Giải quyết khiếu nại tố cáo, phòng chống tham nhũng là nhiệm vụ thường xuyên của Thanh tra Chính phủ. Những kết luận mới đây của Thanh tra Chính phủ về những sai phạm tại một số tập đoàn, ngân hàng lớn... được dư luận đặc biệt quan tâm.
Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh đã giải đáp những băn khoăn của người dân xung quanh những công bố mới nhất này.
Nhiều vi phạm tại EVN
Làm rõ những băn khoăn của người dân về số vốn 121.000 tỷ đồng mà Tập đoàn Điện lực Việt Nam đầu tư ngoài công ty mẹ, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh cho biết Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã đóng góp nhiều cho sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội.
Tuy nhiên, qua quá trình thanh tra Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Thanh tra Chính phủ đã phát hiện nhiều vấn đề vi phạm, trong đó có vấn đề đầu tư 121.000 tỷ đồng ngoài công ty mẹ, trong đó 45.000 tỷ đồng là vốn điều lệ, đầu tư ngoài ngành hơn 2.000 tỷ đồng.
Mặc dù, pháp luật quy định các doanh nghiệp nhà nước có quyền đầu tư đa ngành, đa lĩnh vực, tuy nhiên việc đầu tư ngoài công ty mẹ của Tập đoàn đã dẫn đến nhiều hệ quả như làm phân tán nguồn vốn, đầu tư không tập trung vào ngành nghề chính; hệ số tỷ suất lợi nhuận đầu tư ngoài công ty mẹ, ngoài ngành nghề chính thấp.
Sau kết luận của Thanh tra Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Bộ Công Thương chấn chỉnh, tập trung đầu tư vào ngành nghề chính để mang lại vốn đầu tư cho ngành điện và thực hiện hiệu quả trong sản xuất kinh doanh. Sau kết luận thanh tra, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã thực hiện thoái vốn theo lộ trình quy định của Chính phủ, tập trung đầu tư vào ngành nghề chính.
Liên quan đến thông tin Tập đoàn Điện lực Việt Nam đưa 600 tỷ đồng xây biệt thự, sân tennis, bể bơi... sau đó tính vào chi phí 6 dự án điện, khiến dư luận bức xúc, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh cho biết Thanh tra Chính phủ đã kết luận và làm rõ thông tin này. Sáu dự án của Tập đoàn là nhà ở công nhân, nhà ở của chuyên gia, các công trình phúc lợi như sân tennis, bể bơi và các công trình thể thao khác, với tổng mức đầu tư 595 tỷ đồng.
Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh khẳng định trong 6 dự án đầu tư, chỉ 1 dự án trên 60 tỷ đồng được tính vào giá bán điện, còn lại 5 dự án đang trong quá trình xây dựng và đưa vào sử dụng.
Sau khi có kết luận của Thanh tra, Chính phủ giao Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam rà soát, điều chỉnh lại các dự án đang xây dựng, làm rõ nội dung đầu tư nào được đưa vào giá thành sẽ tính vào giá điện, đầu tư nào không được đưa vào giá điện.
Xung quanh vấn đề Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho Nhà máy nhiệt điện Phả Lại vay 2.350 tỷ đồng, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh khẳng định đây không phải hoạt động tín dụng mà huy động nội lực trong Tập đoàn Điện lực Việt Nam. Do vậy, việc làm của Tập đoàn Điện lực Việt Nam là bình thường, không vi phạm pháp luật. Thanh tra Chính phủ đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ không đưa việc này vào kết luận vi phạm của Tập đoàn Điện lực Việt Nam .
Công khai sai phạm của Agribank
Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Agribank) là một trong những ngân hàng lớn nhất, tuy nhiên qua quá trình thanh tra đã phát hiện nhiều sai phạm của ngân hàng này. Giải đáp thắc mắc của người dân liên quan đến kết quả thanh tra và công bố thông tin sai phạm của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh cho rằng Thanh tra Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đã được Thanh tra Chính phủ tiến hành khá lâu.
Tuy nhiên, do Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn là ngân hàng thương mại nhà nước lớn nhất, có vốn huy động dư nợ lên tới 431.000 tỷ đồng và vốn điều lệ hơn 21.000 tỷ đồng. Ngân hàng có rất nhiều đầu mối hoạt động, địa bàn rộng nên khi muốn kết luận được một vấn đề phải mất khá nhiều thời gian.
Đến nay, kết luận của Thanh tra Chính phủ về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý. Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn có những dấu hiệu vi phạm về hoạt động tín dụng dưới hình thức thủ tục, giải ngân, thế chấp tài sản; tổ chức quản lý điều hành lỏng lẻo...
Năm 2012, mặc dù Thanh tra Chính phủ chưa có kết luận thanh tra toàn bộ về những sai phạm của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, tuy nhiên Thanh tra đã phát hiện một vụ vi phạm pháp luật tại một công ty có vốn đầu tư nước ngoài ở Ninh Bình. Thanh tra Chính phủ đã chuyển cơ quan điều tra, đến nay cơ quan điều tra đã khởi tố, bắt tạm giam gần 30 đối tượng. Hiện nay, vụ án này đang được cơ quan điều tra tiến hành làm rõ để truy tố, xét xử theo đúng quy định của pháp luật.
Ngày 23/1/2014, được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ đã công bố kết luận tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Tới đây, Thanh tra Chính phủ sẽ tiếp tục công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng để nhân dân theo dõi. Quá trình thanh tra, Thanh tra Chính phủ đã xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ chuyển cơ quan điều tra 15 vụ việc để tiếp tục làm rõ vấn đề vi phạm và chuyển 59 vụ việc cho Ngân hàng Nhà nước tiến hành kiểm tra, giám sát, nếu có vi phạm sẽ xử lý theo quy định của pháp luật.
Nhiều điểm mới về kê khai tài sản
Có ý kiến cho rằng Luật phòng, chống tham nhũng chưa phát huy hết hiệu quả, nhiều nội dung mang tính hình thức như việc kê khai tài sản của các quan chức, người có vị trí cao.
Xung quanh vấn đề này, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh cho biết phòng, chống tham nhũng là vấn đề được người dân rất quan tâm. Đảng, Nhà nước và các cơ quan chức năng đã vào cuộc để phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý những hành vi tham nhũng, tuy nhiên, hiệu quả chưa được như mong muốn. Việc kê khai tài sản là giải pháp phòng ngừa quan trọng. Vì vậy, Luật phòng, chống tham nhũng sửa đổi đã có nhiều điểm mới trong việc kê khai và công khai tài sản.
Gần đây, Bộ Chính trị có Chỉ thị 33 giao nhiệm vụ, trách nhiệm cho các cấp ủy, người đứng đầu các cơ quan, đơn vị tiến hành kê khai, công khai tài sản. Tất cả các bản kê khai trước đây được kê khai lại toàn bộ, nếu có tài sản tăng thêm phải giải trình; sau khi kê khai phải được công khai tại nơi làm việc và công tác thường xuyên của đối tượng kê khai. Thủ trưởng cơ quan, người quản lý trực tiếp cán bộ có trách nhiệm xác minh khi có dấu hiệu kê khai không trung thực, kê khai chậm. Cán bộ kê khai không trung thực, kê khai chậm và có những vi phạm khi kê khai sẽ bị xử lý nghiêm... Với những quy định nêu trên, kê khai tài sản được đánh giá là biện pháp quan trọng và cần thiết để phòng ngừa, ngăn chặn tham nhũng.
Thời gian tới, ngoài kê khai tài sản, Thanh tra Chính phủ đang có dự thảo Nghị định trình Chính phủ ban hành việc kiểm soát thu nhập của người có chức vụ quyền hạn theo Luật phòng, chống tham nhũng.
Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh tin tưởng với các giải pháp đồng bộ, kịp thời, công tác phòng chống tham nhũng sẽ có bước tiến triển mới./.
