Ngày 28/11, Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương tổ chức Hội nghị chuẩn bịBáo cáo Bộ Chính trị về việc tổ chức Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực và Việnkiểm sát nhân dân khu vực.
Ông Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Phó trưởngBan Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương và bà Lê Thị Thu Ba, Phó Trưởng bantrường trực Ban chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương chủ trì hội nghị.
Báo cáo về việc thực hiện chủ trương thành lập Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vựccủa ngành tòa án nhân dân cho biết, tính đến thời điểm hiện nay 63 tỉnh, thànhphố trực thuộc trung ương đã triển khai xong bước xây dựng Đề án thành lập Tòaán nhân dân sơ thẩm khu vực của địa phương mình; trong đó 58 địa phương BanThường vụ Tỉnh ủy đã xem xét, phê duyệt thông qua đề án; 5 địa phương đã xâydựng Đề án thành lập Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực và Ban chỉ đạo cải cách tưpháp địa phương đang xem xét, thông qua để trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét,phê duyệt.
Theo báo cáo tại các Đề án thành lập Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực của 63tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, tính đến thời điểm báo cáo thì thống kêđược 427 tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, giảm 268 đơn vị (chiếm tỷ lệ 38,5%).
Ban cán sự đảng Tòa án Nhân dân Tối cao và ngành tòa án nhân dân thống nhất caovới chủ trương tổ chức Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, coi đây là khâu đột phátrong việc đổi mới hệ thống tổ chức tòa án theo thẩm quyền xét xử, bảo đảm cảicách hoạt động xét xử là trọng tâm của cải cách tư pháp; hệ thống tòa án nhândân gồm 4 cấp, trong đó Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực xét xử sơ thẩm hầu hếtcác vụ, việc thuộc thẩm quyền tòa án.
Báo cáo về việc thực hiện chủ trương thành lập Viện kiểm sát nhân dân khu vựccủa Ban cán sự Đảng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đã nêu lên những khó khăn,vướng mắc khi thực hiện chủ trương thành lập Viện kiểm sát nhân dân khu vực vàđưa ra những đề xuất cụ thể. Theo đó đề nghị Ban chỉ đạo Cải cách tư pháp Trungương phối hợp với Ban cán sự đảng Tòa án Nhân dân Tối cao, Ban cán sự đảng ViệnKiểm sát Nhân dân Tối cao hướng dẫn về tiêu chí thành lập theo phương châm ưutiên giảm thiểu những khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi tiếpcận công lý và coi đây là tiêu chí quan trọng nhất; đồng thời số lượng và địahạt của tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, viện kiểm sát nhân dân khu vực được xácđịnh một cách linh hoạt đối với vùng, miền.
Đối với việc thành lập viện kiểm sát nhân dân khu vực, ngoài yêu cầu phù hợp vớitòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, cũng phải đảm bảo thực hiện tốt chủ trương củaĐảng là “...tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tốvới hoạt động điều tra…”.
Ban cán sự Đảng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đề nghị việc sáp nhập một số đơnvị hành chính cấp huyện để thành lập Viện kiểm sát nhân dân khu vực trước mắtchỉ thực hiện đối với vùng đồng bằng và có điều kiện thuận lợi; đối với nhữngnơi còn lại, nhất là vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đi lại khó khăn,việc sáp nhập sẽ được thực hiện khi có đủ điều kiện cần thiết. Về lâu dài, chủtrương thành lập tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, Viện kiểm sát nhân dân khu vựccần được xem xét đồng bộ với việc đổi mới tổ chức và hoạt động các cơ quan tưpháp khác như cơ quan điều tra, cơ quan thi hành án...
Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó trưởng Ban Chỉđạo Cải cách tư pháp Trung ương khẳng định qua thảo luận, về cơ bản các đại biểutiếp tục thống nhất cao với chủ trương đổi mới tổ chức và hoạt động của tòa ánnhân dân (trong đó có việc tổ chức tòa án nhân dân theo thẩm quyền xét xử, khôngtheo cấp hành chính).
Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc thực hiện chủ trương tổ chức tòa án nhân dân sơthẩm khu vực, Viện kiểm sát nhân dân khu vực bên cạnh thuận lợi cũng còn nhữngkhó khăn, nhưng xét về tổng thể, thuận lợi vẫn là cơ bản, các khó khăn, vướngmắc đều có thể khắc phục được.
Phó Thủ tướng lưu ý cần nhận diện và phân biệt thật rõ những khó khăn phát sinhkhi triển khai thực hiện tổ chức Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, Viện kiểm sátnhân dân khu vực (như việc bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, giám sát của Hội đồngnhân dân, việc người dân đi lại, liên hệ với tòa án…) với những khó khăn nội tạiđã có từ trước khi có chủ trương này nhưng chưa được giải quyết (như số lượng,chất lượng cán bộ, chế độ chính sách đối với cán bộ, cơ sở vật chất, phương tiệnlàm việc…) để từ đó có giải pháp khắc phục phù hợp.
Phó Thủ tướng nêu rõ cần nhận thức việc tổ chức Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực,Viện kiểm sát nhân dân khu vực tuy có khó khăn bước đầu nhưng có thể khắc phụcđược và sẽ góp phần rất quan trọng trong việc khắc phục những khó khăn đã tồntại nhiều năm nay của hai ngành tòa án và kiểm sát, bảo đảm nâng cao hơn nữatính độc lập, khách quan cho hoạt động tư pháp.
Từ những ý kiến của các địa phương, bộ, ngành phân tích hạn chế, khó khăn phátsinh trong việc triển khai tổ chức Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực và Viện kiểmsát nhân dân khu vực, trên cơ sở thống nhất các giải pháp đã đề ra trong dự thảoBáo cáo Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh tới một số nộidung cụ thể về sự lãnh đạo của Đảng đối với Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực,Viện kiểm sát nhân dân khu vực; việc giám sát đối với Tòa án nhân dân sơ thẩmkhu vực, Viện kiểm sát nhân dân khu vực; bảo đảm điều kiện đi lại của cán bộ,công chức.
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng nêu lên các nội dung liên quan đến việc phốihợp giữa Viện kiểm sát nhân dân với các cơ quan tư pháp ở địa phương; tiêu chíthành lập tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực và Viện kiểm sát nhân dân khu vực; lộtrình tổ chức Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, Viện kiểm sát nhân dân khu vực...
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ươngsẽ kiến nghị Bộ Chính trị, Đảng đoàn Quốc hội, Ban cán sự đảng Chính phủ và cáccấp có thẩm quyền quan tâm, giải quyết những hạn chế, vướng mắc để thực hiệnthành công chủ trương tổ chức tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, Viện kiểm sátnhân dân khu vực theo đúng Nghị quyết của Bộ Chính trị.
Sau hội nghị này, Tổ nghiên cứu xây dựng Báo cáo tiếp thu ý kiến của các đạibiểu tại Hội nghị này cũng như hội nghị tại Thành phố Hồ Chí Minh ngày 24/11, sẽhoàn thiện lại Báo cáo trình Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương xem xét,thông qua để kịp thời trình Bộ Chính trị./.
Ông Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Phó trưởngBan Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương và bà Lê Thị Thu Ba, Phó Trưởng bantrường trực Ban chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương chủ trì hội nghị.
Báo cáo về việc thực hiện chủ trương thành lập Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vựccủa ngành tòa án nhân dân cho biết, tính đến thời điểm hiện nay 63 tỉnh, thànhphố trực thuộc trung ương đã triển khai xong bước xây dựng Đề án thành lập Tòaán nhân dân sơ thẩm khu vực của địa phương mình; trong đó 58 địa phương BanThường vụ Tỉnh ủy đã xem xét, phê duyệt thông qua đề án; 5 địa phương đã xâydựng Đề án thành lập Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực và Ban chỉ đạo cải cách tưpháp địa phương đang xem xét, thông qua để trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét,phê duyệt.
Theo báo cáo tại các Đề án thành lập Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực của 63tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, tính đến thời điểm báo cáo thì thống kêđược 427 tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, giảm 268 đơn vị (chiếm tỷ lệ 38,5%).
Ban cán sự đảng Tòa án Nhân dân Tối cao và ngành tòa án nhân dân thống nhất caovới chủ trương tổ chức Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, coi đây là khâu đột phátrong việc đổi mới hệ thống tổ chức tòa án theo thẩm quyền xét xử, bảo đảm cảicách hoạt động xét xử là trọng tâm của cải cách tư pháp; hệ thống tòa án nhândân gồm 4 cấp, trong đó Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực xét xử sơ thẩm hầu hếtcác vụ, việc thuộc thẩm quyền tòa án.
Báo cáo về việc thực hiện chủ trương thành lập Viện kiểm sát nhân dân khu vựccủa Ban cán sự Đảng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đã nêu lên những khó khăn,vướng mắc khi thực hiện chủ trương thành lập Viện kiểm sát nhân dân khu vực vàđưa ra những đề xuất cụ thể. Theo đó đề nghị Ban chỉ đạo Cải cách tư pháp Trungương phối hợp với Ban cán sự đảng Tòa án Nhân dân Tối cao, Ban cán sự đảng ViệnKiểm sát Nhân dân Tối cao hướng dẫn về tiêu chí thành lập theo phương châm ưutiên giảm thiểu những khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi tiếpcận công lý và coi đây là tiêu chí quan trọng nhất; đồng thời số lượng và địahạt của tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, viện kiểm sát nhân dân khu vực được xácđịnh một cách linh hoạt đối với vùng, miền.
Đối với việc thành lập viện kiểm sát nhân dân khu vực, ngoài yêu cầu phù hợp vớitòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, cũng phải đảm bảo thực hiện tốt chủ trương củaĐảng là “...tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tốvới hoạt động điều tra…”.
Ban cán sự Đảng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đề nghị việc sáp nhập một số đơnvị hành chính cấp huyện để thành lập Viện kiểm sát nhân dân khu vực trước mắtchỉ thực hiện đối với vùng đồng bằng và có điều kiện thuận lợi; đối với nhữngnơi còn lại, nhất là vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đi lại khó khăn,việc sáp nhập sẽ được thực hiện khi có đủ điều kiện cần thiết. Về lâu dài, chủtrương thành lập tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, Viện kiểm sát nhân dân khu vựccần được xem xét đồng bộ với việc đổi mới tổ chức và hoạt động các cơ quan tưpháp khác như cơ quan điều tra, cơ quan thi hành án...
Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó trưởng Ban Chỉđạo Cải cách tư pháp Trung ương khẳng định qua thảo luận, về cơ bản các đại biểutiếp tục thống nhất cao với chủ trương đổi mới tổ chức và hoạt động của tòa ánnhân dân (trong đó có việc tổ chức tòa án nhân dân theo thẩm quyền xét xử, khôngtheo cấp hành chính).
Phó Thủ tướng nhấn mạnh việc thực hiện chủ trương tổ chức tòa án nhân dân sơthẩm khu vực, Viện kiểm sát nhân dân khu vực bên cạnh thuận lợi cũng còn nhữngkhó khăn, nhưng xét về tổng thể, thuận lợi vẫn là cơ bản, các khó khăn, vướngmắc đều có thể khắc phục được.
Phó Thủ tướng lưu ý cần nhận diện và phân biệt thật rõ những khó khăn phát sinhkhi triển khai thực hiện tổ chức Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, Viện kiểm sátnhân dân khu vực (như việc bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, giám sát của Hội đồngnhân dân, việc người dân đi lại, liên hệ với tòa án…) với những khó khăn nội tạiđã có từ trước khi có chủ trương này nhưng chưa được giải quyết (như số lượng,chất lượng cán bộ, chế độ chính sách đối với cán bộ, cơ sở vật chất, phương tiệnlàm việc…) để từ đó có giải pháp khắc phục phù hợp.
Phó Thủ tướng nêu rõ cần nhận thức việc tổ chức Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực,Viện kiểm sát nhân dân khu vực tuy có khó khăn bước đầu nhưng có thể khắc phụcđược và sẽ góp phần rất quan trọng trong việc khắc phục những khó khăn đã tồntại nhiều năm nay của hai ngành tòa án và kiểm sát, bảo đảm nâng cao hơn nữatính độc lập, khách quan cho hoạt động tư pháp.
Từ những ý kiến của các địa phương, bộ, ngành phân tích hạn chế, khó khăn phátsinh trong việc triển khai tổ chức Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực và Viện kiểmsát nhân dân khu vực, trên cơ sở thống nhất các giải pháp đã đề ra trong dự thảoBáo cáo Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh tới một số nộidung cụ thể về sự lãnh đạo của Đảng đối với Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực,Viện kiểm sát nhân dân khu vực; việc giám sát đối với Tòa án nhân dân sơ thẩmkhu vực, Viện kiểm sát nhân dân khu vực; bảo đảm điều kiện đi lại của cán bộ,công chức.
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng nêu lên các nội dung liên quan đến việc phốihợp giữa Viện kiểm sát nhân dân với các cơ quan tư pháp ở địa phương; tiêu chíthành lập tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực và Viện kiểm sát nhân dân khu vực; lộtrình tổ chức Tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, Viện kiểm sát nhân dân khu vực...
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ươngsẽ kiến nghị Bộ Chính trị, Đảng đoàn Quốc hội, Ban cán sự đảng Chính phủ và cáccấp có thẩm quyền quan tâm, giải quyết những hạn chế, vướng mắc để thực hiệnthành công chủ trương tổ chức tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực, Viện kiểm sátnhân dân khu vực theo đúng Nghị quyết của Bộ Chính trị.
Sau hội nghị này, Tổ nghiên cứu xây dựng Báo cáo tiếp thu ý kiến của các đạibiểu tại Hội nghị này cũng như hội nghị tại Thành phố Hồ Chí Minh ngày 24/11, sẽhoàn thiện lại Báo cáo trình Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương xem xét,thông qua để kịp thời trình Bộ Chính trị./.
Quỳnh Hoa (TTXVN)