Tổng Thư ký Trung tâm ASEAN-Nhật Bản Masataka Fujita. (Ảnh: Đào Thanh Tùng/TTXVN) Theo kế hoạch, đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền ở Nhật Bản sẽ tổ chức bỏ phiếu để tìm Chủ tịch mới của đảng này, đồng thời cũng người kế nhiệm Thủ tướng Shinzo Abe vào ngày 14/9.
Trả lời phỏng vấn của phóng viên TTXVN trước thềm cuộc bỏ phiếu này, ông Masataka Fujita, Tổng Thư ký Trung tâm ASEAN-Nhật Bản (AJC), nhận định quan hệ Nhật-Việt sẽ không thay đổi cho dù bất cứ ai trở thành Thủ tướng mới ở Nhật Bản.
Theo ông Masataka Fujita, Thủ tướng Abe đã mang lại sự ổn định cho mối quan hệ giữa Nhật Bản và ASEAN. Mối quan hệ này vốn đã rất tốt nhưng ông Abe đã tăng cường hơn nữa, đơn giản bởi vì ông Abe đã giữ chiếc ghế thủ tướng trong gần 8 năm.
Trước khi ông Abe nhậm chức, Nhật Bản thường xuyên có sự thay đổi ở vị trí Thủ tướng, thậm chí chỉ sau vài tháng. Tuy nhiên, sau khi Thủ tướng Abe lên nắm quyền, tất cả các nước, không chỉ có các nước thành viên ASEAN mà cả những quốc gia khác, đã chứng kiến một Nhật Bản ổn định hơn theo cái nghĩa là họ có thể thương lượng trong dài hạn. Đó là điều mà ASEAN, trong đó có Việt Nam, mong muốn.
Đối với quan hệ Nhật-Việt, ông Masataka Fujita cho rằng trước khi Thủ tướng Abe nhậm chức vào tháng 12/2012, quan hệ giữa hai nước đã tốt. Hai nước đã ký kết Hiệp định đối tác kinh tế (EPA) song phương.
[Nhật Bản duy trì phát triển quan hệ kinh tế với ASEAN và Việt Nam]
Tuy nhiên, với tư cách Chủ tịch LDP và Thủ tướng Nhật Bản, ông Abe đã giúp phát triển hơn nữa mối quan hệ này. Trên thực tế, sau khi nhậm chức, ông Abe đã chọn Việt Nam làm điểm đến trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên.
Ông Abe có mong muốn khá mạnh mẽ là tăng cường hơn nữa mối quan hệ với Việt Nam. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất cho sự ổn định (của mối quan hệ này) là Thủ tướng Abe đã nắm quyền trong gần 8 năm.
So với những người đứng đầu Chính phủ Nhật Bản trước đây, ông Abe là vị Thủ tướng có thời gian tại nhiệm liên tục dài nhất trong lịch sử. Nhờ vậy, mối quan hệ giữa hai nước cũng trở nên ổn định hơn nhiều. Đó cũng là đóng góp tương đối quan trọng của Thủ tướng Abe.
Về việc liệu người kế nhiệm Thủ tướng Abe có thay đổi chính sách đối ngoại với khu vực Đông Nam Á hay không, Tổng Thư ký AJC nhận định Thủ tướng Abe đã thông báo ý định từ chức vào cuối tháng 8 cho dù nhiệm kỳ hiện tại của ông ấy vẫn còn một năm.
Thủ tướng mới được coi là thủ tướng lâm thời bởi vì ông chỉ giữ chức vụ này trong một vài tháng trước khi cuộc tổng tuyển cử sẽ được tổ chức. Tuy nhiên, tất cả tùy thuộc vào kết quả của cuộc bầu cử trước thời hạn bởi người ta cho rằng cuộc bầu cử trước thời hạn có thể sẽ diễn ra trong thời gian tới, có thể vào tháng 10/2020.
Điều đang diễn ra ở Nhật Bản vào thời điểm hiện nay là lựa chọn Chủ tịch mới của LDP cầm quyền. Vị Chủ tịch mới của LDP gần như chắc chắn sẽ trở thành thủ tướng mới. Có ba ứng cử viên đã ra tranh cử.
Có vẻ như ông Yoshihide Suga, người đang giữ chức Chánh Văn phòng Nội các và là “cánh tay phải” của Thủ tướng Abe, có thể sẽ trở thành Chủ tịch mới của LDP. Tuy nhiên, tương lai của ông Suga tùy thuộc vào kết quả của cuộc bầu cử trước thời hạn vào tháng 10 hoặc sau đó. Vào thời điểm này, mọi thứ vẫn chưa chắc chắn, nhưng ít nhất ông Suga đang dẫn trước hai đối thủ còn lại.
Theo ông Masataka Fujita, mặc dù vậy, cho dù bất cứ ai trở thành Thủ tướng mới ở Nhật Bản, quan hệ với ASEAN và Việt Nam sẽ không thay đổi vì trong quá khứ, ngay cả trong giai đoạn Nhật Bản thường xuyên có sự thay đổi ở vị trí Thủ tướng, các mối quan hệ này cũng không thay đổi nhiều.
Vì vậy, chừng nào LDP vẫn còn nắm quyền ở Nhật Bản, sẽ không có bất cứ thay đổi nào. Quan hệ của Nhật Bản với ASEAN và Việt Nam vẫn sẽ tiếp tục mạnh mẽ như trước đây./.
