Ngày 25/9 tại Ủy ban Nhân dân phường Ngọc Hà (thành phố Hà Giang), Tòa án nhân dân tỉnh Hà Giang đã thay mặt các cơ quan tiến hành tố tụng tổ chức xin lỗi công khai ông Nguyễn Viết Xuân (sinh năm 1979), thường trú tại tổ 4, phường Ngọc Hà, thành phố Hà Giang, bị kết án oan về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.”
Dự buổi công khai xin lỗi có đại diện các Ban Xây dựng Đảng Tỉnh ủy; các cơ quan tiến hành tố tụng của tỉnh và một số cơ quan, ban, ngành của tỉnh, thành phố Hà Giang; đại diện Đảng ủy, Ủy ban Nhân dân phường Ngọc Hà, đại diện tổ dân phố và gia đình ông Nguyễn Viết Xuân.
Thay mặt lãnh đạo các cơ quan tiến hành tố tụng trong vụ án này, ông Trương Huy Huân, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Hà Giang xin lỗi công khai đối với ông Nguyễn Viết Xuân vì đã điều tra, truy tố, xét xử oan cho ông.
Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án, năm 2009, Nguyễn Hữu Bảo (trú tại xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai, thành phố Hà Nội) lên huyện Mèo Vạc tìm mua cây Tùng la hán và được anh Trần Văn Lăng (công tác tại Đồn biên phòng Xín Cái, huyện Mèo Vạc) giới thiệu để làm quen với ông Nguyễn Viết Xuân là Hạt trưởng Kiểm lâm huyện Mèo Vạc.
Qua mối quan hệ Nguyễn Hữu Bảo đã đặt vấn đề với ông Xuân muốn mua cây Tùng la hán, ông Xuân đã đồng ý và hứa sẽ giúp Nguyễn Hữu Bảo bằng hình thức bán thanh lý tang vật vi phạm hành chính cho Bảo.
Từ tháng 4/2010 đến tháng 1/2011, Hạt Kiểm lâm huyện Mèo Vạc đã thực hiện bán thanh lý tài sản cho Nguyễn Hữu Bảo tổng cộng 4 lần với 91 gốc cây gồm thông tre, thông lá dẹt (tên địa phương: Tùng La Hán) thu nộp vào ngân sách Nhà nước 34 triệu đồng.
Trong các lần Hạt Kiểm lâm huyện Mèo Vạc thu giữ và bán tài sản tịch thu cho Nguyễn Hữu Bảo để sung quỹ Nhà nước, Cơ quan Cảnh sát Điều tra xác định ông Nguyễn Viết Xuân và ông Hoàng Nam Khánh (cán bộ Hạt Kiểm lâm huyện Mèo Vạc) trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái các quy định của Nhà nước trong việc thu giữ hàng vô chủ và bán thanh lý tài sản trong 2 lần thực hiện việc thu giữ, mua bán thanh lý lâm sản để thu lợi cá nhân số tiền là 79.700.000 đồng.
[Viện Kiểm sát tỉnh Tây Ninh xin lỗi người bị tù oan sau 40 năm]
Tại Cáo trạng số 17/CT, ngày 28/5/2014 của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Giang, các bị cáo Nguyễn Viết Xuân và Hoàng Nam Khánh bị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ,” theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 281 Bộ luật Hình sự năm 1999.
Bản án Hình sự sơ thẩm số 52/2014/HSST, ngày 27/8/2014 của Tòa án nhân dân tỉnh Hà Giang đã Quyết định các bị cáo Nguyễn Viết Xuân và Hoàng Nam Khánh phạm tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.” Áp dụng điểm b khoản 2 Điều 281; điểm g, s khoản 1, khoản 2 Điều 46; Điều 47 Bộ luật Hình sự năm 1999, xử phạt bị cáo Nguyễn Viết Xuân 24 tháng tù. Thời hạn tù tính từ ngày bắt tạm giam, tạm giữ (ngày 23/7/2013); xử phạt bị cáo Hoàng Nam Khánh 18 tháng tù. Thời hạn tù tính từ ngày bắt tạm giam, tạm giữ (ngày 23/7/2013). Sau khi xét xử các bị cáo Nguyễn Viết Xuân và Hoàng Nam Khánh có đơn kháng cáo kêu oan.
Bản án Hình sự phúc thẩm số 614/2017/HSPT, ngày 12/9/2017 của Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội đã quyết định: Hủy toàn bộ Bản án hình sự sơ thẩm số 52/2014/HSST, ngày 27/8/2014 của Tòa án nhân dân tỉnh Hà Giang, với lý do cấp sơ thẩm không đưa người có liên quan vào tham gia tố tụng; chưa làm rõ được việc bị cáo Xuân, Khánh thu lợi cá nhân trong 2 lần bán thanh lý lâm sản là cây thông tre số tiền là 79.700.000 đồng và một số nội dung khác...
Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội quyết định giao hồ sơ vụ án về Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Giang để điều tra và xử lý đúng quy định của pháp luật.
Quá trình điều tra lại vụ án, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hà Giang đã tiến hành thu thập, củng cố tài liệu, chứng cứ để chứng minh tội phạm, tuy nhiên không thu thập được thêm tài liệu, chứng cứ gì mới (để chứng minh động cơ, mục đích vụ lợi của các bị can) so với kết quả điều tra lần đầu; 6 nội dung còn mâu thuẫn trong hồ sơ vụ án không thể giải quyết triệt để.
Do hết thời hạn điều tra vụ án mà không chứng minh được bị can đã thực hiện tội phạm. Ngày 14/4/2019, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hà Giang ra Quyết định đình chỉ điều tra vụ án hình sự số 02 ngày 14/4/2019, Quyết định đình chỉ điều tra bị can số 03 ngày 14/4/2019 đối với bị can Nguyễn Viết Xuân.
Theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 36, Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, Nghị định số 68/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước và Thông tư liên tịch số 05/2012 ngày 2/11/2012 của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hướng dẫn thực hiện trách nhiệm bồi thường của Nhà nước trong hoạt động tố tụng hình sự, ông Nguyễn Viết Xuân thuộc đối tượng được bồi thường và Tòa án nhân dân tỉnh Hà Giang là cơ quan chịu trách nhiệm thay mặt các cơ quan tiến hành tố tụng đứng ra xin lỗi, cải chính công khai và thương lượng, giải quyết bồi thường cho người bị kết án oan là ông Nguyễn Viết Xuân.
Trước đó ngày 30/7/2019, Huyện ủy Mèo Vạc đã trao quyết định khôi phục sinh hoạt Đảng cho ông Nguyễn Viết Xuân và ông Hoàng Nam Khánh. Ngày 16/9 tại huyện Mèo Vạc, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Hà Giang đã công bố các Quyết định khôi phục chức vụ Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Mèo Vạc đối với ông Nguyễn Viết Xuân và khôi phục lại công việc là cán bộ Hạt Kiểm lâm huyện Mèo Vạc đối với ông Hoàng Nam Khánh.
Tại buổi xin lỗi công khai, ông Nguyễn Viết Xuân đã chấp nhận lời xin lỗi của các cơ quan tiến hành tố tụng; cảm ơn Tỉnh ủy, Ủy ban Nhân dân tỉnh Hà Giang, các cơ quan tiến hành tố tụng: Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Giang; cảm ơn Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội, Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội đã bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của công dân một cách khách quan, vô tư, đúng hiến pháp và pháp luật.
Ngày 27/9 tới đây, tại Ủy ban Nhân dân xã Minh Hương (huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang), Tòa án Nhân dân tỉnh Hà Giang sẽ thay mặt các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Hà Giang tổ chức xin lỗi công khai đối với ông Hoàng Nam Khánh (thường trú tại thôn 13, xã Minh Hương, huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang) bị kết án oan về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.”
Về việc bồi thường thiệt hại cho người bị kết án oan, tại buổi công khai xin lỗi, thay mặt các cơ quan tiến hành tố tụng, ông Trương Huy Huân, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Hà Giang cho biết, trong thời gian tới khi ông Nguyễn Viết Xuân và ông Hoàng Nam Khánh có yêu cầu, Tòa án nhân dân tỉnh Hà Giang sẽ tiến hành việc giải quyết bồi thường thiệt hại theo đúng quy định của pháp luật.
Trong vụ án này, thực hiện Bản án Hình sự sơ thẩm số 52/2014/HSST, ngày 27/8/2014 của Tòa án nhân dân tỉnh Hà Giang, ông Nguyễn Viết Xuân đã thi hành hình phạt 24 tháng tù giam, ông Hoàng Nam Khánh đã thi hành hình phạt 18 tháng tù giam./.