Ngày 30/10, tại huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị, Cục trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Tập đoàn công nghiệp cao su Việt Nam, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Quảng Trị phối hợp tổ chức hội thảo về phát triển cây cao su các tỉnh Bắc Trung bộ từ Quảng Trị đến Hà Tĩnh.
Tại hội thảo, Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết, việc trồng cao su ở các tỉnh Bắc Trung bộ là có quy hoạch theo chủ trương của Chính phủ, nhưng những năm qua một số tỉnh đã trồng vượt quy hoạch với số lượng 80.470ha. Thực trạng này là do cao su tiểu điền phát triển vượt kiểm soát của địa phương, nhất là giai đoạn từ 2009-2011 khi giá cao su đạt mức cao kỷ lục (120 triệu đồng/tấn).
Trong cuộc hội thảo này, Cục Trồng trọt và các bên liên quan đã đặt ra nhiều vấn đề có nên tiếp tục trồng cao su hay trồng cây trồng khác. Nếu không trồng cao su thì nên chọn cây trồng nào thay thế cho phù hợp.
Theo thống kê, sau hai cơn bão số 10 và 11, toàn vùng Bắc Trung bộ có hơn 10.000ha cao su bị gãy đổ hoàn toàn không thể phục hồi. Với hơn 70.000ha cao su còn lại nhiều địa phương đã có các phương án để chăm sóc, bảo vệ như vun lại gốc những cây bật rễ, cưa cành gãy, bôi thuốc để ra mầm mới. Đồng thời, nhiều tỉnh đã chủ động hỗ trợ bà con tiền mua máy cưa, mua thuốc, hỗ trợ nhân công và tiêu thụ gỗ cao su. Các tỉnh cũng đã lên các phương án bảo vệ cao su, đối phó các cơn bão sắp tới như chằng chống ở các vùng cao su có nguy cơ bão lớn, điều chỉnh lại về mật độ thâm canh.
Ông Nguyễn Văn Bài, Giám đốc sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Quảng Trị, cho biết hiệu quả thực tế của cây cao su có thể khẳng định chủ trương mở rộng phát triển cao su trên địa bàn tỉnh là hoàn toàn đúng đắn. Chủ trương này đã khai thác được tiềm năng lợi thế, hình thành vùng chuyên canh gắn với công nghệp chế biến và thị trường, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, xóa đói giảm nghèo.
Tuy nhiên, để đảm bảo cho cây cao su phát triển bền vững hơn, Quảng Trị đang rà soát lại quy hoạch chi tiết các vùng trồng cao su trên địa bàn tỉnh, không mở rộng thêm diện tích cao su ở vùng ven biển trực tiếp với gió bão. Đồng thời Quảng Trị cũng khuyến cáo, hỗ trợ bà con nông dân chuyển đổi một số diện tích bị thiệt hại trên 70% do ảnh hưởng của cơn bão sang trồng hồ tiêu, sắn, khoai, trồng cỏ nuôi bò, trồng rừng ít chịu ảnh hưởng của bão gió. Mặt khác, tỉnh cũng tăng cường trồng và bảo vệ các vành đai rừng chắn gió cho các vườn cao su và vành đai rừng phòng hộ ven biển.
Cũng tại hội thảo, ông Phạm Ngọc Quảng, Cục phó Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, khuyến cáo bà con trước mắt tận thu mủ và chặt lấy gỗ để bán trước khi hủy hoàn toàn. Sau đó, có thể xem xét trồng một vụ cây ngắn ngày như ngô, khoai lang, rau... để cứu vãn tình thế.
Cục cũng đề xuất với lãnh đạo bộ và Chính phủ trợ cấp thóc giống, hạt giống cây trồng và kinh phí khôi phục lại hệ thống thủy lợi cho các vùng chịu tác động mạnh của cơn bão số 10, số 11 để hỗ trợ cho người dân. Đối với việc trồng lại cao su trên diện tích này, các ngành chức năng và chính quyền địa phương cũng như các hộ dân cần có thời gian tính toán kỹ trước khi có quyết định phù hợp.
Các địa phương cần cụ thể hóa chỗ nào nên trồng lại; trồng lại với những biện pháp kỹ thuật mới nào để giảm thiểu rủi do bão lớn có thể xảy ra. Trên cơ sở đó, sẽ thống nhất quan điểm về phát triển cao su tại khu vực này./.