Ngày 16/1, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres tuyên bố mối quan hệ giữa các cường quốc trên thế giới như Mỹ, Trung Quốc và Nga cùng các nước lớn khác đóng vai trò "quan trọng sống còn" và có ảnh hưởng đến các vấn đề của thế giới.
Phát biểu với báo giới tại trụ sở của Liên hợp quốc ở New York, Tổng Thư ký Guterres nhấn mạnh rằng việc Mỹ và Trung Quốc duy trì mối quan hệ tích cực và có tính xây dựng có ý nghĩa hết sức quan trọng.
Ông cũng đồng thời nhấn mạnh vai trò của các mối quan hệ giữa nước lớn như Mỹ và Nga, hay Nga và Trung Quốc.
Người đứng đầu tổ chức đa phương lớn nhất thế giới đưa ra tuyên bố trên trong bài phát biểu tại phiên họp không chính thức của Đại hội đồng Liên hợp quốc, trong đó nêu bật những ưu tiên hành động của Liên hợp quốc trong năm 2018 này.
Ông đã bày tỏ lấy làm tiếc trước thực tế thế giới trong năm 2017 đã không thể trở thành một năm hòa bình như lời kêu gọi của ông trong bài diễn văn nhậm chức mà diễn biến "theo chiều ngược lại" với nhiều lĩnh vực cấp bách cần được xử lý trong năm mới 2018, trong đó có biến đổi khí hậu, vấn đề hạt nhân trên Bán đảo Triều Tiên, cuộc xung đột Trung Đông...
Trên thực tế, trong năm 2017, mối quan hệ giữa hai cường quốc Mỹ và Trung Quốc đã có những thay đổi lớn. Sau nhiều năm căng thẳng do những mâu thuẫn và xung đột lợi ích tưởng chừng không thể hóa giải, quan hệ Mỹ-Trung đang định hình theo hướng thực chất và mang tính xây dựng hơn, trên cơ sở “hợp tác cùng thắng” để cùng bảo đảm lợi ích chung lẫn sự cân bằng chiến lược.
Việc lãnh đạo hai nước có chuyến thăm qua lại lẫn nhau trong năm và nhiều cuộc tiếp xúc tại các diễn đàn đa phương, cho thấy quan hệ Mỹ-Trung đang bước vào một giai đoạn mới.
Kể từ khi ông Donald Trump nhậm chức Tổng thống Mỹ hồi tháng 1/2017, Washington đang thích ứng với một Trung Quốc ngày một mở rộng tầm ảnh hưởng. Mỹ cũng đã theo đuổi cách tiếp cận thực dụng và linh hoạt trong chính sách ngoại giao với Trung Quốc, xuất phát từ nhận thức rằng Trung Quốc đã trở thành cường quốc quân sự và kinh tế có khả năng thách thức vai trò dẫn dắt của Mỹ không chỉ ở châu Á mà còn cả trên thế giới.
[Những ưu tiên hành động của Liên hợp quốc trong năm 2018]
Trung Quốc đang thu hẹp khoảng cách quân sự với Mỹ, vốn từng một thời được coi là không thể vượt qua. Trong lĩnh vực kinh tế, Trung Quốc là một đối thủ ngang sức với Mỹ. Không chấp nhận việc chỉ là “công xưởng của thế giới,” Trung Quốc đang làm xói mòn vị thế hàng đầu của Mỹ trong lĩnh vực công nghệ cao.
Ngoài ra, cán cân thương mại chênh lệch 250 tỷ USD có lợi cho phía Trung Quốc cũng đang gây ra nhiều hậu quả đối với Mỹ.
Trong khi đó, quan hệ Nga-Mỹ trong năm 2017 dường như đã quay theo vòng tròn 365 ngày để trở lại đúng điểm khởi đầu của thế bế tắc như vào cuối nhiệm kỳ chính quyền Tổng thống Barack Obama.
Những biện pháp trừng phạt và đáp trả mà Nga và Mỹ áp dụng với nhau trong năm 2017 cùng những căng thẳng leo thang thực sự đã đẩy quan hệ giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới vào một vòng xoáy đối đầu chưa có điểm dừng./.