Ông Huỳnh Văn Nén và gia đình tại buổi xin lỗi công khai của Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Thuận vào sáng 3/12. (Ảnh: Nguyễn Thanh/TTXVN) Sáng 3/12, tại trụ sở Ủy ban nhân dân thị trấn Tân Minh (huyện Hàm Tân, Bình Thuận), Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Thuận đã tổ chức buổi xin lỗi công khai đối với ông Huỳnh Văn Nén (53 tuổi, trú tại thôn 2, Tân Minh, Hàm Tân, Bình Thuận), người bị kết án chung thân, phải ngồi tù oan hơn 17 năm.
Có mặt tại buổi xin lỗi còn có đại diện Công an tỉnh Bình Thuận, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh, cùng lãnh đạo địa phương và đông đảo người dân.
Vụ án được tóm tắt như sau: Vào ngày 23/4/1998, bà Lê Thị Bông ngụ tại thôn 2, xã Tân Minh (nay là thị trấn Tân Minh, huyện Hàm Tân, Bình Thuận) bị giết chết và cướp đi chiếc nhẫn một chỉ vàng. Ngày 17/5/1998, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Bình Thuận đã bắt tạm giam ông Huỳnh Văn Nén vì nghi là thủ phạm giết bà Bông.
Ngày 31/8/2000, tại phiên tòa sơ thẩm, ông Nén khai do bị bức cung, nhục hình nên buộc phải nhận tội giết bà Bông để cướp chiếc nhẫn 1 chỉ vàng. Tuy nhiên, Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Thuận vẫn tuyên phạt bị cáo tù chung thân. Do ông Nén không biết làm đơn kháng cáo nên bản án sơ thẩm có hiệu lực pháp luật.
Trong quá trình điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Bình Thuận còn buộc ông Nén khai nhận một vụ án khác là đã cùng nhiều người trong gia đình vợ giết bà Dương Thị Mỹ ở cùng thôn vào đêm 18/5/1993.
Từ lời khai này, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Bình Thuận phục hồi điều tra vụ án bà Mỹ bị giết, khởi tố Huỳnh Văn Nén và 9 người. Vụ án này ông Nén bị tuyên phạt 6 năm tù.
Sau đó, vụ án này đã được kết luận là vụ án oan sai, các bị cáo đã được đình chỉ điều tra, trả tự do, các cơ quan pháp luật xin lỗi công khai và bồi thường oan sai. Riêng Huỳnh Văn Nén không được bồi thường, tiếp tục thụ án tù chung thân của vụ án bà Lê Thị Bông.
Về vụ án giết bà Bông, ngày 31/8/2000, Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Thuận đã tuyên phạt ông Nén tù chung thân về hai tội giết người và cướp tài sản.
Ngày 2/9/2000, ông Nguyễn Phúc Thành (trú Tân Minh, lúc đó đang thụ án về tội cố ý gây thương tích tại trại giam Sông Cái, tỉnh Ninh Thuận) nghe tin ông Nén đã bị kết án tù chung thân trong vụ giết bà Bông.
Ông Thành biết rõ thủ phạm trong vụ án này và ông Nén đã bị kết án oan, nên ông Thành đã viết đơn tố giác gửi ban giám thị trại giam. Nội dung đơn tố giác của ông Thành đã được chuyển cho Cục V26 - Bộ Công an.
Sau đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Thuận cử điều tra viên Cao Văn Hùng (người điều tra vụ án bà Lê Thị Bông) đi xác minh. Đơn tố giác nói trên sau đó rơi vào im lặng.
Sau nhiều năm phải ngồi tù và kêu oan của gia đình, đến tháng 9/2014, Viện Kiểm soát Nhân dân Tối cao kháng nghị tái thẩm vụ án, sau đó Tòa án Nhân dân Tối cao hủy án để điều tra lại. Ngày 22/10/2015, ông Huỳnh Văn Nén được cho tại ngoại để chữa bệnh. Sáng ngày 28/11/2015, Công an tỉnh Bình Thuận đã công bố quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với ông Huỳnh Văn Nén.
Ông Phạm Thật, Phó Giám đốc công an Bình Thuận chúc mừng ông Huỳnh Văn Nén đã được minh oan. (Ảnh: Nguyễn Thanh/TTXVN) Theo Quyết định ký ngày 27/11/2015 của đại tá Phạm Thật, Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Bình Thuận nêu rõ: Sau khi tiến hành điều tra thấy: Hành vi của bị can Huỳnh Văn Nén không cấu thành tội phạm “giết người và cướp tài sản” quy định tại Điều 101 và Điều 151 Bộ Luật hình sự năm 1985 (nay là Điều 93 và Điều 133 Bộ Luật hình sự năm 1999, sủa đổi năm 2009). Nay xác định có căn cứ quy định tại Khoản 02 Điều 107 Bộ Luật tố tụng hình sự. Căn cứ Điều 34 và Điều 164 Bộ Luật tố tụng hình sự nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam quyết định đình chỉ điều tra đối với bị can Huỳnh Văn Nén.
Tại buổi xin lỗi công khai ông Huỳnh Văn Nén, bà Trần Thị Thiên Hương, Phó Chánh án Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Thuận nhấn mạnh: Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Thuận, Viện kiểm soát nhân dân tỉnh Bình Thuận và Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Thuận chính thức xin lỗi công khai đối với công dân Huỳnh Văn Nén, vì đã bị điều tra, truy tố và xét xử kết án oan trong vụ án “bà Dương Thị Mỹ bị giết” theo bản án số 122/HSST ngày 06/08/2014 và cũng xin lỗi ông Huỳnh Văn Nén do đã bị điều tra, truy tố, xét xử kết án oan về hai tội: “giết người” và tội “cướp tài sản của công dân” trong bản án số 96/HSST ngày 31/8/2000. Chúng tôi cũng xin lỗi người thân của ông Huỳnh Văn Nén, xin lỗi nhân dân Bình Thuận nói riêng và cả nước nói chung về những sai sót nghiêm trọng này.
Ông Huỳnh Văn Nén chia sẻ tại buổi xin lỗi công khai của Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Thuận: Khi tôi ở tù, mẹ tôi đã mất nhưng vẫn mang nỗi lo đau đáu. Lời trăn trối sau cùng bà nói với cha hãy cố gắng lo cho tôi. Tôi đã trải qua hơn 17 năm đắng cay, tủi nhục trong tù tội. Có người hỏi tôi có khi nào nghĩ đến cái chết. Tôi trả lời không và nói rằng người ta làm oan cho tôi thì ắt có chỗ minh oan cho tôi.
Tôi kiên trì với niềm tin vào công lý và không nhận một mức ân xá, đặc xá nào. Và cuối cùng, dù muộn nhưng niềm tin của tôi đã trở thành hiện thực. Tôi đã được đình chỉ điều tra, được tự do, trở về với cuộc sống đời thường. Tôi mong rằng bằng những đòn roi, oan ức mà tôi phải chịu, các điều tra viên, thẩm phán kkhi đặt bút phán quyết một điều gì hãy cân nhắc thật kỹ, không chỉ bằng lý trí mà còn bằng pháp lý để không làm oan cho một người nào nữa.
Về vấn đề bồi thường, Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Thuận sẽ tiếp tục thương lượng với ông Huỳnh Văn Nén cùng gia đình, đồng thời phối hợp với cơ quan chức năng giải quyết bồi thường cho ông Nén theo đúng quy định của pháp luật trong thời gian tới./.
