Trong ngày 19/3, ở thủ đô Moskva, Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga đã tổ chức đón và đưa 2 nhóm người Việt Nam tản cư từ Ukraine, gồm nhóm 14 người sơ tán từ tỉnh Kherson qua thành phố Krasnodar của Nga và nhóm 4 mẹ con chị Nguyễn Thị Bích Vân tản cư từ ngoại ô thành phổ Kharkov, qua thành phố Voronezh của Nga, để đi chuyến bay của Vietnam Airlines về nước.
Qua lời kể của những người Việt Nam sơ tán qua ngả Liên bang Nga, có thể thấy chặng đường của họ thấm đẫm tình người cả từ phía Việt Nam lẫn Liên bang Nga.
Tại trụ sở Đại sứ quán Việt Nam ở Liên bang Nga, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Liên bang Nga Đặng Minh Khôi đã gặp và chuyện trò thân mật với những người Việt tản cư.
Đại sứ Đặng Minh Khôi chăm chú lắng nghe nguyện vọng của những người Việt tản cư, giải thích các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga trong nỗ lực quyết tâm đón an toàn tất cả những người Việt Nam trong vùng chiến sự ở Ukraine, tản cư qua ngả Liên bang Nga.
Bữa cơ trưa thân mật tại Đại sứ quán Việt Nam ở Liên bang Nga, với những món ăn quê nhà, cũng phần nào làm vơi đi nỗi bâng khuân của 18 người Việt tản cư, vốn còn để lại ở mảnh đất Ukraine nhà cửa cùng nhiều tài sản họ tần tảo tích góp gần như cả cuộc đời mới có được.
Chị Nguyễn Thị Bích Vân, quê Hưng Yên, sống ở ngoại ô Kharkov, một mình đưa 3 con đi tản cư cho biết khu vực chị ở sát ngay biên giới Liên bang Nga nên ngay từ những ngày xung đột đầu tiên không có điện, mất nước, mất sóng điện thoại.
Không còn cách nào khác, chị phải tìm đến chỉ huy quân đội Nga nhờ giúp đỡ và được quân đội Nga đưa bằng ôtô qua biên giới tới một trại tị nạn tạm ở ngoại ô thành phố Belgorod, rồi sau đó được cộng đồng người Việt tìm và đón về Voronezh.
Chị Nguyễn Thị Bích Vân kể: “Lúc đi em chỉ xác định mình cứ dẫn con đi để tránh nguy hiểm trước mắt đã, chứ không dám nghĩ là tới đâu cũng được sự giúp đỡ nhiệt tình như thế. Rất may là đi tới đâu đều nhận được sự giúp đỡ, kể cả từ đơn vị lính rồi sau này là trại tị nạn của Nga. Cộng đồng ở Voronezh cũng rất nhiệt tình chu cấp, hỗ trợ. Em không thể tưởng tượng mình gặp may như thế.”
Anh Lưu Văn Trường, sống 34 năm ở Kherson, cho biết nhóm 14 người sơ tán của anh đã được quân đội Nga chở bằng xe buýt, có xe thiết giáp hộ tống ra tận biên giới.
Hiện ở thành phố Kherson còn khoảng 50 người Việt Nam. Tình hình trong thành phố cuộc sống vẫn yên tĩnh, chỉ bắn phá ngoài rìa thành phố và đến 16h00 thì không được đi ra ngoài do lệnh giới nghiêm.
Anh Lưu Văn Trường chia sẻ: “Sau khi liên hệ được với Đại sứ quán Việt Nam ở Liên bang Nga, bà con thường xuyên nhận được điện thoại hướng dẫn cho bà con Kherson sang bên này. Lúc đầu, bà con quyết định tự thuê xe để đi. Tối chuẩn bị để sáng mai đi thì nhận được tin Đại sứ quán tại Liên bang Nga đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Nga cho xe đón bà con ra khỏi vùng chiến sự. Đi từ Kherson được quân đội Nga hỗ trợ thì rất an toàn và thuận lợi.”
[Khẩn trương hỗ trợ người Việt sơ tán an toàn khỏi thành phố Mariupol]
Chị Hoàng Thị Vân đã sống 34 năm ở Ukraine, cũng tản cư từ Kherson bày tỏ: “Thực sự rất cảm động, nhờ Đảng, Nhà nước, Bộ Ngoại giao, tất cả cán bộ Đại sứ quán Liên bang Nga đã hỗ trợ nhiệt tình bà con chúng tôi tản cư an toàn. Đại sứ quán phối hợp với hội đoàn tỉnh Krasnodar đã tổ chức chỗ ăn, chỗ ở, hỗ trợ bà con về Moskva an toàn thật rất là cảm động.”
Trong nhóm tản cư từ Kherson có gia đình anh Phạm Văn Duẩn có con gái 14 tuổi mắc bệnh down. Cháu Phạm Bảo Quỳnh của anh Duẩn luôn được các cán bộ Đại sứ quán và công đồng quan tâm săn sóc chu đáo.
Ông Vũ Sơn Việt, Bí thư Thứ nhất Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga cho biết: “Khi nổ ra xung đột, Đại sứ quán luôn duy trì liên hệ với Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng, đường dây nóng của Bộ Quốc phòng Nga để làm sao có được thông tin thông suốt, sơ tán được bà con sang Nga an toàn nhất.
Đại sứ quán Việt Nam tại Ukraine cũng phối hợp rất chặt chẽ để đưa công dân Việt Nam sang Nga… Khó khăn nhất có lẽ là việc thông tin đến được với bà con vì đa số bà con ở dưới hầm trú ẩn. Có những nơi không có điện, không có nước, không có sóng điện thoại.
Đại sứ quán chỉ có thể truyền miệng thông tin qua người này, người kia để đến được bà con. Nhiều khi bà con không nhận được thông tin về nơi tập kết để có xe đón về Nga. Sự an toàn trong hành trình sơ tán cũng gặp khó khăn và bà con từ Kherson sang Krasnodar đã được phía Nga bố trí xe quân sự yểm hộ.”
Kể lại hành trình gian nan đón người Việt Nam tản cư từ thành phố chiến sự Mariupol của đoàn công tác Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga vừa qua, ông Vũ Sơn Việt kể: “Tại thành phố Rostov, khi đoàn Đại sứ quán đến nơi thì không gặp được ai cả. Chúng tôi đón từng xe qua biên giới và lên từng chiếc xe để tìm nhưng không thấy có người Việt Nam. Sau đó, chúng tôi đã đến 2 trại tị nạn ở đấy, đến từng giường để tìm xem có bà con mình không nhưng rất tiếc là không có ai cả.”
Ông Việt cũng cho biết: “Hiện vẫn còn một số bà con mắc kẹt ở thành phố Mariupol, một số đã sơ tán về phía Tây để sang Ba Lan… Đại sứ quán đã để lại số điện thoại ở các cửa khẩu biên phòng để hễ thấy có ai là người Việt Nam thì họ sẽ liên hệ ngay và Đại sứ quán sẽ cử người đến ngay để bảo hộ công dân”./.