Hàng trăm tài xế taxi Vinasun cầm theo băngrôn, biểu ngữ đến dự phiên tòa hồi tháng 9/2018. (Ảnh: Thành Chung/TTXVN) Ngày 28/12, Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã tuyên án sơ thẩm vụ kiện dân sự “tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng” giữa nguyên đơn là Công ty cổ phần Ánh Dương Việt Nam (Vinasun) và bị đơn là Công ty trách nhiệm hữu hạn Grab (Grab).
Trong quá trình xét xử vụ án, rất đông tài xế của Vinasun đã tập trung ở sân tòa án và trước cổng Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh hò hét, gây mất trật tự khu vực.
Viện Kiểm sát thay đổi quan điểm
Phát biểu tại phiên tòa, đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đưa ra quan điểm khác với lần phát biểu trước tại phiên tòa ngày 23/10, theo đó, đại diện Viện Kiểm sát đề nghị bác đơn khởi kiện của Vinasun.
Đại diện Viện Kiểm sát cho rằng dù Grab có những vi phạm pháp luật, Vinasun có thiệt hại xảy ra, trên thực tế thiệt hại có thể lớn hơn rất nhiều so với yêu cầu của Vinasun, nhưng Vinasun không đưa ra được những căn cứ chứng minh hành vi vi phạm của Grab là nguyên nhân duy nhất gây thiệt hại cho Vinasun. Vì vậy, theo Viện Kiểm sát, không đủ cơ sở chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là buộc Grab bồi thường số tiền 41,2 tỷ đồng.
[Vinasun kiện Grab: Hai bên bất ngờ cùng đề nghị hòa giải]
Ngoài ra, Viện Kiểm sát giữ nguyên những nhận định như tại phiên tòa ngày 23/10 về những hành vi vi phạm pháp luật của Grab như có đủ cơ sở xác định Grab là chủ doanh nghiệp thực thụ trong việc kinh doanh vận tải hành khách bằng taxi.
Grab đã lợi dụng đề án thí điểm, trực tiếp kinh doanh; trực tiếp điều hành xe; chỉ định tài xế đón khách; quyết định giá cước và điều chỉnh tăng giảm giá cước; thu tiền trực tiếp từ khách hàng thông qua thẻ tín dụng; tổ chức thực hiện các chương trình khuyến mại; trực tiếp nhận hồ sơ đăng ký tham gia chương trình Grab của tài xế, ban hành các quy định thưởng/phạt tài xế; kết nối với ngân hàng để giúp tài xế vay 90% giá trị xe và mua bảo hiểm tai nạn tự nguyện cho hành khách và tài xế; có hành vi khuyến mại trái quy định...
Đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cho biết sẽ có báo cáo gửi Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải và các cơ quan liên quan xây dựng lại khung pháp lý về kinh doanh vận tải để đảm bảo công bằng trong kinh doanh.
Chấp nhận 1 phần đơn kiện của Vinasun, kiến nghị xem xét loại hình Grab
Qua đánh giá, xem xét một cách toàn diện các chứng cứ và quá trình tranh luận tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định có đủ cơ sở khẳng định Grab không đơn thuần là công ty cung cấp nền tảng kết nối trong vận tải như Đề án 24 của Bộ Giao thông Vận tải, mà Grab là công ty điều hành hoàn thiện một quy trình kinh doanh vận tải như Vinasun.
Hội đồng xét xử nhận định Grab đã vi phạm nghiêm trọng pháp luật Việt Nam về kinh doanh vận tải.
Xét những chứng cứ Vinasun cung cấp về thiệt hại của mình, Hội đồng xét xử nhận định là Vinasun có thiệt hại nhưng không chứng minh được Grab là nguyên nhân duy nhất khiến Vinasun thiệt hại từ khi Grab vào thị trường Việt Nam.
Hội đồng xét xử đánh giá xe của Grab càng tăng thì xe Vinasun nằm bãi càng nhiều. Như vậy, hành vi vi phạm của Grab dẫn đến thiệt hại cho Vinasun vì xe nằm bãi không kinh doanh, giảm giá trị vốn hóa thị trường là có mối quan hệ nhân quả. Vì vậy, chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của Vinasun, buộc Grab bồi thường cho Vinasun số tiền hơn 4,8 tỷ đồng và Grab chịu án phí 112 triệu đồng cho khoản này.
Về số tiền còn lại là hơn 36 tỷ đồng không được Hội đồng xét xử chấp nhận do không có cơ sở xác định cụ thể những thiệt hại khác là do Grab gây ra, Hội đồng xét xử tuyên Vinasun phải chịu án phí 140 triệu đồng. Đồng thời, Vinasun phải chịu chi phí giám định hơn 2 tỷ đồng; Grab chịu chi phí giám định hơn 347 triệu đồng.
Về phần kiến nghị, Hội đồng xét xử đánh giá, ứng dụng công nghệ đã đem lại nhiều lợi ích nên cần phát triển, nhưng Grab còn bộc lộ nhiều sai phạm.
Trước những sai phạm này, Bộ Giao thông Vận tải chưa có những quy định kịp thời nhằm phát hiện những vi phạm của những đơn vị tham gia thí điểm. Do vậy, Bộ Giao thông Vận tải phải xem Grab là doanh nghiệp kinh doanh vận tải taxi và phải xây dựng khung pháp lý liên quan.
Ngoài ra, mô hình của Grab dẫn đến thất thu thuế, thất thu bảo hiểm xã hội là rất cao; do đó Bộ Tài chính, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cần xem xét lại tình trạng này./.
