Tại Hội nghị lần thứ 29 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP29) diễn ra tại Baku, Azerbaijan từ ngày 11-22/11, các quốc gia đã nhất trí về những quy tắc cho thị trường carbon toàn cầu, trong đó có Việt Nam.
Điều này tạo thuận lợi cho việc giao dịch tín chỉ carbon, khuyến khích các quốc gia giảm phát thải, đầu tư vào các dự án xanh.
Đồng hành cùng Việt Nam thực hiện Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh trong ngành giao thông vận tải với mục tiêu 100% phương tiện giao thông đường bộ sử dụng điện hoặc năng lượng xanh vào năm 2050, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc đã triển khai dự án tín chỉ carbon thí điểm trong lĩnh vực giao thông vận tải.
Ông Vũ Thái Trường, Quyền Trưởng Ban Biến đổi khí hậu và Môi trường, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam, cho biết theo kết quả kiểm kê khí nhà kính năm 2016, ngành giao thông vận tải Việt Nam phát thải khoảng 35 triệu tấn CO2 tương đương, chiếm 11% tổng phát thải quốc gia. Nếu không có các giải pháp hiệu quả, lượng phát thải này có thể tăng lên 88 triệu tấn CO2 tương đương vào năm 2030.
Trong khuôn khổ dự án, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc hợp tác với Công ty Cổ phần phương tiện điện thông minh Selex triển khai thí điểm dự án tín chỉ carbon cho xe máy điện tại Việt Nam và đã hoàn tất quy trình thẩm định quốc tế theo Tiêu chuẩn Vàng (Gold Standard).
Những kết quả bước đầu đạt được từ dự án, bao gồm: Hỗ trợ phát triển 4 tiêu chuẩn kỹ thuật và tổ chức đối thoại các chính sách cao cấp; Hỗ trợ thiết lập khung phát triển dự án tín chỉ carbon cho phương tiện giao thông điện; thúc đẩy phát triển giao thông phát thải thấp thông qua tài chính khí hậu.
Đồng thời, tăng cường năng lực và nâng cao nhận thức cho cộng đồng với hơn 200 người đã tham gia các chương trình đào tạo, hội thảo về thị trường carbon và các giải pháp giao thông vận tải phát thải thấp.
Đối với các hoạt động thí điểm, cần tổ chức cơ chế tín dụng nhỏ cho vay mua xe máy/đạp điện, thí điểm sử dụng pin năng lượng mặt trời tại các trạm sạc xe điện...
Đặc biệt, dự án đã triển khai chương trình vay ưu đãi giúp 325 người dân tiếp cận xe máy điện; đồng thời, đánh giá và theo dõi giảm phát thải, báo cáo kỹ thuật và các thử nghiệm hệ thống đăng ký giảm phát thải, tạo nền móng cho các dự án trong tương lai. Thí điểm tín chỉ carbon từ xe máy điện là một nỗ lực bước đầu nhằm đánh giá tính khả thi sử dụng tín chỉ carbon hỗ trợ quá trình chuyển đổi sang giao thông phát thải thấp tại Việt Nam.
Dự án không chỉ giúp kiểm nghiệm thực tế mà còn tạo ra những bài học kinh nghiệm hữu ích để tiếp tục phát triển các sáng kiến tương tự trong tương lai.
Để thúc đẩy phát triển carbon thấp tại Việt Nam trong thời gian tới, bà Trịnh Thị Bích Thủy, đại diện Dự án Phát triển giao thông điện, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam đề xuất Chương trình Phát triển Liên hợp quốc phối hợp cùng Bộ Giao thông vận tải triển khai Chương trình quốc gia về phát triển giao thông thân thiện với môi trường; xây dựng quy hoạch phát triển hạ tầng kỹ thuật giao thông đường bộ-lồng ghép hạ tầng giao thông điện; xây dựng mô hình quản lý xe hai bánh…
Đối với các hoạt động thí điểm, cần tổ chức cơ chế tín dụng nhỏ cho vay mua xe máy/đạp điện, thí điểm sử dụng pin năng lượng mặt trời tại các trạm sạc xe điện...
Theo bà Trịnh Thị Bích Thủy, cam kết đồng hành cùng Việt Nam trong nỗ lực thực hiện các mục tiêu khí hậu quốc gia, đặc biệt là mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc đang phối hợp với Bộ Tài Nguyên và Môi trường, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội hỗ trợ chính sách, nâng cao năng lực liên quan đến đầu tư tài chính trong giảm phát thải, đưa ra các chính sách chung thúc đẩy chuyển dịch năng lượng; nghiên cứu, hỗ trợ kiểm kê khí nhà kính, nghiên cứu đánh giá về cơ hội, chính sách phát triển thị trường carbon Việt Nam phù hợp với các yêu cầu quốc tế./.
Xây dựng phương án quản lý hạn ngạch phát thải và tín chỉ carbon tại Việt Nam
Văn phòng Dịch vụ Dự án LHQ phối hợp với Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường) đánh giá tác động của hệ thống trao đổi hạn ngạch phát thải khí nhà kính và tín chỉ carbon tại Việt Nam.