc phục hồi vườn quả sau thu hoạch vụ vừa qua, bón phân và thâm canh để vú sữa vào vụ mới cho chất lượng, sản lượng cao; khuyến cáo nông dân tuân thủ nghiêm ngặt quy trình canh tác, quy định về tiêu chuẩn, chất lượng trái vú sữa xuất khẩu sang Mỹ…
Bên cạnh đó, tiến tới thành lập các tổ hợp tác và hợp tác xã chuyên canh vú sữa gắn với tổ chức lại sản xuất theo chuỗi giá trị nhằm đảm bảo chất lượng trái vú sữa nói chung và trái vú sữa xuất khẩu vào thị trường Mỹ nói riêng không chỉ trong vụ thu hoạch tới mà cả trong những năm tiếp theo.
Ông Võ Văn Nam, nông dân canh tác 1ha vú sữa Lò rèn Vĩnh Kim ở xã Vĩnh Kim, huyện Châu Thành bày tỏ tâm tư: “Vú sữa xuất khẩu vào Mỹ không chỉ mang lại cơ hội đổi đời cho nông dân mà còn đặt ra những thách thức mới. Để thích ứng, bà con phải thay đổi tư duy, thay đổi tập quán, chuyển đổi phương pháp để có nhiều sản phẩm chất lượng cao, đáp ứng tiêu chí xuất khẩu sang thị trường Mỹ. Từ đó, mang lại hiệu quả kinh tế bền vững, an sinh xã hội đảm bảo.”
Ông Nguyễn Văn Mẫn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tiền Giang cho hay, để bảo đảm nguồn cung phục vụ xuất khẩu lâu dài, Tiền Giang quan tâm củng cố, duy trì và mở rộng diện tích vùng chuyên canh để được cấp mã code, chuyển giao kỹ thuật sản xuất theo hướng GAP đảm bảo an toàn và truy xuất nguồn gốc, gắn với cập nhật những yêu cầu nghiêm ngặt và những đòi hỏi mà nông dân phải đáp ứng nếu muốn trái vú sữa đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang Mỹ…
Về lâu dài, Tiền Giang đang triển khai mô hình quản lý bệnh thối rễ, khô cành trên cây vú sữa; xây dựng “Dự án thí điểm khôi phục cây vú sữa Lò rèn Vĩnh Kim” với những nội dung trọng tâm là đầu tư hoàn thiện hệ thống công trình thủy lợi, điều tiết nước tốt toàn vùng dự án, thiết kế lại hệ thống ao mương trong vườn cây cũng như mật độ trồng theo quy cách gắn với khảo sát gắn mã code xuất khẩu, đẩy mạnh chuyển giao kỹ thuật canh tác tiên tiến…
Được mệnh danh là Vương quốc trái cây ở khu vưc Đồng bằng sông Cửu Long, Tiền Giang có trên 77.000ha cây ăn quả các loại, sản lượng hàng năm trên 1,3 triệu tấn. Riêng về vú sữa, ở phía Nam, chỉ 3 tỉnh có diện tích trồng vú sữa tập trung lớn: Tiền Giang, Hậu Giang và Thành phố Cần Thơ với quy mô khoảng 5.000ha.
Trong đó, Tiền Giang lớn nhất với khoảng 3.100ha tập trung tại huyện Châu Thành và các huyện lân cận gồm hai giống chủ lực: vú sữa Lò rèn Vĩnh Kim và vú sữa nâu, sản lượng hàng năm khoảng 50.000 tấn. Đặc biệt, vú sữa Lò rèn Vĩnh Kim là giống vú sữa đặc sản nổi tiếng của tỉnh, đã được cấp chỉ dẫn địa lý và khẳng định thương hiệu trên thị trường./.