Chiều 12/12, Hội nghị trực tuyến toàn quốc đánh giá kết quả 10 năm thực hiện Kết luận số 61-KL/TW ngày 3/12/2009 của Ban Bí thư về Đề án “Nâng cao vai trò, trách nhiệm của Hội Nông dân Việt Nam trong phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới và xây dựng giai cấp nông dân Việt Nam giai đoạn 2010-2020” và Quyết định số 673/QĐ-TTg ngày 10/5/2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc “Hội Nông dân Việt Nam trực tiếp thực hiện và phối hợp thực hiện một số chương trình, đề án phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội nông thôn giai đoạn 2011-2020,” đã diễn ra tại Hà Nội.
Các Ủy viên Bộ Chính trị: Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc; Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai, Trưởng Ban Chỉ đạo Đề án 61 đồng chủ trì Hội nghị.
Tạo nguồn lực quan trọng hỗ trợ nông dân
Báo cáo khái quát kết quả sau 10 năm thực hiện, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Thào Xuân Sùng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Đề án 61 cho biết, Kết luận số 61-KL/TW và Quyết định 673/QĐ-TTg là nguồn lực quan trọng hỗ trợ các cấp Hội Nông dân tổ chức thực hiện hiệu quả hoạt động phát triển nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động nông thôn, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng nông thôn mới, đảm bảo an sinh xã hội, xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho hội viên, nông dân; thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, thực hiện Nghị quyết Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 5/8/2008, Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
Đặc biệt, phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi do các cấp Hội Nông dân phát động, trở thành tâm điểm trong đời sống kinh tế, xã hội nông thôn. Mỗi năm, trung bình có khoảng hơn 6,5 triệu hộ đăng ký, trong đó, trên 3,6 triệu hộ đạt danh hiệu nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi các cấp (đạt 138,4% so với mục tiêu đề án).
Đến nay, cả nước có trên 27.000 hộ nông dân có thu nhập trên 1 tỷ đồng/năm, trên 505.000 hộ thu nhập từ 300 triệu đến 1 tỷ đồng/năm, trên 775.000 hộ thu nhập từ 200 đến 300 triệu đồng/năm, trên 2,2 triệu hộ có thu nhập từ 100 đến 200 triệu đồng/năm. Thu nhập người dân nông thôn mức từ mức 9,15 triệu đồng/người (năm 2008) lên mức 35,88 triệu đồng/người (năm 2018). Tỷ lệ hộ nghèo nông thôn giảm nhanh, ước còn dưới 3% năm 2020.
Thực hiện Quyết định số 673/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam cho biết đã xây dựng và triển khai Đề án “Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của Quỹ Hỗ trợ nông dân” và đạt nhiều kết quả tích cực. Trong 10 năm qua, Chính phủ đã cấp 660 tỷ đồng bổ sung Quỹ Hỗ trợ nông dân Trung ương; 63 tỉnh, thành phố cấp bổ sung cho Quỹ Hỗ trợ nông dân các cấp ở địa phương trên 1.980 tỷ đồng; nâng tổng nguồn vốn quỹ toàn hệ thống Hội đến nay đạt trên 3.624 tỷ đồng. Nguồn vốn Quỹ Hỗ trợ nông dân các cấp đã giúp trên 568.737 lượt hộ tham gia dự án nhóm hộ xây dựng mô hình sản xuất, kinh doanh.
Bên cạnh việc đẩy mạnh các hoạt động tư vấn, dạy nghề, hỗ trợ nông dân phát triển kinh tế, ông Thào Xuân Sùng cho biết trong 10 năm qua, các cấp Hội Nông dân đã tích cực vận động, hướng dẫn nông dân tham gia phát triển các hình thức kinh tế tập thể. Các cấp Hội tích cực tuyên truyền, vận động nông dân tham gia thực hiện các tiêu chí về xây dựng nông thôn mới.
[Đưa công nghệ và chuyển đổi số thành tiêu chí xây dựng nông thôn mới]
Đến nay, cả nước đã có 5.177 xã (58,2%) đạt chuẩn nông thôn mới; 9 tỉnh, thành phố có 100% số xã đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới; bình quân cả nước đạt 16,2 tiêu chí/xã. 127/664 đơn vị cấp huyện, thuộc 45 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (chiếm 19%).
Về nhiệm vụ đầu tư nâng cấp và xây dựng mới các cơ sở đào tạo, dạy nghề cho nông dân, đến nay 55 tỉnh, thành phố đã bố trí mặt bằng xây dựng Trung tâm Dạy nghề và Hỗ trợ nông dân; 35 tỉnh, thành phố được đầu tư xây mới và nâng cấp Trung tâm Dạy nghề và Hỗ trợ nông dân; đã có 21 dự án hoàn thành và đưa vào sử dụng; 42 tỉnh, thành phố bố trí biên chế sự nghiệp cho Trung tâm Hỗ trợ nông dân. Các cấp Hội phối hợp với các bộ, ngành ở Trung ương và địa phương, viện nghiên cứu, doanh nghiệp… tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho trên 31 triệu lượt hội viên, nông dân; xây dựng trên 33.000 mô hình điểm, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.
Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam Thào Xuân Sùng cho biết trong thời gian tới, Ban Chỉ đạo Đề án 61 sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của các cấp, ngành và cộng đồng về vai trò, vị trí của nông nghiệp, nông dân, nông thôn trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế tạo đồng thuận nhằm thực hiện tốt Kết luận số 54-KL/TW ngày 7/8/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW, Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
Bên cạnh đó, Ban Chỉ đạo phối hợp với Bộ Tài chính, Ủy ban Nhân dân các địa phương cấp bổ sung ngân sách cho Quỹ Hỗ trợ nông dân các cấp, phát triển các hình thức kinh tế tập thể trong nông nghiệp, xây dựng và nhân rộng các mô hình sản xuất hiệu quả; tiếp tục xây dựng và thực hiện Đề án gia xây dựng mẫu người nông dân trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động tư vấn, hỗ trợ dạy nghề nông dân; vận động nông dân tích cực tham gia phát triển nông nghiệp…
Biểu dương những kết quả đã đạt được sau 10 năm thực hiện Kết luận số 61-KL/TW Ban Bí thư và Quyết định số 673/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai cho biết một bộ phận nông dân có cuộc sống khó khăn đã thay đổi được sinh kế, cải thiện cuộc sống; số hộ nông dân có cuộc sống khá giả ngày càng tăng lên. Nhiều địa phương hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững; nhiều doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp… Các kết quả đã đạt được đã góp phần thay đổi cuộc sống người nông dân, phát triển nông thôn, vị thế của nông nghiệp Việt Nam, đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
“Kết quả đó khẳng định chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước, vai trò quan trọng trong việc thể chế, tổ chức thực thi chính sách của Chính phủ và đóng góp của Hội Nông dân Việt Nam trong công tác vận động, tuyên truyền, làm tốt vai trò đại diện cho quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nông dân, là cầu nối vững chắc giữa Đảng, Nhà nước với nông dân, góp phần tăng cường niềm tin của nông dân đối với Đảng, Nhà nước, hệ thống chính trị,” Trưởng Ban Dân vận Trung ương khẳng định.
Trưởng Ban Dân vận Trung ương cho biết từ những kết quả, kinh nghiệm trong 10 năm triển khai thực hiện nhiệm vụ, Hội nghị xác định nhiệm vụ, giải pháp để tiếp tục thực hiện có hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, tiếp tục thực hiện Kết luận 61-KL/TW và Quyết định 673/QĐ-TTg đáp ứng yêu cầu tình hình mới.
Trình độ người nông dân Việt Nam được nâng lên
Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao trách nhiệm của các bộ, ban, ngành, địa phương trong việc triển khai thực hiện Kết luận 61-KL/TW và Quyết định 673/QĐ-TTg. Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam là đất nước nông nghiệp, đi lên từ nông thôn, nông dân; do đó, việc quan tâm đến đời sống người dân nông thôn có ý nghĩa nhân văn để phát triển kinh tế, chống lại mặt trái của cơ chế thị trường mà người nông dân khó vượt qua.
Khẳng định “mục tiêu cuối cùng nhằm hướng đến đời sống nông dân”, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ban, ngành, địa phương nghiên cứu kỹ Nghị quyết số 26-NQ/TW, Kết luận 61-KL/TW và Quyết định 673/QĐ-TTg, Kết luận số 54-KL/TW ngày 7/8/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn… Đặc biệt, Nghị quyết số 26-NQ/TW nêu rõ, xây dựng giai cấp nông dân thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế.
Thủ tướng cho biết thời gian qua, thiên tai, dịch bệnh liên tục diễn ra nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước điều hành các cấp, Ban Dân vận Trung ương đã tham mưu, chỉ đạo Hội Nông dân Việt Nam phối hợp các bộ, ngành, địa phương góp phần xây dựng hạ tầng nông thôn Việt Nam, phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường, an ninh trật tự, đảm bảo đời sống vật chất, tinh thần người dân nông thôn.
“Trong 10 năm qua, còn nhiều khó khăn về ngân sách nhưng Chính phủ tập trung hết sức mình để lo đầu ra cho nông dân, do đó, tình trạng "được mùa rớt giá" đã giảm đáng kể. Nhiều nhà máy chế biến được xây dựng ở các vùng miền khác nhau, nâng cao hiệu quả đầu ra để người nông dân yên tâm sản xuất,” Thủ tướng nói.
Bên cạnh việc tái cơ cấu lao động nông thôn từ hiệu quả của các trung tâm dạy nghề, Thủ tướng nhận định, Kết luận 61-KL/TW và Quyết định 673/QĐ-TTg đã tạo luồng sinh khí mới, khẳng định vai trò, vị trí của tổ chức Hội Nông dân Việt Nam trong hệ thống tổ chức chính trị-xã hội. Trong nhiều năm liên tục, Hội Nông dân Việt Nam có nhiều đổi mới trong tổ chức thực hiện, là cầu nối quan trọng giữa Đảng, Nhà nước, nhân dân; có tiếng nói đóng góp trong xây dựng Đảng, chính quyền. Các cấp hội làm tốt vai trò tập hợp, tuyên truyền, giáo dục đối với nông dân.
“Nông nghiệp Việt Nam có bước tiến bộ rất đáng mừng. Trong bối cảnh phức tạp của dịch bệnh, bão lũ, xuất khẩu nông nghiệp của Việt Nam năm 2020 đạt trên 41 tỷ USD là thành công lớn, là một trong những nước đứng đầu ASEAN về sản phẩm nông nghiệp. Vấn đề khoa học-công nghệ, chuyển giao thành công và ứng dụng những tiến bộ kỹ thuật mới trong sản xuất kinh doanh như trí tuệ nhân tạo AI. Chúng ta đang chuyển sang nền nông nghiệp an toàn, gần như không còn tình trạng "lợn hai chuồng, rau hai luống" như cách đây mấy năm. Quan trọng nhất, trình độ người nông dân Việt Nam được nâng lên” Thủ tướng khẳng định.
Để phát huy hiệu quả Kết luận số 61-KL/TW, Quyết định 673/QĐ-TTg, Kết luận số 54-KL/TW, Thủ tướng Chính phủ đề nghị phát huy tinh thần làm việc thực chất, hiệu quả hơn nữa để nâng cao mức sống cho nông dân, xóa nghèo ở nông thôn, miền núi. Thủ tướng khẳng định nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam là trụ đỡ quan trọng, là thành trì bảo vệ nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Thủ tướng yêu cầu: “Cần phải xây dựng một lớp nông dân mới nắm chắc khoa học công nghệ, kinh tế số, đổi mới tư duy, cách làm, không để tình trạng "con trâu đi trước, cái cày theo sau." Từ khi hạt giống gieo xuống phải nghĩ được đầu ra, ứng phó với những biến cố bất thường của sản xuất nông nghiệp, nâng cao năng suất.”
Bên cạnh đó, Thủ tướng nêu rõ, vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn và Chương trình xây dựng nông thôn mới tiếp tục đặt ra những yêu cầu, nhiệm vụ mới, khó khăn hơn, do đó, công tác chỉ đạo phải quyết liệt hơn, đảm bảo mục tiêu đã đề ra. Hội Nông dân Việt Nam tiếp tục phát huy tốt hơn nữa vai trò trung tâm, nòng cốt trong phong trào nông dân và công cuộc xây dựng nông thôn mới, góp phần xây dựng nông nghiệp, nông thôn hiện đại, bền vững, tạo điều kiện để nông dân tham gia đóng góp và hưởng lợi nhiều hơn trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Đồng thời, Hội Nông dân Việt Nam tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, phấn đấu vươn lên, nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động, phát huy mạnh mẽ vai trò, vị thế của nông dân, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp cách mạng của toàn dân. Các cấp Hội Nông dân Việt Nam chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ có phẩm chất chính trị, bản chất đạo đức tốt, có tư duy sáng tạo, nhiệt tình, tâm huyết với công tác của Hội.
Các nguồn lực Đảng, Nhà nước đã giao được sử dụng hiệu quả, nhất là trung tâm dạy nghề, hỗ trợ nông dân các địa phương; vận động các thành phần kinh tế trong nước và nước ngoài đóng góp quá trình xây dựng tam nông phát triển nhanh, bền vững; giúp đỡ người dân làm giàu, giảm nghèo, bảo vệ quyền lợi chính đáng của hội viên.
“Người nông dân Việt Nam trong thời đại mới không chỉ là lực lượng mạnh về kinh tế mà còn mạnh về chính trị, văn hóa, xã hội, thực sự là chỗ dựa tin cậy của Đảng, Nhà nước trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc,” Thủ tướng nhấn mạnh./.