Nhận lời mời của Nhà sáng lập kiêm Chủ tịch Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) Klaus Schwab, Thủ tướng Hungary Viktor Orbán và Thủ tướng Romania Ion-Marcel Ciolacu, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân cùng Đoàn Đại biểu Cấp cao Việt Nam sẽ tham dự Hội nghị Thường niên lần thứ 54 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới tại Davos, Thụy Sĩ, thăm chính thức Hungary và Romania từ ngày 16-23/1/2024.
Nhân dịp này, Đại sứ Romania tại Việt Nam Cristina Romila đã trả lời phỏng vấn của báo chí về các nội dung liên quan đến chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tới Romania.
- Quan hệ hợp tác Việt Nam-Romania đang có những bước phát triển tốt đẹp. Đại sứ có thể điểm lại những thành tựu quan trọng mà hai nước đã đạt được trong thời gian qua là gì?
Đại sứ Cristina Romila: Tôi cho rằng quãng thời gian 5 năm qua đã tái khẳng định sâu sắc tình hữu nghị truyền thống giữa hai nước, thông qua việc thúc đẩy trao đổi đoàn cấp cao và hợp tác giải quyết các thách thức lớn, như đại dịch COVID-19, hay nỗ lực sơ tán hơn 1.000 công dân Việt Nam khỏi xung đột Ukraine.
Nhân đây, tôi xin đề cập một số cuộc tiếp xúc cấp cao gần đây giữa Tổng thống Romania Klaus Werner Iohannis và Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính, diễn ra bên lề Đại Hội đồng Liên hợp quốc (UNGA, tháng 9/2023) và Hội nghị Cấp cao kỷ niệm ASEAN-Liên minh châu Âu (EU) nhân kỷ niệm 45 năm Quan hệ Đối thoại ASEAN-EU tại Brussels, Bỉ (tháng 12/2022), cuộc điện đàm giữa Chủ tịch nước Việt Nam và Tổng thống Romania (tháng 7/2021).
Đối thoại chính trị-ngoại giao đạt được nhiều bước phát triển mới, phản ánh thông qua hợp tác kinh tế, trên cả ở cấp độ Liên minh châu Âu. Một trong những thành tựu quan trọng của Romania trong vai trò Chủ tịch Hội đồng EU và chính sách thương mại EU là việc ký kết Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ Đầu tư (IPA) vào tháng 6/2019. Romania là một trong các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) đầu tiên phê chuẩn IPA.
Ngoại giao nhân dân cũng đạt bước phát triển tích cực sau đại dịch COVID-19, giúp đẩy mạnh trao đổi văn hóa, học thuật và kinh doanh. Đại diện của hơn 30 trường đại học Romania đã đến thăm Việt Nam trong 2 năm qua; dàn nhạc giao hưởng Bucharest nổi tiếng đến biểu diễn tại Việt Nam vào năm 2022 và 2023 tại Nhà hát Lớn Hà Nội và Đà Lạt.
Một số phái đoàn kinh tế đã đến thăm Việt Nam trong năm qua, tìm kiếm cơ hội mới nhằm làm sâu sắc và đa dạng hóa hợp tác kinh tế song phương.
- Với những thành quả đã đạt được trong quan hệ hợp tác song phương, Đại sứ có kỳ vọng gì về chuyến thăm chính thức Romania sắp tới của Thủ tướng Phạm Minh Chính?
Đại sứ Cristina Romila: Chuyến thăm sẽ tiếp tục thúc đẩy đối thoại cấp Thủ tướng giữa Romania và Việt Nam. Các cuộc tiếp xúc gần đây nhất ở cấp độ này diễn ra vào năm 2016 (chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Romania) và năm 2019 (chuyến thăm chính thức Romania của Thủ tướng Việt Nam).
Chuyến thăm cũng mang tính biểu tượng sâu sắc, nêu bật mối quan hệ nhân dân bền chặt, vốn trở thành nền tảng cho quan hệ song phương trong 74 năm qua. Chúng tôi có niềm vinh dự lớn khi Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính từng có thời gian học tập tại Romania.
Nhiều lĩnh vực chung lợi ích sẽ tạo điều kiện thuận lợi để chuyến thăm diễn ra thành công và thực chất. Chúng tôi kỳ vọng các dự án và khuôn khổ hợp tác pháp lý song phương sẽ đạt tiến triển mới. Chuyến thăm có tiềm năng trở thành cột mốc quan trọng trong hợp tác ngành, giúp tăng cường hiểu biết về ưu tiên và lợi ích của nhau.
- Theo Đại sứ, đâu là những lĩnh vực hợp tác trọng điểm và ưu tiên giữa hai nước để thúc đẩy mối quan hệ trong thời gian tới?
Đại sứ Cristina Romila: Trước hết, chúng tôi xin nhấn mạnh những kết quả xuất sắc đạt được trong Kỳ họp lần thứ 17 Ủy ban Hỗn hợp Việt Nam-Romania về hợp tác kinh tế diễn ra tại Hà Nội vào tháng 11 năm ngoái ở cấp Bộ trưởng.
Hai bên thống nhất các cơ chế hợp tác quan trọng trong những lĩnh vực cùng quan tâm như thương mại, nông nghiệp, vệ sinh, năng lượng, lao động, khoa học, công nghệ và văn hóa.
Romania có thể trở thành cửa ngõ đưa hàng hóa Việt Nam vào châu Âu, tương tự như việc Việt Nam tạo điều kiện cho Romania gia nhập thị trường ASEAN.
Chúng ta cần tận dụng hiệu quả EVFTA để mở cửa thị trường của nhau và thu hút đầu tư vào các lĩnh vực hai bên cùng quan tâm.
- Trân trọng cảm ơn Đại sứ!
Kinh tế-thương mại là trụ cột quan trọng thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Romania
Bộ trưởng hai nước cho rằng việc tận dụng tối đa lợi ích từ các khung khổ hợp tác lớn như các hiệp định thương mại tự do và Ủy ban Hỗn hợp về Kinh tế giữa hai nước sẽ đem lại các hiệu quả tích cực.
