Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda ngày 25/9 công bố các đề xuất của ông về cải cách tư pháp, bao gồm cải cách Tòa án tối cao (SN) và Hội đồng tư pháp quốc gia (KRS).
Theo đề xuất của Tổng thống Duda, nếu Hạ viện không bầu được các thành viên của KRS với đa số 3/5 số phiếu của nghị sỹ, giai đoạn tiếp theo mỗi nghị sỹ sẽ chỉ được bầu một ứng cử viên.
Đề xuất này đã được sửa đổi so với dự thảo ban đầu của Tổng thống Duda, theo đó Tổng thống sẽ có quyền quyết định các thành viên KRS trong trường hợp không hội đủ đa số 3/5.
Đề xuất ban đầu này đã không nhận được sự ủng hộ cùa các nhà lập pháp.
Ông Duda cũng tuyên bố ông sẽ không thúc ép tất cả các thẩm phán đương nhiệm của SN nghỉ hưu, thay vào đó, ông đề xuất chính sách giống như đối với các thẩm phán tòa án thông thường, theo đó các thẩm phán nghỉ hưu ở tuổi 65.
Trước đây, đảng Luật pháp và Công lý (PiS) cầm quyền từng tìm cách tách Tòa án tối cao thành 3 cơ quan, thay đổi các quy định bổ nhiệm thẩm phán của tòa án này và cho nghỉ hưu các thẩm phán đương nhiệm.
Dự luật này được Hạ viện thông qua ngày 20/7 vừa qua và Thượng viện thông qua ngày 22/7 vừa qua. Tuy nhiên đến ngày 24/7, Tổng thống Duda tuyên bố ông quyết định phủ quyết 2 trong 3 dự luật tư pháp gây tranh cãi không chỉ ở Ba Lan mà còn ở nước ngoài.
Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Frans Timmermans đã bày tỏ hài lòng với việc Ba Lan sẵn sàng đối thoại, sau khi Tổng thống Duda công bố các đề xuất trên.
Ông Timmermans cho biết EC sẽ nghiên cứu kỹ các dự thảo của Tổng thống Duda về cải cách SN và KRS và sẽ đánh giá xem có ủng hộ các biện pháp trừng phạt đối với Chính phủ Ba Lan liên quan đến những quan ngại các cải cách tư pháp của chính phủ nước này đe dọa sự thượng tôn pháp luật hay không.
Ủy ban châu Âu trước đó chỉ trích cải cách luật tư pháp của Ba Lan, nhấn mạnh cải cách này không phù hợp với luật của EU./.