Theo Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, hiện trên địa bàn có khoảng 476.000 hộ chưa có nhà ở hoặc đang ở chung với cha mẹ, người thân và khoảng 156.000 hộ gia đình thu nhập thấp trên địa bàn thành phố bao gồm 18.000 hộ gia đình bị di dời trong các dự án chỉnh trang đô thị trên địa bàn thành phố, không đủ điều kiện bồi thường hoặc tiền bồi thường không đủ để mua nhà ở thương mại trên thị trường.
Đến năm 2020, thành phố sẽ có khoảng 400.000 công nhân làm việc tại 3 khu vực công nghiệp tập trung với nhu cầu 280.000 chỗ ở, trong khi lũy kế đến cuối năm 2017 thành phố chỉ đáp ứng được 40.000 chỗ ở.
Vì vậy từ nay đến năm 2020, thành phố phấn đấu xây dựng khoảng 20.000 căn nhà ở xã hội và 35.000 chỗ ở tập trung cho công nhân, người lao động tại các khu công nghiệp.
Tuy đạt được nhiều kết quả nhưng việc thực hiện nhà ở xã hội thời gian qua tại Thành phố Hồ Chí Minh vẫn chưa đáp ứng nhu cầu rất lớn của người dân.
Nguyên nhân là do quỹ đất cho phát triển nhà ở xã hội còn hạn chế; nguồn vốn dài hạn để hỗ trợ các chủ đầu tư vay thực hiện dự án nhà ở xã hội hoặc cho các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội vay vốn mua nhà chưa ổn định.
Việc bồi thường giải phóng mặt bằng tại một số dự án nhà ở xã hội kéo dài, tiến độ thực hiện dự án chậm, thậm chí không thực hiện được.
Đối với các dự án nhà ở thương mại có quy mô sử dụng đất trên 10ha, tuy đã xác định quỹ đất 20% xây dựng nhà ở xã hội, nhưng một số chủ đầu tư chậm triển khai bồi thường giải phóng mặt bằng hoặc đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật nên chưa triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.
[Thành phố Hồ Chí Minh có thể làm nhà 200 triệu đồng]
Trong khi đó, loại hình nhà ở xã hội chưa đa dạng, các loại căn hộ có diện tích nhỏ từ 25-30m2 và giá bán từ 300-400 triệu đồng/căn và nhà ở xã hội để cho thuê, thuê mua còn ít.
Còn đối với nhà ở cho công nhân, ngân sách thành phố còn hạn chế, thời gian hỗ trợ lãi suất vay vốn kích cầu tối đa là 7 năm, trong khi thời gian thu hồi vốn của dự án có thể lên đến 10-15 năm.
Nhằm tháo gỡ vướng mắc, tiếp tục xây dựng nhà ở xã hội, chỗ ở cho công nhân, Thành phố Hồ Chí Minh chủ trương phát triển đa dạng hóa sản phẩm, loại hình nhà ở xã hội (đối tượng phục vụ, diện tích, vị trí đầu tư…) để phù hợp với khả năng thanh toán, việc lựa chọn địa điểm thuận tiện cho công việc.
Thành phố tiếp tục rà soát, bố trí các quỹ đất cũng như cân đối nguồn vốn ngân sách xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn quận huyện.
Đối với các khu đất do nhà nước trực tiếp quản lý, hoặc các khu đất nhà ở xã hội, sẽ thực hiện đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án theo phương thức hoán đổi giá trị quyền sử dụng đất để tạo lập qũy nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước.
Ngoài ra, thành phố cũng sẽ có chính sách ưu tiên, khuyến khích doanh nghiệp tham gia phát triển nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá rẻ, nhà ở cho thuê giá rẻ.
Đối với việc xây dựng nhà ở cho công nhân, thành phố sẽ bố trí các quỹ đất sạch có vị trí gần các khu công nghiệp tập trung, hỗ trợ vốn vay ưu đãi kích cầu của thành phố với thời hạn cho vay dài hạn từ 10 năm trở lên để thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia.
Cùng với đó, thành phố chủ trương xã hội hóa hình thức phát triển nhà trọ, phòng trọ do hộ gia đình, cá nhân đầu tư xây dựng cho công nhân thuê./.