Máy bay F-35C Lightning II . (Nguồn: AFP/TTXVN) Tranh cãi liên quan đến chương trình sản xuất chiến đấu cơ thế hệ mới F-35 vẫn tiếp diễn khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump yêu cầu tập đoàn Boeing - hãng chế tạo chuyên cơ tổng thống Không lực 1- khảo sát và đưa ra chi phí hợp lý hơn nhằm thay thế cho "chim sắt" đầy tiềm năng F-35.
Trong một tuyên bố đăng tải trên mạng xã hội Twitter ngày 22/12, Tổng thống đắc cử Trum nêu rõ chi phí sản xuất và chi phí phụ trội của F-35 mà hãng Lockheed Martin đưa ra là quá lớn và yêu cầu Tập đoàn Boeing định giá cho việc sản xuất chiến đấu cơ F-18 Super Hornet có tính năng tương tự như F-35.
Theo tính toán của các chuyên gia, sau khi đi vào hoạt động, tổng chi phí bảo trì và các chi phí khác liên quan cho phi đội F-35 có niên hạn tới năm 2070 sẽ lên tới 1.500 tỷ USD.
Ngay sau phát biểu này, cổ phiếu của Boeing đã tăng 0,82%, trong khi cổ phiếu của Lockheed Martin sụt giảm tới 1,9%.
Là chiến đấu cơ thế hệ cũ, F-18 Super Hornet được đưa vào sử dụng từ cuối những năm 90 của thế kỷ trước, và hiện vẫn là "xương sống" của Không quân Mỹ. Tuy nhiên, "chim sắt" này còn nhiều điểm hạn chế so với F-35, trong đó có tính năng tàng hình.
Bộ Quốc phòng Mỹ chưa đưa ra bình luận chính thức trước tuyên bố trên, trong khi người phát ngôn của tập đoàn Boeing Todd Blecher nhấn mạnh cam kết đáp ứng các yêu cầu về an ninh quốc gia.
Tuyên bố của Tổng thống đắc cử Trump được nhìn nhận là hành động gây sức ép đối với tập đoàn Lockheed Martin sau khi vị tỷ phú này lchỉ trích chi phí cho chương trình máy bay chiến đấu F-35 của hãng là quá tốn kém, lên tới 379 tỷ USD cho tổng cộng 2.443 chiếc, đồng thời cảnh báo sẽ chấm dứt việc chi tiêu quá mức khi ông nhậm chức vào tháng 1/2017 tới. Chương trình sản xuất máy bay F-35 được coi là hợp đồng béo bở của Lockheed Martin, chiếm tới 20% trong tổng thu nhập 46 tỷ USD năm ngoái của hãng này.
Cho dù mới tìm ra giải pháp tạm thời thay thế cho F-35, song theo nhiều chuyên gia, Tổng thống đắc cử Trump sẽ phải cân nhắc kỹ lưỡng để vừa tiết kiệm chi phí vừa đảm bảo an ninh quốc gia.
Trước đó hai ngày, ông Trump cũng đã có cuộc gặp gỡ với các giám đốc điều hành (CEO) của Boeing và Lockheed Martin để trao đổi về việc cắt giảm chi phí chế tạo chuyên cơ Không lực 1 cho tổng thống và chương trình máy bay F-35.
CEO Boeing Dennis Muilenburg cho biết đã cam kết tập đoàn này sẽ giới hạn chi phí chế tạo chuyên cơ mới cho tổng thống dưới mức 4 tỷ USD./.
