Đồng tiền mệnh giá 100 nhân dân tệ tại Thượng Hải, Trung Quốc. (Nguồn: AFP/TTXVN) Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC, ngân hàng trung ương) đã hạ tỷ giá đồng nhân dân tệ xuống mức thấp nhất trong vòng 11 năm qua để giảm thiểu tác động tiêu cực từ việc bị Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt mức thuế mới.
Các nhà phân tích tin rằng chủ nợ nước ngoài lớn nhất của Mỹ sẽ sớm hết kiên nhẫn và sử dụng "pháo hạng nặng," đó là nợ công của Mỹ.
Bắc Kinh đã đáp trả việc Mỹ áp thuế 10% với 300 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc bằng "cú đòn" tiền tệ khi hạ tỷ giá đồng nội tệ xuống mức 7 nhân dân tệ đổi 1 USD.
Động thái này đã giúp giảm đáng kể hiệu quả của các biện pháp trừng phạt từ Washington và cho phép hàng hóa Trung Quốc trụ được trên thị trường Mỹ.
Bộ Tài chính Mỹ tuyên bố việc đồng nhân dân tệ giảm giá là sự leo thang mạnh mẽ của chiến tranh thương mại, và Trung Quốc cố tình làm suy yếu đồng nội tệ nhằm có được lợi thế trong thương mại toàn cầu.
[Quan hệ Mỹ-Trung: Tham vọng chính trị dẫn dẫn đến hệ lụy kinh tế]
Ông Trump cáo buộc Bắc Kinh thao túng tiền tệ, trong khi đồng nhân dân tệ tiếp tục mất giá.
Tuy nhiên, ngay đối với người Trung Quốc, điều này cũng không hứa hẹn bất cứ điều gì tốt đẹp, trái lại chỉ khiến sức mua và nhu cầu trong nước giảm mạnh.
Bắc Kinh thừa nhận đồng nhân dân tệ bị tổn thất trong cuộc chiến tranh thương mại, nhưng bác bỏ cáo buộc thao túng tiền tệ.
PBoC nhấn mạnh không có ý định sử dụng biện pháp phá giá đồng nội tệ.
Trong khi đó, Ngân hàng Societe Generale của Pháp dự báo tỷ giá sẽ giảm xuống mức 7,7 nhân dân tệ đổi 1 USD.
Theo đánh giá của các chuyên gia tại ngân hàng này, dự báo trên sẽ trở thành hiện thực nếu Tổng thống Trump thực hiện lời đe dọa nâng mức thuế từ 10% lên 25%.
Giới quan sát cho rằng Trung Quốc, chủ nợ nước ngoài lớn nhất của Mỹ, có khả năng sử dụng vũ khí chủ lực là bán sạch trái phiếu chính phủ Mỹ.
Theo hãng tin Bloomberg, kịch bản này được người ta nhìn nhận là không thực tế. Ngay cả khi với số trái phiếu trị giá 1.110 tỷ USD, việc tìm kiếm kênh đầu tư thay thế cũng không phải là việc dễ dàng.
Tuy nhiên, đồng nội tệ của Trung Quốc giảm mạnh đến như vậy cho thấy kịch bản trên không bị loại trừ.
Ông Stephen Roach, giáo sư Đại học Yale và là cựu Chủ tịch Morgan Stanley Asia, cho biết: "Trung Quốc sở hữu kho tiền lớn, ngoài ra, Bắc Kinh hành động dựa trên triển vọng dài hạn hơn so với Tổng thống Trump."
Theo giáo sư Stephen Roach, sử dụng đồng nội tệ của mình như một vũ khí, người Trung Quốc hoàn toàn có thể xem xét cả "những lựa chọn khác," trong đó có việc giảm đầu tư vào trái phiếu chính phủ Mỹ. Và điều này trên thực tế đang diễn ra.
Vào thời kỳ đỉnh điểm năm 2013, Trung Quốc đầu tư vào trái phiếu chính phủ Mỹ với số tiền lên tới 1.300 tỷ USD, nhưng đến nay con số này đã giảm xuống còn 1.110 tỷ USD.
Nếu đột nhiên Trung Quốc quyết định bán tháo quy mô lớn thì hậu quả sẽ rất thảm khốc. Việc bán ồ ạt trái phiếu chính phủ sẽ làm giảm giá trị của chúng, gây ra sự hỗn loạn trên thị trường trái phiếu và làm giảm tỷ giá đồng USD.
Ngược lại, việc đồng USD yếu đi sẽ làm cho hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc trở nên đắt đỏ hơn.
Ngoài ra, việc bán tháo trái phiếu chính phủ Mỹ sẽ hạn chế nghiêm trọng khả năng của Bắc Kinh trong việc kiểm soát đồng nhân dân tệ, nếu cuộc chiến tranh thương mại cuối cùng vượt tầm kiểm soát.
Như vậy, việc Bắc Kinh bán ồ ạt trái phiếu chính phủ Mỹ ít có khả năng xảy ra, khi nó mang lại nhiều nguy cơ hơn là lợi ích. Mặt khác, Trung Quốc có thể bán chiến lược với số lượng cho phép.
Ví dụ, năm 2016, Trung Quốc đã bán trái phiếu chính phủ Mỹ trị giá 188 tỷ USD (gần 15%) sau khi đồng nhân dân tệ giảm 7% trong bối cảnh nguồn vốn tháo chạy khỏi Trung Quốc. Sau đó, một phần nợ công của Mỹ được mua trở lại, nhưng năm ngoái hoạt động bán ra lại tái diễn.
Trong vòng 5 năm, Bắc Kinh đã giảm danh mục vốn đầu tư trái phiếu chính phủ Mỹ 13,8%. Theo đánh giá của giới quan sát, Trung Quốc hoàn toàn có thể bán trái phiếu chính phủ Mỹ ở mức 700 tỷ USD.
Theo ông Jasper Law, chiến lược gia đầu tư của Eddid Securities and Futures, "việc bán một khối lượng không lớn nợ của Mỹ sẽ khiến cho các nhà giao dịch chuyên nghiệp nghi ngờ rằng trên thị trường đã xuất hiện người mua lớn, người đó hoàn toàn có thể là Trung Quốc. Điều này nhanh chóng trở thành những quan ngại về giá trị những giấy tờ có giá của kho bạc và những tài sản bằng đồng USD, gây chấn động trên thị trường tài chính toàn cầu."
Tổng thống Trump kêu gọi Trung Quốc không áp đặt các biện pháp đáp trả, song Bộ Ngoại giao nước này đã tuyên bố rằng Bắc Kinh sẵn sàng "đi đến cùng" trong cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ./.
